Στην Ελλάδα σημειώθηκε η μεγαλύτερη αύξηση του δείκτη μιζέριας (misery index)

Η παγκόσμια οικονομική κρίση είχε επιπτώσεις τόσο το 2009 όσο και το 2010 σε όλο τον κόσμο. Οι επιπτώσεις, όμως, αυτές δεν ήταν της ίδιας έκτασης σε όλα τα κράτη. Η έκταση τους εξαρτάται όχι μόνο από τις εξελίξεις στη διεθνή οικονομία, αλλά και από την οικονομική πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση της κάθε χώρας. Στη χώρα μας τα νοικοκυριά έχουν ήδη υποστεί μεγάλη μείωση των εισοδημάτων τους εξαιτίας των άγριων περικοπών των μισθών στον δημόσιο τομέα και των συντάξεων τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο αριθμός των μελών τους.

Εκτός, όμως, τις περικοπές αυτές, πολύ σοβαρές επιπτώσεις στο βιοτικό επίπεδο των νοικοκυριών έχουν η ανεργία και ο πληθωρισμός, ο οποίος ροκανίζει τα μειωμένα εισοδήματα των εργαζομένων και των συνταξιούχων. Στο άρθρο αυτό θα εξετάσουμε τη μεταβολή που σημειώθηκε τον Ιανουάριο του 2011 σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2009 στις δύο αυτές μάστιγες όσο και στο άθροισμά τους, το οποίο είναι γνωστό ως δείκτης μιζέριας (στα αγγλικά ως misery index) στη χώρα μας σε σύγκριση με εκείνο στα άλλα 14 κράτη-παλαιά μέλη της Ε.Ε. με βάση τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας της Ε.Ε. (της Eurostat).

Στις δύο πρώτες στήλες του Πίνακα που ακολουθεί δίνεται ο πληθωρισμός τον Σεπτέμβριο του 2009 και τον Ιανουάριο του 2011, στις δύο επόμενες στήλες η ανεργία τους ίδιους μήνες (στοιχεία για την ανεργία τον Ιανουάριο δεν υπάρχουν για το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ελλάδα γι’ αυτό και χρησιμοποιούμε εκείνα του Δεκεμβρίου του 2010 από την τράπεζα δεδομένων της Eurostat για το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ελληνική Στατιστική Αρχή -ΕΛΣΤΑΤ, πρώην ΕΣΥΕ- για την Ελλάδα). Στις τρεις τελευταίες στήλες δίνεται ο δείκτης μιζέριας και η ποσοστιαία μεταβολή του τον Ιανουάριο του 2011 σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2009.

Από τον Πίνακα αυτό φαίνεται ότι τον Ιανουάριο του 2009 σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2009:

- Ο πληθωρισμός αυξήθηκε σε όλα τα κράτη. Η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στη χώρα μας, η οποία από την 4η θέση που κατείχε τον Σεπτέμβριο του 2009, ανέβηκε στην 1η τον Ιανουάριο του 2011.

- Η ανεργία αυξήθηκε σε 7 κράτη και μειώθηκε στα υπόλοιπα. Η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα από την 4η θέση που κατείχε τον Σεπτέμβριο του 2009 να ανεβεί στη 2η τον Δεκέμβριο του 2010.

- Ο δείχτης μιζέριας αυξήθηκε σε 14 κράτη και μειώθηκε σε 1 (τη Σουηδία). Η μεγαλύτερη αύξησή του σημειώθηκε στη χώρα μας. Την 1η και τη 2η θέση στον δείκτη αυτό τόσο τον Σεπτέμβριο του 2009 όσο και τον Ιανουάριο του 2010 κατείχαν, αντίστοιχα, η Ισπανία και η χώρα μας.

Η πολύ μεγάλη αύξηση του δείκτη μιζέριας στη χώρα μας οφείλεται:

(α) Στο μεγάλο άλμα του πληθωρισμού που, με τη σειρά του, οφείλεται από τη μια μεριά στη μεγάλη αύξηση των έμμεσων φόρων, οι οποίοι επιβαρύνουν περισσότερο τα χαμηλά εισοδήματα (και γι’ αυτό ο πληθωρισμός αποτελεί ένα από τα δύο συστατικά του δείχτη μιζέριας), και από την άλλη στην έλλειψη αποτελεσματικών ελέγχων στην αγορά, και

(β) Στην πολύ μεγάλη αύξηση της ανεργίας, η οποία προκλήθηκε από την επιδείνωση της ύφεσης της ελληνικής οικονομίας για τους λόγους που προαναφέρθηκαν.

Η αύξηση τόσο της ανεργίας όσο και του πληθωρισμού είναι αποτέλεσμα των μέτρων που έχουν ληφθεί με βάση το διαβόητο Μνημόνιο που υπέγραψε η κυβέρνηση με την τρόικα, η οποία υπαγορεύει τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν προκειμένου η χώρα μας να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που ανέλαβε για να δοθεί στη χώρα μας το δάνειο το 110 δισ. ευρώ.

Στα τέλη 2011 ο δείκτης μιζέριας είτε θα διατηρηθεί στα υψηλά επίπεδα που έφτασε τον Ιανουάριο είτε θα αυξηθεί δεδομένου ότι η ανεργία θα αυξηθεί εξαιτίας της συνέχισης της ύφεσης και υπάρχει πιθανότητα ο πληθωρισμός να διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα, με αποτέλεσμα να αυξηθεί το ποσοστό του πληθυσμού που θα βρεθεί κάτω από το όριο της φτώχειας και ένας σημαντικός αριθμός από αυτά θα αντιμετωπίσει κυριολεκτικά πρόβλημα επιβίωσης.

__________

*Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι τέως: Αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ.