Παρασκευή 26 Φεβρουαρίου 2010

Ο καπιταλισμός της δημιουργικής καταστροφής

Πώς περάσαμε από την αγροτική στη βιομηχανική και από εκεί στην άυλη παραγωγή και στην παγκόσμια οικονομική κρίση. Μια ερεθιστική παρουσίαση από έναν διάσημο γάλλο οικονομολόγο
Από τα μέσα περίπου του 19ου αιώνα ο Μποντλέρ έλεγε σαρκαστικά:«Η πίστη στην πρόοδο είναι ένα δόγμα των αργόσχολων και των Βέλγων». Την ίδια εποχή ο Φλομπέρ εξίσου σαρκαστικά σχολίαζε ότι είναι ανοησία να ισχυρίζεται κανείς ότι η ανθρωπότητα προοδεύει επειδή μπορεί να κατασκευάσει λεπτότερες βελόνες. Η πρόοδος ήταν ένα ζήτημα το οποίο στην ακμή της βιομηχανικής επανάστασης δημιουργούσε πολλές αμφισβητήσεις, αφού σάρωνε τις ευρωπαϊκές κοινωνίες και διέλυε τον κοινωνικό ιστό. Το οικονομικό μέγεθος των δυτικών κοινωνιών μεγάλωνε με ασύλληπτες ταχύτητες, καταστρέφοντας ωστόσο ό,τι προϋπήρχε. Γι΄ αυτό και ο καπιταλισμός θεωρήθηκε διαδικασία«δημιουργικής καταστροφής». Τη διαδικασία αυτή ο γάλλος οικονομολόγος Ντανιέλ Κοέν την ονομάζειευημερία του κακού.

Εκβιάζοντας κυβερνήσεις
[Ινδή ακτιβίστρια μπροστά σε ένα τεράστιο πανό κατά της παγκοσμιοποίησης σε διαδήλωση του Παγκόσμιου Κοινωνικού Φόρουμ στη Βομβάη στις 18 Ιανουαρίου 2004 ]
Ινδή ακτιβίστρια μπροστά σε ένα τεράστιο πανό κατά της παγκοσμιοποίησης σε διαδήλωση του Παγκόσμιου Κοινωνικού Φόρουμ στη Βομβάη στις 18 Ιανουαρίου 2004
Ξεκινώντας από πολύ παλιά, από τις απαρχές της οικονομικής ζωής και διατρέχοντας τις κυριότερες φάσεις της επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον του στην Ευρώπη, ο Κοέν φθάνει ως τη σύγχρονη εποχή στην οποία αφιερώνει και τα πιο ενδιαφέροντα κεφάλαια του βιβλίου του. Η σημερινή οικονομία λ.χ., όπως ευφυώς διαπιστώνει, είναι διαχείριση της πληροφορίας, όμως αυτό οδηγεί σε πλανητικά μονοπώλια. Η παραγωγή άυλων αγαθών είναι το συγκριτικό πλεονέκτημα των πλούσιων χωρών. Κατά το παρελθόν ο ρόλος του κεφαλαίου ήταν διπλός: Αφενός αποτελούσε την προκαταβολή για την αγορά των μηχανημάτων (ή της τεχνολογίας) και της εργασίας που απαιτούνται για την παραγωγή των αγαθών και αφετέρου κάλυπτε το κόστος ρύθμισης και ελέγχου της παραγωγικής διαδικασίας. Σήμερα όμως το κεφάλαιο είναι ένα άυλο αγαθό που σε περιπτώσεις υψηλής συσσώρευσης (αυτό που ευφημιστικά αποκαλούμε χρηματιστηριακούς κύκλους) μπορεί να ελέγχει ή και να εκβιάζει μικρές- ενίοτε και μεγάλες- κυβερνήσεις και να υπαγορεύει πολιτικές αποφάσεις.

Μας θυμίζει λοιπόν πως από τις αρχές της δεκαετίας του ΄80 η κεϊνσιανή αρχή της μακροοικονομικής ρύθμισης θεωρήθηκε ξεπερασμένη. Επικράτησε η θεωρία ότι το κράτος - ιδιαίτερα το κοινωνικό κράτος- θα πρέπει να συρρικνωθεί. Ετσι θεοποιήθηκε η αγορά, η οποία θεωρείται αλάν θαστη. Γι΄ αυτό και όλες οι συνοδές κινήσεις ήταν μονεταριστικού τύπου. Π.χ. η μείωση της προσφοράς χρήματος τη δεκαετία αυτή στις ΗΠΑ και η έκρηξη στην άνοδο των επιτοκίων είχαν ως αποτέλεσμα την απότομη πτώση του πληθωρισμού. Το τίμημα όμως ήταν η ύφεση. Εν τούτοις η εμπιστοσύνη στο νόμισμα υπερίσχυσε και το «παιχνίδι» εφεξής θα ήταν εντελώς διαφορετικό. Δεν επιβραβευόταν πλέον η παραγωγικότητα, η συνεργασία με τα συνδικάτα και η αρμονική συνύπαρξη εργασίας και κεφαλαίου. Εφεξής σε όλον τον κόσμο οι αποδόσεις θα καταγράφονται στο χρηματιστήριο και τα χρηματοοικονομικά στελέχη, τα λεγόμενα «χρυσά παιδιά», όχι απλώς θα απολαμβάνουν υψηλών αμοιβών αλλά θα πλουτίζουν. Οι επιχειρήσεις θα περιοριστούν αποκλειστικά στον τομέα της δικής τους τεχνογνωσίας και η διάθεση φθηνών εργατικών χεριών στις υπανάπτυκτες χώρες θα οδηγήσει σε ασύλληπτης κλίμακας γεωγραφικές μετακινήσεις. Ο,τι πουν οι αγορές. Οταν όμως σε λιγότερο από τρεις δεκαετίες θα επερχόταν η κατάρρευση του συστήματος αγοραπωλησίας χρήματος, η κεϊνσιανή θεωρία θα αποδεικνυόταν όχι μόνο πιο ανθεκτική αλλά και πολύ πιο αποτελεσματική. Μόνο που τώρα από μόνη της δεν αρκεί. Στην πραγματικότητα δεν πρέπει απλώς να κρατήσουμε σε υψηλά επίπεδα την κατανάλωση προκειμένου να αποφύγουμε την ύφεση αλλά και να σώσουμε παράλληλακαι ταυτοχρόνως- και τις τράπεζες. Η λύση του προβλήματος μοιάζει με τετραγωνισμό του κύκλου- αλλά αυτή είναι η πραγματικότητα. Γι΄ αυτό και ο συγγραφέας εύλογα καταλήγει στη διαπίστωση ότι«ο καπιταλισμός επιβάλλεται όπως ο πολιτισμός που αντικαθιστά όλους τους άλλους,χωρίς να υπάρχει εξωτερικός κριτής που να αποφανθεί για την ορθότητά του». Πάμε λοιπόν σε μια νέα οικονομία όπου το μεγάλο κόστος ορίζεται από τον χρόνο που απαιτείται για τη σύλληψη και τον σχεδιασμό ενός προϊόντος ενώ η παραγωγική του αξία με τα σημερινά μέσα σχεδόν μηδενίζε ται. Γι΄ αυτό και οι εργάτες που το παράγουν είναι απλώς στοιχεία του κόστους παραγωγής και όχι δημιουργοί υπεραξίας. Ετσι η λεγόμενη μεταβιομηχανική κοινωνία ορίζεται από την ενότητα δύο αντιτιθέμενων πόλων: εκείνου που ορίζει τη σύλληψη των αγαθών και εκείνου που αφορά τη διάθεσή τους (ό,τι με μια λέξη ορίζουμε ως «εμπορευματοποίηση»). Μεταβήκαμε λοιπόν από την εποχή των φθινουσών αποδόσεων (την αγροτική παραγωγή) στην περίοδο των σταθερών αποδόσεων (βιομηχανική παραγωγή) και από εκεί στις αύξουσες αποδόσεις (την άυλη παραγωγή).

Η επικράτηση του άυλου κόσμου πουθενά αλλού δεν εκφράζεται με μεγαλύτερη ένταση από όσο στον κυβερνοχώρο. Το πραγματικό ερώτημα λοιπόν σήμερα είναι πώς θα διατηρήσουμε την επαφή ανάμεσα στο αόρατο σύμπαν του Διαδικτύου και στον πραγματικό κόσμο. Είναι μια νέα σύνθεση που αν αποβεί αποδοτική θα είναι η μόνη που μπορεί να σώσει το οικοσύστημα το οποίο καταστρέφεται καθημερινά.

Η Ελλάδα: Συμπτώματα της κρίσης
[Ο Ντανιέλ Κοέν ]
Ο Ντανιέλ Κοέν
Μπορεί να υπάρχουν φαινομενικά απλές εξηγήσεις για τους λόγους που φθάσαμε στη χώρα μας στην πλέον επώδυνη μεταπολιτευτικά οικονομική κρίση. Ή να διεξάγονται ατέρμονες συζητήσεις για τα πώς θα βγούμε από αυτήν και τι συνέπειες θα έχει στο εγγύς και στο απώτερο μέλλον. Πέραν όμως των ολέθριων σφαλμάτων που διαπράξαμε, η χώρα μας είναι ένα από τα θύματα της λεγόμενης παγκοσμιοποίησης που αποκάλυψε της ενδημικές αδυναμίες της Ενωμένης Ευρώπης. Το βιβλίο του Κοέν, ενός διανοούμενου με κατ΄ εξοχήν ευρωπαϊκή συνείδηση, μας προσφέρει τη δυνατότητα να κατανοήσουμε υπό ποιες συνθήκες, πώς και πότε συνέβησαν όλα όσα μας οδήγησαν στην παρούσα κρίση. Η Ελλάδα επομένως είναι μέρος της κρίσης και όχι ένα κατά περίπτωση πρόβλημα- όσο οξύ κι αν εμφανίζεται. Το ουσιαστικό πρόβλημα είναι οι μορφές που έχει πάρει σήμερα το καπιταλιστικό σύστημα. Γι΄ αυτό και ο Κοέν το εξετάζει διαβάζοντας τον παγκόσμιο χάρτη- και σε μεγάλο ιστορικό βάθος.

Το ερώτημα δεν είναι η κρίση ή η αλυσίδα των κρίσεων του συστήματος αλλά κάτι πολύ πιο ανησυχητικό: γνωρίζει άραγε ο καπιταλισμός πού οδηγείται σήμερα; Η απάντησή του Κοέν είναι πως δεν γνωρίζει. Οι αλλαγές που συνέβησαν με την επικράτηση παγκοσμίως των μονεταριστών του Μίλτον Φρίντμαν και των μαθητών του που αποκαλούνται «παιδιά του Σικάγου» υπήρξαν καταστρεπτικές. Τόσο για την οικονομία, τον κόσμο της παραγωγής και της εργασίας όσο και για τον πολιτισμό και για το οικοσύστημα. Οικονομία, ιστορία, κοινωνία, ειρήνη και πολιτισμός συνδέονται τόσο στενά μεταξύ τους ώστε είναι αδύνατον να ορίσει κανείς τι προηγείται και τι έπεται ή πιο σωστά: τι θα έπρεπε να προηγείται και τι να έπεται. Επομένως, ενώ η βάση του βιβλίου του είναι η οικονομία, ο Κοέν μάς προσφέρει ένα εξαίρετο αφήγημα του νεότερου πολιτισμού και των πολιτικών και ηθικών του διλημμάτων.

Ο Ντανιέλ Κοέν,γεννημένος το 1953,ανήκει στους σημαντικότερους γάλλους οικονομολόγους και στοχαστές.Σπούδασε μαθηματικά στην cole Νormale Sup rierieure,είναι διδάκτωρ των Οικονομικών και σήμερα καθηγητής των Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Ρaris (Ρanth on-Sorbonne) και στην cole Νormale Sup rieure.

Είναι συνιδρυτής και αντιπρόεδρος της cole d΄Εconomie de Ρaris,επιστημονικός συνεργάτης του ΟΟΣΑ και τακτικός συνεργάτης της εφημερίδας «Le Μonde».Ο Κοέν είναι υποστηρικτής του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος και πρόεδρος του επιστημονικού συμβουλίου του Ιδρύματος Ζαν Ζορές.
ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΒΙΣΤΩΝΙΤΗΣ


Διαβάστε περισσότερα...

Τετάρτη 17 Φεβρουαρίου 2010

ΟΟΣΑ: Κόβουν τη βοήθεια στους φτωχούς τα πλούσια κράτη

Πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, δεν θα καταφέρουν να πετύχουν τους στόχους που έθεσαν πριν πέντε χρόνια για την παροχή οικονομικής βοήθειας προς τις αναπτυσσόμενες χώρες, σύμφωνα με έρευνα.
Συνολικά, η ενίσχυση των κρατών αυτών θα ανέλθει στα 107 δισ. δολάρια το 2010 έναντι 128 δισ. που είχαν δεσμευθεί τα κράτη να διαθέσουν, στη σύνοδο κορυφής του Gleneagles το 2005, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) που εκτιμά ότι πολλές χώρες δεν θα επιτύχουν τους στόχους τους, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα και η Ιταλία.

Η ανθρωπιστική οργάνωση Oxfam, περιέγραψε αυτές τις "ανεκπλήρωτες υποσχέσεις" ως "σκάνδαλο ".

"Οι πλούσιες χώρες δεν έχουν δικαιολογία για την αποτυχία τους να πετύχουν τη βοήθεια που υποσχέθηκαν πριν πέντε χρόνια στο Gleneagles", δήλωσε ο Max Lawson του Oxfam. "Τα χαμένα 21 δισ. δολάρια θα μπορούσαν να πληρώσουν τα δίδακτρα κάθε παιδιού στον κόσμο και να σώσουν τις ζωές δύο εκατομμυρίων φτωχών μητέρων και παιδιών".

Η Αφρική θα υποστεί τη μεγαλύτερη απώλεια βοήθειας, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ καθώς θα λάβει μόλις 12 δισ. δολάρια έναντι 25 δις. δολαρίων.

Το 2005, 15 χώρες δεσμεύθηκαν να διαθέσουν το 2010 τουλάχιστον το 0,51% του εθνικού τους εισοδήματος στα αναπτυσσόμενα κράτη. Κάποιες από αυτές έχουν τηρήσει τις δεσμεύσεις αυτές, με τη Σουηδία και το Λουξεμβούργο να δωρίζουν το 1% του εισοδήματός τους το 2010.

Ο ΟΟΣΑ ανακοίνωσε ότι ανάμεσα στις επιμελείς χώρες βρίσκονται επίσης οι Δανία (0,83%), Ολλανδία (0,8%), Βέλγιο (0,7%), Βρετανία (0,56%), Φινλανδία (0,55%), Ιρλανδία (0,52%) και Ισπανία (0,51%).

Αντίθετα οι χώρες που δεν αναμένεται να τηρήσουν τις υποσχέσεις τους είναι οι Γαλλία (0,46%), Γερμανία (0,4%), Αυστρία (0,37%), Πορτογαλία (0,34%), Ελλάδα (0,21%) και Ιταλία (0,2%).

Ο πρόεδρος της Επιτροπής Αναπτυξιακής Βοήθειας των χωρών που θα βοηθήσουν, Eckhard Deutscher, δήλωσε ότι "οι χαμηλές επιδόσεις [ορισμένων μελών] και ιδίως της Αυστρίας, Γαλλίας, Γερμανίας, Ελλάδας, Ιταλίας, Ιαπωνίας και η Πορτογαλίας υποδεικνύουν ότι η συνολική βοήθεια θα απέχει πολύ από αυτό που είχε υποσχεθεί”.

Παρά την απόκλιση 21 δισ. δολαρίων από τον αρχικό στόχο, η βοήθεια στις αναπτυσσόμενες χώρες θα είναι η μεγαλύτερη που διατίθεται σε δολάρια, μετά άνοδο κατά 35% σε σχέση με το 2004.
enet.gr,



Διαβάστε περισσότερα...

Κυριακή 7 Φεβρουαρίου 2010

Παγκόσμια δικτατορία των αγορών

Ισως να είναι σύμπτωση το γεγονός ότι η κερδοσκοπική επίθεση εναντίον της Ελλάδας «φούντωσε» όταν η ΕΚΤ «απέρριψε» το νομοσχέδιο για τη ρευστότητα των τραπεζών, το οποίο περιείχε ρυθμίσεις για «πάγωμα» και των εξυπηρετούμενων δανείων υπό προϋποθέσεις.
Το γεγονός είναι ότι από τη στιγμή εκείνη η Ελλάδα έγινε το κέντρο της προσοχής. Το εγχώριο τραπεζικό σύστημα διατύπωσε τη διαφωνία του με τέτοιου είδους ρυθμίσεις. Επισημάνθηκε, μάλιστα, ότι το κύριο πρόβλημα δεν είναι το κόστος της ρύθμισης όσο ο «ηθικός κίνδυνος» (moral hazard) να περάσει στο κοινό η αντίληψη ότι υπάρχει ανοχή σε όσους δεν πληρώνουν τα χρέη τους.

Σχεδόν ταυτόχρονα, αρκετοί αναλυτές, παρατηρητές και πολιτικά πρόσωπα εκδήλωσαν την αντίθεσή τους στην «ατολμία» και «απραξία» της κυβέρνησης, με το σκεπτικό ότι πρέπει να προχωρήσει σε σκληρά, αλλά επιβεβλημένα μέτρα τα οποία, ακόμα και αν είναι αμφίβολης οικονομικής αποτελεσματικότητας (θα εντείνουν την ύφεση), είναι απαραίτητα για να... πείσουν τις αγορές και την Ευρώπη ότι είμαστε αξιόπιστοι, αξιόχρεοι άρα μπορούν να μας δανείζουν. Μάθαμε επίσης ότι η ευρωζώνη περιλαμβάνει ρήτρες «μη αλληλεγγύης» για τις χώρες που δυσκολεύονται να δανειστούν, ώστε να μην υπάρχει ο άλλος... ηθικός κίνδυνος: να «επαναπαυτεί» μια χώρα ότι κάποια άλλη θα πληρώσει τα χρέη της.

Είναι αξιοσημείωτο ότι ο «ηθικός κίνδυνος» είναι ένας όρος που μπορεί να αφορά τους πολίτες ή τα κράτη, αλλά όχι τις αγορές και τις χρηματοοικονομικές εταιρείες. Και τούτο παρ' όλο που αποδείχθηκε ότι οι τράπεζες σε όλο τον κόσμο απέτυχαν συστηματικά στη βασική δουλειά τους, που υποτίθεται ότι είναι ο αποτελεσματικός και παραγωγικός καταμερισμός των διαθέσιμων κεφαλαίων και η ελαχιστοποίηση του ρίσκου. Παγκοσμίως διαπιστώθηκε ότι οι τράπεζες χρηματοδότησαν κάθε είδους φούσκες ή αναξιόχρεους πελάτες και χρειάστηκε συντονισμένη παγκόσμια παρέμβαση, για να μην καταρρεύσουν. Τώρα οι φορολογούμενοι σε όλο τον κόσμο πληρώνουν το κόστος αυτής της παρέμβασης.

Την προηγούμενη εβδομάδα ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου ανακοίνωσε περιοριστικά μέτρα. Ολόκληρο το σύμπλεγμα «Κομισιόν - Αγορές - Αναλυτές» έσπευσαν να καλωσορίσουν την επιστροφή του έλληνα πρωθυπουργού στην κατά Μάαστριχτ ορθοδοξία. Το γεγονός είναι ότι ο Γιώργος Παπανδρέου αναγκάστηκε να υποκύψει στη δικτατορία των αγορών. Για την ακρίβεια στη δικτατορία των διεθνών τραπεζών και των χρηματοοικονομικών εταιρειών, οι οποίες οδηγούν τις αγορές πέρα από κάθε πολιτικό ή κοινωνικό έλεγχο. Οι παγκόσμιες συναλλαγές είναι ελεύθερες και οι όγκοι των διακινούμενων κεφαλαίων τεράστιοι. Παγκόσμιοι ρυθμιστικοί οργανισμοί δεν υπάρχουν, ενώ οι κυβερνήσεις έχουν εξουσία σε εθνικό επίπεδο, άρα είναι αδύναμες να αντισταθούν.

Ακόμα και η ευρωζώνη, όπως λειτουργεί σήμερα, δεν είναι σε θέση να τα «βάλει» με τις αγορές, γιατί δεν διαθέτει μηχανισμούς οικονομικής αλληλεγγύης και άσκησης ενιαίας οικονομικής πολιτικής. Δεν υπάρχει ούτε δανειστής τελευταίας ανάγκης (lender of last resort) -ρόλο που θα έπρεπε να παίζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αποτελώντας δικλίδα ασφαλείας για χώρες σε αδυναμία, όπως είναι σήμερα τα κράτη του ευρωπαϊκού Νότου. Στο πλαίσιο αυτό πολιτικές ή κοινωνικές παρεμβάσεις αντίθετα στο ρεύμα είναι δύσκολες έως αδύνατες. Εάν κάτι δεν συμφέρει τις τράπεζες και τις αγορές, αποδεικνύεται ανέφικτο: Εάν η ελληνική κυβέρνηση δεν λάβει τα σκληρά μέτρα, η χώρα δεν μπορεί να δανειστεί. Εάν παγώσουν τα δάνεια, οι τράπεζες δεν μπορούν να χρηματοδοτηθούν και να λειτουργήσει η αγορά. Οπερ, αδιέξοδο. Πράγματι, οι τράπεζες πρέπει να λειτουργούν αποτελεσματικά και κερδοφόρα, αλλά με τις σημερινές συνθήκες η δράση τους πρέπει να λάβει υπόψη την τεράστια πίεση που υφίσταται η κοινωνία και την ανάγκη να πάρει ξανά μπροστά η οικονομία.

Ολα αυτά τα θέματα δεν μπορούν πλέον να αντιμετωπιστούν σε εθνικό επίπεδο. Χρειάζεται συλλογική δράση κατ' αρχήν στο πλαίσιο της Ε.Ε. και στη συνέχεια στη διεθνή σκηνή, για να μπουν φρένα στη λειτουργία των αγορών και, έπειτα από δεκαετίες νεοφιλελεύθερης ασυδοσίας, η πολιτική και η κοινωνία να επανέλθουν στο προσκήνιο.
Του Γ. Χ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ



Διαβάστε περισσότερα...

Οι άνθρωποι κάνουν τους αριθμούς

Οι άνθρωποι κάνουν τους αριθμούς

Καταχρεωμένοι στις πιστωτικές τους κάρτες είναι κυρίως οι δημόσιοι υπάλληλοι (το 63 τοις εκατό αυτών) και λιγότερο, αλλά όχι λίγο, οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα, με ποσοστό 51 τοις εκατό.

5 τοις εκατό μειώθηκε η χρήση των πιστωτικών καρτών το 2009. Αυτή είναι από τις λίγες καλές ειδήσεις.

17 τοις εκατό του ενήλικου πληθυσμού της χώρας, περίπου 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι, ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας. (Ολα τα πιο πάνω στοιχεία είναι από την ετήσια έκθεση της VPRC).

266 ψήφους (των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ, της Νέας Δημοκρατίας και του ΛΑΟΣ) έλαβε στη Βουλή ο κ. Κάρολος Παπούλιας και εξελέγη έτσι πανηγυρικά για ακόμη μία 5ετή θητεία Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας.

54 τοις εκατό πιο ακριβά πληρώνει ο Ελληνας καταναλωτής τα βιολογικά προϊόντα από τα συμβατικά. Αυτό, όπως έγραψε την εβδομάδα αυτήν η «Ε», συμβαίνει επειδή τα σουπερμάρκετ χρεώνουν πλατύ «καπέλο» για να τα βάλουν στα ράφια τους.

25 τοις εκατό των φοιτητών που είναι εγγεγραμμένοι στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλίας έχει ξεπεράσει τον κανονικό χρόνο σπουδών, με αποτέλεσμα 1 στους 4 φοιτητές να χαρακτηρίζεται «αιώνιος».

19 άτομα, με «μαϊμού» έγγραφα, από κρατικούς φορείς και γιατρούς, που πιστοποιούσαν ότι στερούνται την όρασή τους, έπαιρναν «επίδομα τυφλότητας» από 300 έως 400 ευρώ μηνιαίως. Επεσαν στην τσιμπίδα των ελεγκτών της Νομαρχίας Πειραιά και θα λογοδοτήσουν στη Δικαιοσύνη. Οταν γίνει η δίκη.

601 τόνους μέλι εξήγαγε το 2008 η Ελλάδα, κυρίως στη Βρετανία, την Κύπρο, τη Γερμανία και τις ΗΠΑ, εισπράττοντας περί τα 3 εκατομμύρια ευρώ.

2.736 τόνους μέλι κάναμε εισαγωγή (κυρίως από Γερμανία, Ισπανία, Ουγγαρία και Βέλγιο) και πληρώσαμε γι' αυτό 7,2 εκατομμύρια ευρώ. Πάλι χαμένοι.

5.700 είναι οι Ελληνες Εβραίοι που ζουν σήμερα στη χώρα μας. Οι περισσότεροι, 3.500, στην Αθήνα, ενώ 1.500 ζουν στη Θεσσαλονίκη. Οι υπόλοιποι, σε πολύ μικρότερους αριθμούς, είναι σκορπισμένοι σε άλλες πόλεις της Ελλάδας. Στην Καρδίτσα και στη Βέροια ζουν από μία οικογένεια.

19 Αμερικανοί πολίτες που συνελήφθησαν την περασμένη εβδομάδα στην Αϊτή προσπαθώντας να φύγουν από τη χώρα έχοντας μαζί τους 33 μικρά παιδιά, που έμειναν ορφανά μετά τον φοβερό σεισμό, παραπέμπονται σε δίκη με την κατηγορία της απαγωγής.

10 εκατομμύρια δολάρια, μόνο, κόστισε (ανεξάρτητη παραγωγή) η ταινία «The Hurt Locker» της Κάθριν Μπίγκελοου, που παρακολουθεί μία ομάδα πυροτεχνουργών του αμερικανικού στρατού, κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Ιράκ, και είναι υποψήφια για 9 Οσκαρ, όσα δηλαδή και το πανάκριβο «Avatar» του πρώην συζύγου της, Τζέιμς Κάμερον -ταινία που ήδη κατέγραψε τις μεγαλύτερες εισπράξεις στην ιστορία του κινηματογράφου. Τη μουσική της ταινίας τής Μπίγκελοου, που διεκδικεί ένα από τα Οσκαρ, έγραψε ο Αμερικανός συνθέτης Μάρκο Μπελτράμι, που έχει Ιταλό πατέρα και Ελληνίδα μητέρα. Ελληνίδα, επίσης, είναι και η μητέρα του Γάλλου συνθέτη Αλεξάντρ Ντεσπλά, που και αυτός είναι υποψήφιος για το Οσκαρ καλύτερης μουσικής, για την ταινία «Ο φανταστικός κύριος Φοξ».
Ελευθεροτυπία,



Διαβάστε περισσότερα...

