Κυριακή 11 Απριλίου 2010

Χορός ηλιθίων σε ρυθμό μαυραγορίτικο

Η Ελλάδα ανήκει στις πιο αναπτυγμένες χώρες του πλανήτη από καπιταλιστική άποψη (επομένως και με κριτήριο το κατά κεφαλή προϊόν). Από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο κατατάσσεται στις 33 πιο «προηγμένες οικονομίες» (advanced economies) του κόσμου, υπερέχοντας αρκετών άλλων χωρών που ανήκουν επίσης στην κατηγορία αυτή (Σλοβενία, Τσεχία, Κορέα, Μάλτα, Πορτογαλία, κ.ά.). Μέχρι το τρίτο τετράμηνο του 2009, η παγκόσμια οικονομική κρίση είχε πλήξει την ελληνική οικονομία σε μικρότερο βαθμό συγκριτικά με τις περισσότερες από τις άλλες χώρες της κατηγορίας της: Το ελληνικό ΑΕΠ μειώθηκε κατά λιγότερο από 2% το 2009, έναντι μείωσης 4,1% του ΑΕΠ της Ευρωζώνης συνολικά και 5% της Γερμανίας.

Εντούτοις, κατά τους τελευταίους μήνες, τα δημόσια οικονομικά της χώρας γνωρίζουν μια εντονότατη κρίση: Καίτοι το υψηλό ελληνικό δημόσιο χρέος και δημοσιονομικό έλλειμμα βρίσκονται σε συγκρίσιμα (ή και κατώτερα) επίπεδα με εκείνα αρκετών άλλων «προηγμένων οικονομιών» (καθώς η παγκόσμια οικονομική κρίση πλήττει τα δημόσια οικονομικά των περισσότερων χωρών), οι διεθνείς δανειστές της ελληνικής κυβέρνησης εμφανίζονται όλο και περισσότερο απρόθυμοι να συνεχίζουν να τη δανείζουν, με αποτέλεσμα τη ραγδαία αύξηση των επιτοκίων δανεισμού (άρα και της διαφοράς των ελληνικών ως προς τα γερμανικά επιτόκια δανεισμού –τα περίφημα σπρεντς). Μάλιστα, τις τελευταίες μέρες τα επιτόκια με τα οποία μπορεί να δανειστεί η ελληνική κυβέρνηση ξεπέρασαν όχι μόνο εκείνα όλων των προηγμένων χωρών, αλλά και πολλά από τα επιτόκια δανεισμού κυβερνήσεων «αναπτυσσόμενων χωρών» του Τρίτου Κόσμου.

Τι είναι, άραγε, αυτό που δημιουργεί την «ελληνική διαφορά»; Είναι αφενός η ακραία νεοφιλελεύθερη αρχιτεκτονική της Ευρωζώνης, που αναγορεύει τις χρηματοπιστωτικές αγορές σε απόλυτο κριτή και μοναδικό μηχανισμό επιτήρησης-πειθάρχησης των οικονομικών επιδόσεων κάθε χώρας. Σαν αποτέλεσμα, ουσιαστικά απουσιάζει ένας σαφής μηχανισμός δανεισμού τελευταίας καταφυγής για τις χώρες-μέλη της Ευρωζώνης. Ο μηχανισμός που συνομολογήθηκε κατά την τελευταία Σύνοδο Κορυφής παραμένει συγκεχυμένος ως προς τις δράσεις του, ενώ ταυτόχρονα συνεχίζει να εξαρτάται από τις αποφάσεις των αγορών: Ενώ το ΔΝΤ προσφέρει δανειακή στήριξη με επιτόκια γύρω στο 2,5%, οι Ευρωπαίοι μιλάνε για στήριξη (με τη συμμετοχή μάλιστα του ΔΝΤ) με επιτόκια ανάλογα με εκείνα των αγορών. Επιπλέον, επιμένουν ότι ο μηχανισμός «δεν χρειάζεται να ενεργοποιηθεί», δηλαδή οι «αγορές» μπορούν να συνεχίσουν με τις «συνήθεις μπίζνες». Μέσω της Ελλάδας οι αγορές τεστάρουν την αντοχή του ευρώ.

