Στην Ελλάδα σημειώθηκε η μεγαλύτερη αύξηση του δείκτη μιζέριας (misery index)

Η παγκόσμια οικονομική κρίση είχε επιπτώσεις τόσο το 2009 όσο και το 2010 σε όλο τον κόσμο. Οι επιπτώσεις, όμως, αυτές δεν ήταν της ίδιας έκτασης σε όλα τα κράτη. Η έκταση τους εξαρτάται όχι μόνο από τις εξελίξεις στη διεθνή οικονομία, αλλά και από την οικονομική πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση της κάθε χώρας. Στη χώρα μας τα νοικοκυριά έχουν ήδη υποστεί μεγάλη μείωση των εισοδημάτων τους εξαιτίας των άγριων περικοπών των μισθών στον δημόσιο τομέα και των συντάξεων τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο αριθμός των μελών τους.

Εκτός, όμως, τις περικοπές αυτές, πολύ σοβαρές επιπτώσεις στο βιοτικό επίπεδο των νοικοκυριών έχουν η ανεργία και ο πληθωρισμός, ο οποίος ροκανίζει τα μειωμένα εισοδήματα των εργαζομένων και των συνταξιούχων. Στο άρθρο αυτό θα εξετάσουμε τη μεταβολή που σημειώθηκε τον Ιανουάριο του 2011 σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2009 στις δύο αυτές μάστιγες όσο και στο άθροισμά τους, το οποίο είναι γνωστό ως δείκτης μιζέριας (στα αγγλικά ως misery index) στη χώρα μας σε σύγκριση με εκείνο στα άλλα 14 κράτη-παλαιά μέλη της Ε.Ε. με βάση τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας της Ε.Ε. (της Eurostat).

Στις δύο πρώτες στήλες του Πίνακα που ακολουθεί δίνεται ο πληθωρισμός τον Σεπτέμβριο του 2009 και τον Ιανουάριο του 2011, στις δύο επόμενες στήλες η ανεργία τους ίδιους μήνες (στοιχεία για την ανεργία τον Ιανουάριο δεν υπάρχουν για το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ελλάδα γι’ αυτό και χρησιμοποιούμε εκείνα του Δεκεμβρίου του 2010 από την τράπεζα δεδομένων της Eurostat για το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ελληνική Στατιστική Αρχή -ΕΛΣΤΑΤ, πρώην ΕΣΥΕ- για την Ελλάδα). Στις τρεις τελευταίες στήλες δίνεται ο δείκτης μιζέριας και η ποσοστιαία μεταβολή του τον Ιανουάριο του 2011 σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2009.

Από τον Πίνακα αυτό φαίνεται ότι τον Ιανουάριο του 2009 σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2009:

- Ο πληθωρισμός αυξήθηκε σε όλα τα κράτη. Η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στη χώρα μας, η οποία από την 4η θέση που κατείχε τον Σεπτέμβριο του 2009, ανέβηκε στην 1η τον Ιανουάριο του 2011.

- Η ανεργία αυξήθηκε σε 7 κράτη και μειώθηκε στα υπόλοιπα. Η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα από την 4η θέση που κατείχε τον Σεπτέμβριο του 2009 να ανεβεί στη 2η τον Δεκέμβριο του 2010.

- Ο δείχτης μιζέριας αυξήθηκε σε 14 κράτη και μειώθηκε σε 1 (τη Σουηδία). Η μεγαλύτερη αύξησή του σημειώθηκε στη χώρα μας. Την 1η και τη 2η θέση στον δείκτη αυτό τόσο τον Σεπτέμβριο του 2009 όσο και τον Ιανουάριο του 2010 κατείχαν, αντίστοιχα, η Ισπανία και η χώρα μας.

Η πολύ μεγάλη αύξηση του δείκτη μιζέριας στη χώρα μας οφείλεται:

(α) Στο μεγάλο άλμα του πληθωρισμού που, με τη σειρά του, οφείλεται από τη μια μεριά στη μεγάλη αύξηση των έμμεσων φόρων, οι οποίοι επιβαρύνουν περισσότερο τα χαμηλά εισοδήματα (και γι’ αυτό ο πληθωρισμός αποτελεί ένα από τα δύο συστατικά του δείχτη μιζέριας), και από την άλλη στην έλλειψη αποτελεσματικών ελέγχων στην αγορά, και

(β) Στην πολύ μεγάλη αύξηση της ανεργίας, η οποία προκλήθηκε από την επιδείνωση της ύφεσης της ελληνικής οικονομίας για τους λόγους που προαναφέρθηκαν.

Η αύξηση τόσο της ανεργίας όσο και του πληθωρισμού είναι αποτέλεσμα των μέτρων που έχουν ληφθεί με βάση το διαβόητο Μνημόνιο που υπέγραψε η κυβέρνηση με την τρόικα, η οποία υπαγορεύει τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν προκειμένου η χώρα μας να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που ανέλαβε για να δοθεί στη χώρα μας το δάνειο το 110 δισ. ευρώ.

Στα τέλη 2011 ο δείκτης μιζέριας είτε θα διατηρηθεί στα υψηλά επίπεδα που έφτασε τον Ιανουάριο είτε θα αυξηθεί δεδομένου ότι η ανεργία θα αυξηθεί εξαιτίας της συνέχισης της ύφεσης και υπάρχει πιθανότητα ο πληθωρισμός να διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα, με αποτέλεσμα να αυξηθεί το ποσοστό του πληθυσμού που θα βρεθεί κάτω από το όριο της φτώχειας και ένας σημαντικός αριθμός από αυτά θα αντιμετωπίσει κυριολεκτικά πρόβλημα επιβίωσης.

__________

*Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι τέως: Αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ.
Διαβάστε περισσότερα...

Η ταπείνωση των Ελλήνων

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η επιμήκυνση του δανείου των 110 δισ. ευρώ με λογικά επιτόκια είναι ένα λασκάρισμα στη σφικτή θηλιά που μας έχουν φορέσει, αφού προηγουμένως και για πολλά χρόνια ο δικομματισμός, με το ισχυρό πελατειακό σύστημα που είχε στήσει για να συντηρείται στην εξουσία, είχε τινάξει την μπάνκα στον αέρα. Βοηθούντων και των Αμερικανών, που φοβούνται πως μια γενίκευση της κρίσης χρεών στην ευρωζώνη είναι ικανή να πηδήσει τον Ατλαντικό, όπως τον πήδησε η χρηματοπιστωτική κρίση του 2007, όταν έσκασε η φούσκα του “καπιταλισμού καζίνο” και έφτασε στην Ευρώπη.

ΑΣ ΥΠΟΘΕΣΟΥΜΕ λοιπόν πως εξασφαλίζεται μια δανειακή ανάσα. Σημαίνει μήπως αυτό ότι μετά είναι διαχειρίσιμο το πρόβλημα του εθνικού χρέους; Όποιος απαντήσει ναι, ας μας πει πώς, για πόσο χρόνο και με ποιες δυνάμεις μπορεί η ελληνική οικονομία να δημιουργεί ικανά πλεονάσματα για να αποπληρώνει τα χρέη της. Δεν είναι λάθος να θεωρούμε την κρίση διεθνή και να επιδιώκουμε συμμαχίες ικανές να ενισχύσουν τις διαπραγματευτικές μας θέσεις, αρκεί να μην ξεχνάμε τι πρέπει να κάνουμε εμείς ή, ακόμα χειρότερα, να θεωρήσουμε ότι με την επιμήκυνση λύσαμε τα προβλήματά μας.

Η ΕΦΑΡΜΟΖΟΜΕΝΗ πολιτική από την κυβέρνηση Παπανδρέου είναι αυτοκτονική, αφού, αντί να συμβάλει στην επίλυση του προβλήματος, το οξύνει με εφιαλτικούς ρυθμούς. Το χρέος αυξάνεται διαρκώς, το ίδιο και η ανεργία, το ίδιο και η ύφεση στην ελληνική οικονομία. Σε τέτοιες συνθήκες η προβληματική οικονομική και παραγωγική μας βάση διαλύεται, αποκαλύπτοντας παράλληλα πως, πέρα από τον δημόσιο τομέα, και ο ιδιωτικός, δεν διαθέτει δυνάμεις με όραμα και προσόντα ανάπτυξης. Δείτε τις θέσεις του προέδρου του ΣΕΒ, που αντιπροσωπεύει τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις του τόπου. Λες και διεκδικεί την τέταρτη θέση στα πάνελ της τρόικας! Για την καταστροφική πολιτική της κυβέρνησης Παπανδρέου, που σαρώνει τη μεσαία και μικρή επιχειρηματικότητα, κουβέντα!