Παρασκευή 5 Φεβρουαρίου 2010

Οδηγός επιβίωσης για τους μερικώς απασχολούμενους

To σύνολο των κανόνων που θα διέπουν το καθεστώς των εργαζόμενων με μερική απασχόληση, περιλαμβάνει το νομοσχέδιο με τίτλο «εγγυήσεις κατά της εργασιακής ανασφάλειας και άλλες διατάξεις» που κατέθεσε ο υπουργός Εργασίας Ανδρέας Λοβέρδος. Όλες οι λεπτομέρειες, για τα δικαιώματα των εργαζομένων, τις υποχρεώσεις τους και τις αμοιβές τους παρουσιάζονται με τη μορφή «ερωτήσεων-απαντήσεων» στο αφιέρωμα που ακολουθεί.
Τι είναι η μερική απασχόληση;

Μερικώς απασχολούμενος θεωρείται κάθε εργαζόμενος που απασχολείται λιγότερες ώρες από αυτές του κανονικού ωραρίου, όπως αυτό ορίζεται στην πλήρη απασχόληση. Πρόκειται για το ωράριο ενός αντίστοιχου εργαζομένου στην ίδια επιχείρηση με τις ίδιες αρμοδιότητες ή αν δεν υπάρχει τέτοιος, η σύγκριση γίνεται με αναφορά στη συλλογική ρύθμιση.

Η ατομική σύμβαση μερικής απασχόλησης που μπορεί να συμφωνήσει εργοδότης και εργαζόμενος θα πρέπει να γνωστοποιηθεί μέσα σε 8 ημέρες στην Επιθεώρηση Εργασίας. Σε περίπτωση που δεν γίνει κάτι τέτοιο θεωρείται πλήρης απασχόληση.



Τι πρέπει να περιλαμβάνεται στις ατομικές συμβάσεις;

Τα ελάχιστα που πρέπει να περιλαμβάνονται στις ατομικές συμβάσεις μερικής απασχόλησης είναι:

α) τα στοιχεία ταυτότητας των συμβαλλομένων,

β) τον τόπο παροχής της εργασίας, την έδρα της επιχείρησης ή τη διεύθυνση του εργοδότη,

γ) το χρόνο της απασχόλησης, τον τρόπο κατανομής και τις περιόδους εργασίας,

δ) τον τρόπο αμοιβής και

ε) τους τυχόν όρους τροποποίησης της σύμβασης.

Μπορεί κάποιος μερικώς απασχολούμενος να εργάζεται με σπαστό ωράριο;

Σε περίπτωση μερικής απασχόλησης τονίζεται πως αυτή πρέπει να προσφέρεται συνεχόμενα και μια φορά την ημέρα, άρα δεν επιτρέπεται το σπαστό ωράριο. Αυτό ισχύει βέβαια στις περιπτώσεις μερικής απασχόλησης που οι ώρες εργασίας την ημέρα, δεν υπερβαίνουν τις ώρες που προβλέπει η πλήρης απασχόληση.

Μπορώ να "υποχρεωθώ" να αλλάξω από πλήρη σε μερική απασχόληση;

Σε περίπτωση που σε κάποιον εργαζόμενο με σύμβαση πλήρους απασχόλησης του γίνει πρόταση να μετατραπεί σε μερικής απασχόλησης, αυτός έχει τις εναλλακτικές να δεχτεί είτε να αρνηθεί την πρόταση. Σε καμία περίπτωση πάντως, όπως αναφέρεται, ο εργαζόμενος δεν έχει τη δυνατότητα να καταγγείλει τη σύμβαση εργασίας.

Πώς πληρώνεται η μερική απασχόληση;

Οι αποδοχές των εργαζομένων με σύμβαση μερικής απασχόλησης υπολογίζονται όπως και οι αποδοχές που αντιστοιχούν στις ώρες της πλήρους απασχόλησης. Εξαίρεση αποτελούν οι εργαζόμενοι με ωράριο μικρότερο των τεσσάρων ωρών ημερησίως, οι αποδοχές των οποίων προσαυξάνονται κατά επτάμισι τοις εκατό (7.5%).

Δικαιούνται άδεια οι μερικώς απασχολούμενοι;

Οι μερικώς απασχολούμενοι μισθωτοί έχουν δικαίωμα ετήσιας άδειας με αποδοχές και επίδομα αδείας.

Πληρώνονται οι υπερωρίες και πόσο;

Όπως ορίζει το νομοσχέδιο, σε περίπτωση που σε μερικώς απασχολούμενο, ζητηθεί πρόσθετη εργασία έχει υποχρέωση να την παράσχει, αν είναι σε θέση να το κάνει βέβαια ενώ δικαιούται και αμοιβή προσαυξημένη κατά 10%.

Πότε μπορώ να ζητήσω τη μετατροπή της σύμβασης μου σε μερικής απασχόλησης;

Ο πλήρως απασχολούμενος σε επιχειρήσεις με πάνω από 20 άτομα, έχει δικαίωμα μετά τη συμπλήρωση ενός ημερολογιακού έτους εργασίας να ζητήσει τη μετατροπή της σύμβασης εργασίας του από πλήρης σε μερικής απασχόληση, με δικαίωμα επανόδου σε πλήρη απασχόληση, εκτός αν η άρνηση του εργοδότη δικαιολογείται από τις επιχειρησιακές ανάγκες. Εάν μέσα σε μήνα δεν του απαντήσει η εταιρεία θεωρείται ότι έγινε δεκτό το αίτημα του.

Τι ισχύει για την αντίστροφη διαδικασία;

Ο μερικώς απασχολούμενος, έχει προτεραιότητα να προσληφθεί σε θέση εργασίας πλήρους απασχόλησης στην ίδια επιχείρηση. Ο χρόνος της μερικής απασχόλησης υπολογίζεται ως χρόνος προϋπηρεσίας.

Τι δικαιώματα έχουν οι μερικώς απασχολούμενοι;

Στους εργαζόμενους που καλύπτονται από σύμβαση ή σχέση εργασίας με μερική απασχόληση παρέχονται:

α) Δυνατότητες συμμετοχής στις δραστηριότητες της επαγγελματικής κατάρτισης που εφαρμόζει η επιχείρηση σε συνθήκες ανάλογες με εκείνες που αφορούν τους εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης και αορίστου χρόνου.

β) Οι ίδιες κοινωνικές υπηρεσίες που υπάρχουν στη διάθεση των άλλων εργαζόμενων στην επιχείρηση.
enet.gr



Διαβάστε περισσότερα...

Τετάρτη 3 Φεβρουαρίου 2010

Συναίνεση και Αρμαγεδδών

Όχι Plan B, αλλά... Plan C περιείχε το χθεσινοβραδινό διάγγελμα του πρωθυπουργού, επιβεβαιώνοντας το πιο σκληρό σενάριο του Αρμαγεδδώνος, το οποίο υπαινίχθηκε προχθές ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Θ. Πάγκαλος. Παγώνουν όλοι οι μισθοί στο Δημόσιο και το πιθανότερο είναι να παγώσουν και στον ιδιωτικό τομέα, αφού η εισοδηματική πολιτική στο Δημόσιο αποτελεί τον πιλότο για το σύνολο της οικονομίας. Αυξάνονται τώρα οι φόροι στα καύσιμα, ενώ γενικεύονται οι περικοπές στις δαπάνες όλων των υπουργείων, αλλά και το πάγωμα των προσλήψεων, ακόμη και στους τομείς της Υγείας και της Παιδείας, τους οποίους μέχρι προχθές η κυβέρνηση εξαιρούσε από τον... Αρμαγεδδώνα.


Πιο ανησυχητικό από το διάγγελμα του πρωθυπουργού ήταν το τελεσίγραφο του υπουργού Οικονομικών, Γ. Παπακωνσταντίνου, προς τα ασφαλιστικά ταμεία να εκποιήσουν την περιουσία τους για να πληρώσουν τις συντάξεις φέτος. Το κράτος αθετεί βασική κοινωνική υποχρέωσή του. Πόσο μακριά είναι το σενάριο της χρεωκοπίας;

Σε όλα αυτά τα μέτρα ο πρωθυπουργός προσπάθησε να προσδώσει περιτύλιγμα συναίνεσης. Τον βοήθησαν οι δύο δεξιοί πολιτικοί ηγέτες, Σαμαράς και Καρατζαφέρης, οι οποίοι δημόσια ζήτησαν ως αντάλλαγμα την αναστολή μέτρων εκδημοκρατισμού της κοινωνίας, όπως το νομοσχέδιο για τους μετανάστες. Περίεργη επίπτωση της συναίνεσης σε ένα ευαίσθητο θέμα δημοκρατίας...

Η εικόνα της συναίνεσης αναμένεται να εμπεδωθεί σήμερα με την υπερψήφιση του Κάρολου Παπούλια και πάλι για την Προεδρία της Δημοκρατίας από τα τρία κόμματα του Αρμαγεδδώνα. Δεν ευθύνεται για τίποτα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αλλά οι συμβολισμοί στην περίπτωση αυτή έχουν την ουσιαστική πολιτική τους βαρύτητα.

Επισπεύδοντας την εφαρμογή του Plan Β πριν εγκριθεί σήμερα από την Κομισιόν το Plan A του Προγράμματος Σταθερότητας, ο πρωθυπουργός επιχειρεί να στείλει μήνυμα συμμόρφωσης προς τις αγορές και τις Βρυξέλλες. Με την προσωπική του παρέμβαση τερματίζει τις ενδοκυβερνητικές διαφωνίες. Οι τραπεζίτες έλαβαν το μήνυμα και άλλαξαν... υπουργό. Συναντήθηκαν με τον κ. Παπακωνσταντίνου αντί της κ. Κατσέλη. Η πολιτική συναίνεση είναι επιστέγασμα της "κοινωνικής συναίνεσης", εντός και εκτός της χώρας.

Η πολιτική των κομμάτων του Αρμαγεδδώνα δεν είναι μονόδρομος. Υπάρχουν εναλλακτικοί στόχοι που μπορούν να αποτελέσουν έμπνευση κινητοποιήσεων. Χαρακτηριστική είναι η ομιλία του νομπελίστα οικονομολόγου Στίγκλιτς χθες στο συνέδριο του "Εκόνομιστ" στην Αθήνα, που υποδείκνυε την ανάγκη απευθείας δανεισμού της χώρας από την ΕΚΤ, κάτι που δεν έχει τολμήσει μέχρι στιγμής να ψιθυρίσει η κυβέρνηση. Ο λόγος τώρα στους πολίτες.
avgi.gr



Διαβάστε περισσότερα...