Αφετέρου όμως, η «ελληνική διαφορά» προκύπτει από την παροιμιώδη ανικανότητα της ελληνικής κυβέρνησης, που έχει «εμπιστοσύνη στις αγορές» («δεν χρειάζεται ευρωπαϊκή στήριξη»), ενώ ταυτόχρονα διαρρέει ότι διαπραγματεύεται τη στήριξη (και την ενδεχόμενη αναθεώρηση) του συμφωνηθέντος «μηχανισμού» κ.ο.κ. Οι εγχώριοι και διεθνείς επιχειρηματίες (δηλαδή οι κερδο-σκόποι, διότι αν ήταν ζημιο-σκόποι θα έπαυαν να είναι και επιχειρηματίες), θεωρούν ότι η παρούσα ελληνική ηλιθιότητα είναι η χρυσή ευκαιρία για να εξοφλήσουν όλα τα «ανεξόφλητα γραμμάτια»: Όχι μόνο «να βγάλουν λεφτά» με τα επιτόκια (οι με κρατικές εγγυήσεις ενισχυόμενες ελληνικές τράπεζες διαφημίζουν ήδη «αποδοτικές τοποθετήσεις» σε ελληνικά ομόλογα), αλλά να αποψιλώσουν όσα δικαιώματα της εργασίας υφίστανται ακόμα, να καταβαραθρώσουν τους μισθούς και τις συντάξεις.

Θα διαπιστώσουν ότι «λογαριάζουν χωρίς τον ξενοδόχο»!
* Ο Γιάννης Μηλιός διδάσκει Πολιτική Οικονομία στο Ε.Μ.Π.



Διαβάστε περισσότερα...

Παρασκευή 9 Απριλίου 2010

WSJ: Η Ελλάδα ετοιμάζεται να εκποιήσει τη δημόσια περιουσία για να αποπληρώσει το χρέος

Η διψασμένη για μετρητά ελληνική κυβέρνηση βάζει πωλητήριο στη δημόσια περιουσία της χώρας, τραβώντας πάντως τη διαχωριστική γραμμή στην εκποίηση νησιών, σε μια προσπάθεια να απαλλαγεί από το βαρύ χρέος.

Οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι σχεδιάζουν να πουλήσουν ορισμένα από τα πιο πολύτιμα περιουσιακά στοιχεία της χώρας, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται αεροσκάφη τύπου Jumbo, καθώς και μετοχές σε τράπεζες και καζίνο. Ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου απέρριψε πρόσφατα την πρόταση Γερμανών πολιτικών η Αθήνα να εκποιήσει ορισμένα ακατοίκητα νησιά της. Οπως δήλωσε χαρακτηριστικά στους Financial Times: "Υπάρχουν πιο ευφάνταστοι τρόποι να αποπληρωθεί το χρέος από το να πουλήσουμε τα ελληνικά νησιά".

Στη θέση αυτού, η κυβέρνηση υπολογίζει ότι με το να πουλήσει τις μετοχές της σε μια τράπεζα, την κρατική εταιρεία στοιχημάτων (ΟΠΑΠ), και τον δημόσιο οργανισμό τηλεπικοινωνιών (ΟΤΕ), μπορεί να αντλήσει 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ, κάτι που ισοδυναμεί με το 1% του ΑΕΠ της χώρας. Αυτό δεν αρκεί φυσικά για την αποπληρωμή του συνολικού χρέους που αγγίζει τα 250 δισεκατομμύρια ευρώ αλλά θα έπειθε τις αγορές ότι η προσπάθεια της Αθήνας να διορθώσει τα δημοσιοοικονομικά της είναι σοβαρή.