ΕΙΝΑΙ σίγουροι πως οι διαρθρωτικές αλλαγές θα δημιουργήσουν σύντομα τις προϋποθέσεις ανάκαμψης. Γιατί όμως οι δανειστές μας, που ξέρουν καλύτερα, δεν πείθονται από τις διαβεβαιώσεις Δασκαλόπουλου και περιμένουν να πάρουν τα λεφτά τους πίσω από τις εκποιήσεις δημόσιας περιουσίας; Γιατί δεν συμμερίζονται τις εκτιμήσεις και τις προβλέψεις του μάγου της οικονομίας Γ. Στουρνάρα, που προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ 10% μέσα στα 5 προσεχή χρόνια; Είναι πολύ απλό. Ξέρουν πως αυτά που λένε είναι κουβέντες για εσωτερική κατανάλωση ή, αν θέλετε ακριβέστερη περιγραφή, πως υπηρετούν το νεοφιλελεύθερο πείραμα που θα μετατρέψει τη χώρα σε οικονομικό προτεκτοράτο.

ΑΣ ΞΕΚΙΝΗΣΟΥΜΕ από το πρώτο ζητούμενο. Με ένα εκατομμύριο ανέργους, το πρώτο που έχεις να σκεφτείς είναι πώς μπορείς να βρεις πόρους ανάπτυξης ώστε μέσα σε 5 χρόνια να δημιουργήσεις τουλάχιστον 500.000 θέσεις εργασίας. Ιδιωτικά κεφάλαια για σοβαρές παραγωγικές επενδύσεις δύσκολα μπορείς να εξασφαλίσεις. Εδώ μπαίνει το θέμα των σημαντικών κοινοτικών κεφαλαίων που πρέπει να τοποθετηθούν στις πληττόμενες χώρες για να επανέλθουν σε τροχιά ανάκαμψης. Φτάνει; Όπως είμαστε σήμερα, τα περισσότερα οφέλη θα χαθούν. Και αυτό θα συμβεί διότι δεν υπάρχουν ικανές επιχειρηματικές δυνάμεις για να σηκώσουν αυτό το βάρος, καθώς οι μεγάλοι παίκτες, χρόνια στη διαπλοκή, δεν μπορούν να κινηθούν με νέους κανόνες, όταν οι κυβερνήσεις δεν έχουν τη βούληση και την ανεξαρτησία να θέσουν τους νέους όρους.

ΕΔΩ δεν είναι Γερμανία, όπου οι μεγάλες επιχειρήσεις και τα συνδικάτα αρκούνται σε μια καλή διαιτησία από το κράτος για να τρέχουν τη μηχανή. Εδώ δεν υπάρχει μηχανή. Ανταλλακτικά σκόρπια κείθε - δώθε, χωρίς να είναι σίγουρο πως μπορεί, αν μονταριστούν, να βγει ενέργεια. Το κράτος, στις σημερινές συνθήκες, πρέπει να παίξει σημαντικό ρόλο και να ηγηθεί των προσπαθειών εξωστρέφειας για τα ελληνικά προϊόντα. Έχουμε χάσει όλες τις αγορές, ακόμα και σε τομείς όπου υπάρχει συγκριτικό πλεονέκτημα, όπως για παράδειγμα είναι το ελαιόλαδο.

ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ που προκύπτει είναι σαφές: Μπορεί αυτή η κυβέρνηση να εγκαταλείψει τις νεοφιλελεύθερες επιλογές της και να στρωθεί στη δουλειά, όπως έχουν προτείνει ο Στίγκλιτς, ο Κρούγκμαν, ο Ντελόρ και κάθε σώφρων οικονομολόγος ή πολιτικός που δεν πρακτορεύει τις λύσεις Φρίντμαν; Κανείς δεν ξέρει. Αν κρίνουμε από τις συνεχείς αποκαλύψεις Στρος Καν ότι ο κ. Παπανδρέου αμέσως μετά την εκλογική του νίκη του τηλεφώνησε για να βοηθήσει το ΔΝΤ την Ελλάδα, δεν πρόκειται απλά για λάθος επιλογές, αλλά -μάλλον- για διατεταγμένη υπηρεσία. Και όπως είπε πρόσφατα ο διευθυντής του ΔΝΤ: “Η κρίση απέχει πολύ από το να έχει τελειώσει. Ανταποκριθήκαμε στην οικονομική κρίση. Δεν κυριαρχήσαμε όμως επί της κοινωνικής κρίσης".

d.xristou@avgi.gr

Διαβάστε περισσότερα...