Δευτέρα 1 Φεβρουαρίου 2010

Το κοινωνικό αναμορφωτήριο της εργασίας

Oι Ναζί έξω από το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς έχουν τοποθετήσει την επιγραφή: "Arbeit Macht Frei" η εργασία απελευθερώνει. Δεν είναι μικρός ο συμβολισμός: Όταν οι Γερμανοί-Ναζί εκείνης της εποχής λένε ότι η εργασία απελευθερώνει τι άλλο περιμένει να ακούσει κάποιος για να καταλάβει τη σκοτεινή πλευρά της εργασίας;

Βέβαια εκτός από τους Γερμανούς ναζιστές το ίδιο πράγμα μας λένε και σήμερα: "Η εργασία απελευθερώνει, δούλευε σκλάβε!!"....

Ιδίως σήμερα που η χώρα μας περνάει δια πυρός και σιδήρου και αρχίζει να απειλείται η εθνική μας κυριαρχία λόγω των ελλειμμάτων του προϋπολογισμού, είναι πλέον επιβεβλημένο να εργαζόμαστε ακόμη περισσότερο. Για το καλό της πατρίδας αυτή τη φορά....

Πιστεύω ότι όχι μόνο με άλλη οργάνωση οικονομίας και κοινωνίας αλλά ακόμη και με την τρέχουσα οργάνωση, η ανάπτυξη της τεχνολογίας και των επικοινωνιών κάνουν περιττή την σπατάλη τόσων δισεκατομμυρίων ανθρωποωρών εργασίας.

Αλλού όμως είναι η ουσία της εργασίας και όχι στην παραγωγικότητα. Ο εξαναγκασμός στην δουλειά δεν συνιστά πλέον οικονομικό ζήτημα αλλά κοινωνικό και εξουσιαστικό. Το σύστημα σήμερα χρησιμοποιεί την εργασία ως μέσω εξαναγκασμού και εκμετάλλευσης. Εξαναγκασμού γιατί στις δουλειές δεν επικρατεί δημοκρατία, άρα όσο περισσότερο εργάζονται οι άνθρωποι τόσο περισσότερο είναι ενταγμένοι στον μη δημοκρατικό τομέα της κοινωνίας.

Η δημοκρατία έτσι ισχύει μόνο από την ώρα που σχολάει κάποιος στις 19.00 το βράδυ μέχρι να πάρει το μετρό και να πάει σπίτι του για ύπνο. Ναι υπάρχει ελευθερία στον ύπνο καθώς και κανένα Σαββατοκύριακο δημοκρατίας, αν δεν υπάρχει εταιρικό μίτινγκ ή άλλη εταιρική εκδήλωση...

Με τη διάλυση των κοινωνικών κρατών η εργασία έγινε ένα ακόμη πιο τρομακτικό μέσο επιβολής: "Θα είσαι καλό παιδί αλλιώς θα χάσεις τη δουλειά σου. Αν χάσεις τη δουλειά σου θα είσαι ένα μηδενικό". Η εργασία έτσι αποτελεί το ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΑΝΑΜΟΡΦΩΤΗΡΙΟ όπου ο άνθρωπος μαθαίνει τους αυτονόητους εξουσιαστικούς και γλωσσικούς κοινωνικούς προσδιορισμούς. Το σχολείο και η εκπαίδευση δεν παίζουν πλέον κανέναν ρόλο παρά μόνο ως ινστιτούτα επαγγελματικής προετοιμασίας για τον χώρο της εργασίας. Την εκπαίδευση την έχουν αναλάβει οι επιχειρήσεις. Γι' αυτό άλλωστε η συμβατική εκπαίδευση είναι σε τέτοια παρακμή. "Εξελίχτηκε" και εμείς ακόμη κοιτάμε το λείψανό της στα σχολεία και τα πανεπιστήμια...

Το αναμορφωμένο - μέσα από την εργασία- άτομο είναι το άτομο που δέχεται τα πάντα από τους εργοδότες και τους ιδιοκτήτες, είτε κοινωνικά, είτε οικονομικά, είτε ψυχολογικά. Το αναμορφωμένο άτομο ποτέ δεν τα βάζει με το σύστημα, τα βάζει πάντοτε με τον εαυτό του, γι' αυτό σε πολλές χώρες οι αυτοκτονίες έχουν εξελιχθεί σε επιδημία.

Άπαξ και ο άνθρωπος ενταχθεί αναμορφωμένος σε αυτούς τους μηχανισμούς είναι ασφαλώς τελειωμένος. Θα αποτελεί από εκεί και πέρα το κύριο καύσιμο του οικονομικού και κοινωνικού συστήματος, όπως και στο Άουσβιτς άλλωστε πρωταγωνιστής δεν ήταν ο κάθε ναζί λοχαγός αλλά ο κάθε Εβραίος που έμελλε να γίνει σαπούνι.

Σημείωση: Από τα παραπάνω εξαιρούνται μόνο όσοι εργάζονται ακριβώς στο αντικείμενο το οποίο θέλουν και η δουλειά είναι ταυτόχρονα και το χόμπι τους.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ.




Διαβάστε περισσότερα...