Η κυβέρνηση ενδέχεται ακόμη να πουλήσει τις μετοχές της σε 15 άλλες εταιρείες, μεταξύ των οποίων και της εταιρείας ύδρευσης στην Αθήνα, ενός μεγάλου πετρελαϊκού διυλιστηρίου και πολλών καζίνο. Το υπουργείο Οικονομικών θέλει επίσης να απαλλαγεί από ορισμένα αεροσκάφη Airbus Α340 που έμειναν στην κυριότητα του μετά την ιδιωτικοποίηση του καταχρεωμένου δημόσιου αερομεταφορέα Ολυμπιακές Αερογραμμές.

Το κυβερνών σοσιαλιστικό κόμμα, παρότι απολαμβάνει σημαντικής πλειοψηφίας στο κοινοβούλιο, παραμένει διχασμένο σχετικά με τις ιδιωτικοποιήσεις. Και οι οικονομικές ανησυχίες απειλούν περισσότερο από τις πολιτικές τα ως άνω σχέδια. Με την εμπιστοσύνη στην ελληνική οικονομία να παραμένει χαμηλά και τον υπόλοιπο κόσμο να παραπαίει σε μια αβέβαιη ανάκαμψη, οι επενδυτές ενδέχεται να υποτιμήσουν την περιουσία του ελληνικού δημοσίου. Κάτι που σημαίνει ότι τα έσοδα ίσως να είναι σημαντικά λιγότερα απ' ό,τι συνήθως.

"Το σχέδιο ιδιωτικοποιήσεων ακούγεται τέλειο στη θεωρία. Αν πουλήσεις όλη τη δημόσια περιουσία και συμπεριλάβεις ακόμη και την Ακρόπολη είναι πιθανό η κυβέρνηση να φτάσει τους στόχους της" σημειώνει ο Κωνσταντίνος Μίχαλος, πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου. "Με τις σημερινές όμως τιμές θα πρόκειται για ξεπούλημα. Γιατί δεν βρίσκεται μόνο η Ελλάδα σε κρίση αλλά ολόκληρος ο πλανήτης".

Η κυβέρνηση δεν έχει παρουσιάσει ακόμη λεπτομέρειες για το σχέδιο ιδιωτικοποιήσεών της, αλλά έχει ανακοινώσει ότι σκοπεύει να μειώσει το ποσοστό των μετοχών της (32%) στον ΟΠΑΠ όπως και εκείνο στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο (34%). Πολλοί αναλυτές πιστεύουν επίσης ότι η κυβέρνηση θα πουλήσει επίσης και το 10% των μετοχών που διαθέτει ακόμη στον Ελληνικό Οργανισμό Τηλεπικοινωνιών (ΟΤΕ). Αγοραστής θα είναι η γερμανική Deutsche Telekom AG που κατέχει σήμερα 30% των μετοχών και έχει ανακοινώσει ότι προτίθεται να αγοράσει περισσότερες.

Το πιο πολύτιμο περιουσιακό στοιχείο προς πώληση είναι το κρατικό ποσοστό στον ΟΠΑΠ. Κυβερνητικοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να αντλήσει 1,63 δισεκατομμύρια από την πώληση της επιχείρησης που ιδρύθηκε το 1950. Η αξία των μετοχών του ΟΠΑΠ συρρικνώθηκε κατά 30% μέσα στην τελευταία δεκαετία και κατά 50% μέσα στην τελευταία πενταετία. Υπάρχουν όμως και άλλες οικονομικές ανησυχίες. Ο ΟΠΑΠ όπως και το κρατικό μονοπώλειο στο Φυσικό Αέριο είναι μια κερδοφόρα επιχείρηση. Υπολογίζεται ότι η κυβέρνηση εισπράττει κάθε χρόνο 200 εκατομμύρια ευρώ από αυτόν.

Τη στιγμή που η πλειοψηφία των Ελλήνων έχει αποδεχτεί την αναγκαιότητα των δύσκολων μέτρων, τα συνδικάτα -ύστερα από την απόφαση της κυβέρνησης να περικόψει τους μισθούς και να παγώσει τις συντάξεις- αντιστέκονται. Η αντίσταση αυτή κορυφώθηκε κατά την πρόσφατη ιδιωτικοποίηση μιας προβλήτας στο λιμάνι του Πειραιά. Η πώληση στην κινεζική Cosco που απέκτησε την εμπορική εκμετάλλευση της για 25 χρόνια μπλοκαρίστηκε από μια σειρά κινητοποιήσεων.

"Η ευρύτερη κοινωνία θα αποδεχτεί τις ιδιωτικοποιήσεις" δηλώνει ο Γιώργος Κύρτσος, πολιτικός αναλυτής και εκδότης της εφημερίδας City Press. "Θα υπάρξουν όμως αντιδράσεις από τα συνδικάτα". Στην περίπτωση της Cosco, οι κινητοποιήσεις υποχώρησαν χάρη σε ένα πακέτο ύψους 56 εκατομυρίων ευρώ για την εθελούσια έξοδο των εργαζομένων, μια φόρμουλα που έχουν ακολουθήσει πολλές ελληνικές κυβερνήσεις για να προετοιμάσουν την ιδιωτικοποίηση δημόσιων επιχειρήσεων. Παρόμοιες συμφωνίες επιτεύχθηκαν στον ΟΤΕ, αρκετές δημόσιες τράπεζες και την Ολυμπιακή.
Wall Street Journal



Διαβάστε περισσότερα...

Καλλικράτης με ερωτηματικά

Εν αναμονή της ανακοίνωσης χωροταξικού σχεδίου προγράμματος «Καλλικράτη», προβληματίζομαι μετά από ερωτήσεις των φίλων μου, αλλά μπορεί και ασυνείδητα εγώ να προκαλώ ερωτήματα που μένουν αναπάντητα και βασανιστικά.

Παίρνω υπόψη μου το γεγονός των προτάσεων που ακούγονται για τη συγκρότηση των δήμων της περιοχής μας και αναρωτιέμαι αν πράγματι αξίζει η συζήτηση να περιστρέφεται γύρω από το ζήτημα του ενός, των δύο ή ακόμη και των τριών δήμων που μπορεί να προκύψουν από την κυβερνητική πρόταση.

Έτσι, σκέφτομαι και δεν καταλήγω, εάν είναι παραπλανητικό το ζήτημα του εύρους των συνενούμενων δήμων που αναμένεται να προκύψουν ή σημαντικότερο αυτού που καθόλου δεν συζητείται, τουλάχιστον στην καθημερινότητα, το σχετικό με τη δομή και την όλη συγκρότηση των νέων δήμων και των θεσμικών τους οργάνων.


Ένας φίλος μου ανήκων ιδεολογικά στα αριστερά του σοσιαλιστικού χώρου ισχυρίζεται ότι προέχει το ζήτημα των αρμοδιοτήτων δικαιοδοσίας των δημοτικών διαμερισμάτων, των δήμων που θα καταργηθούν με το «Καλλικράτης». Θεωρεί δε σίγουρο ότι θα επαναληφθεί το φαινόμενο των συνενώσεων του «Καποδίστρια» με την ουσιαστική κατάργηση των Κοινοτήτων, με την εγκατάλειψη των χωριών και την επιδείνωση των χρόνιων προβλημάτων τους.

Άλλος φίλος μου με οικολογικές αναζητήσεις, για την επιτυχία ενός σχεδίου συνενώσεων των δήμων, θεωρεί απαραίτητο την ύπαρξη οράματος που να στηρίζεται σε στέρεη κοινωνικοοικονομική και πολιτιστική βάση και σε ορθή ανάλυση της δομής και των δυνατοτήτων της περιοχής. Αξιολογώντας δε ως αποτυχημένη την προηγούμενη εφαρμογή συνενώσεων «Καποδίστρια», τονίζει το απαράδεκτο γεγονός της παντελούς έλλειψης απολογισμού των πεπραγμένων.

Αλήθεια, αναφωνεί με αγανάκτηση, ποιο εκ των σοβαρών προβλημάτων και έργων υποδομής προωθήθηκε στην προηγούμενη δεκαετία: το πρόβλημα ύδρευσης, αποχέτευσης ή των σκουπιδιών ; Ποια ήταν τα κοινωνικά ή αναπτυξιακά κριτήρια που ελήφθησαν υπόψη στους «μεγαλόπνοους» σχεδιασμούς των;

Τέλος, ο εμπειρότερος όλων, φίλος μου με πλούσια ακτιβιστική δράση, υποστηρίζει με αυτοπεποίθηση τις παρακάτω ιδεολογικές αρχές ως βασική προϋπόθεση για μια αυθεντική λαϊκή αυτοδιοίκηση:

Κεντρικό όργανο εξουσίας του δήμου και νομοθετικό σώμα πρέπει να είναι το δημοτικό συμβούλιο, του οποίου η σύνθεση πρέπει να εξασφαλίζεται θεσμικά, προκειμένου όντως να αποτελεί την έκφραση των παραγωγικών δυνάμεων της κοινωνίας και όχι όργανο εξυπηρέτησης παρασιτικών κοινωνικών στρωμάτων. Από το δημοτικό συμβούλιο πρέπει να εκλέγονται ο δήμαρχος και η δημαρχιακή ή εκτελεστική επιτροπή καθώς και οι αντιδήμαρχοι. Στο δημοτικό συμβούλιο πρέπει να λογοδοτούν όλα τα όργανα εξουσίας του δήμου. Αλλά και το δημοτικό συμβούλιο πρέπει να λογοδοτεί ενώπιον τακτικών λαϊκών συνελεύσεων.

Αλλά, ως σημαντικότερη από όλες τις αρχές για την αυτοδιοικητική πολιτική σε άλλη βάση θα πρέπει να αναδεικνύεται η αρχή της άμεσης συμμετοχής των πολιτών και των οργανώσεων τους στην καθημερινή λειτουργία της αυτοδιοίκησης.

Οι προτεραιότητες και η αξιολόγηση των στόχων και των δράσεων πρέπει να καθορίζονται και να επιβάλλονται από αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες.

Μετά από όλα αυτά, αναγκάστηκα να ασχοληθώ σοβαρότερα με το ζήτημα.

Στο διάστημα των δυο τελευταίων μηνών που πέρασαν, διάβασα αρκετά δημοσιεύματα εφημερίδων εν ενεργεία αυτοδιοικητικών παραγόντων και άκουσα με προσοχή απόψεις διαφόρων ειδημόνων του θέματος.

Παρότι, ως προς την ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης, ακόμη δεν αισθάνομαι ικανός, έχω τουλάχιστον την άποψη ξεκάθαρα ότι οι οραματισμοί μας πρέπει να εκκινούν από την επανάσταση του 1871, από τις αρχές που καθιέρωσε: της αιρετότητας και της ανακλητικότητας των οργάνων της αυτοδιοίκησης, που και σήμερα όπως πάντα είναι αναγκαίες.

Και αντιθέτως, το μοντέλο αυτοδιοίκησης που προτείνεται, όπως κατάλαβα, έχει συγκεντρωτικό χαραχτήρα, αντιγράφοντας σε μικρογραφία τις λειτουργίες της κοινοβουλευτικής αστικής δημοκρατίας, όπως άλλωστε αυτό συνέβαινε σ’ όλη την ιστορία του θεσμού, που ζήσαμε στα χρόνια του μετεμφυλιακού κράτους και της μεταπολίτευσης.

Όλη η εξουσία, μετά την ανά τετραετία εκλογή των δημοτικών αρχών, εκπηγάζει από του ενός ανδρός την αρχή. Που μόνο τον πρώτο, δεύτερο χρόνο αναφέρεται στους συνεργάτες του και στον εαυτό του και στη συνέχεια μόνο στον εαυτό του και στο ανεπανάληπτο έργο του.

Έτσι, είναι μάλλον ο κανόνας το γεγονός ότι πρόσωπα εντελώς ακατάλληλα, βρέθηκαν επικεφαλής και μετεξελίχθηκαν σε επιβήτορες του θεσμού.

Δυστυχώς, καίτοι η πεποίθηση μου για την επιτυχία ενός οράματος στην περιοχή μας θέλω να στηρίζεται σε αρχές για τη διατήρηση του αυτοδιοίκητου των αγροτικών κωμοπόλεων και τη στενή σύνδεσή τους με τον αστικό πυρήνα τους εν προκειμένω, εξομολογούμαι ότι ακόμη και τώρα δεν κατέληξα εάν το όραμα της συνένωσης στην περιοχή που κάποτε ήκμασε η αρχαία Ήλιδα πράγματι είναι εφικτό και επίκαιρο με φυσικοϊστορικής σημασίας όρους και προϋποθέσεις.
Του ΑΓΓΕΛΟΥ ΖΑΧΑΡΙΑΔΗ



Διαβάστε περισσότερα...

Δευτέρα 29 Μαρτίου 2010

Τα στελέχη

Είναι τόσο λίγα τα στελέχη των τραπεζών και όλων εκείνων των επιχειρήσεων και επιχειρημάτων που προσπορίζονται χρήμα κάθε μορφής και υπόστασης! Τόσο ικανοποιημένα την ώρα που ζητιανεύουν τη φτώχεια σου. Μ' ένα τεράστιο χαμόγελο. Με τη φωνή του τυπικού θανάτου. Του δικού τους. Με τη βαριά οσμή της ανετίλας και την αποφορά των αμετακίνητων πεποιθήσεων που ξέρει από θάνατο. Τον δικό τους. Και γελάνε με γέλιο καμωμένο από μαστίγιο πάνω από γελοίες γραβάτες, πάνω από ανοίκειες οικειότητες.

Πάνω από τους τάφους τους, εν τέλει, αφού δεν ξέρουν το εξής απλό μαφιόζικο ρητό: "Η κούνια του καθενός κρέμεται πάνω από τον τάφο του". Νεογνά μιας κακομαθημένης πραγματικότητας -τα στελέχη όλων των τραπεζών της μοναστικής ζωής του κέρδους-, ούτε που υποψιάζονται τη γελοία τους ματαιότητα φιλοδοξώντας και φιλοτεχνώντας το σκοτάδι τους. Και το θεωρούν υψηλή εμβάθυνση στα ιερά μυστικά του πραγματισμού. Αλλά δεν γνωρίζουν ότι στην εν ζωή κηδεία τους (την ώρα που ζητιανεύουν για λίγη φτώχεια παραπάνω, για λίγη σκλαβιά την άλλων, που είναι ακριβώς η δική τους σκλαβιά), δεν γνωρίζουν αυτοί οι περιφρονητικοί ότι τους κηδεύει ο ίδιος ο Διονύσιος Σολωμός επειδή δεν καταδέχεται να ρίξει στην ακηδία τα έρμα τ' αποβράσματα της ζώσας, ζείδωρης, ζωής. Δεν τους μιλάει ο Σολωμός. Για την ελευθερία ενδιαφέρεται ο μέγας Ρομαντικός, όχι για τα ανάπηρα κακέκτυπα του Διαφωτισμού που πηγαίνουν οικειοθελώς να λοβοτομηθούν. Και μιλάει -ο Σολωμός- σε άλλους, μήπως και δούνε οι επαίτες την όραση και μήπως ακούσουνε την ακοή. Και λέει: "Κοιτάς του ρόδου τη λαμπρή πρώτη χαρά του ήλιου./ Ναι πρώτη, αλλ' όμως δεύτερη από το πρόσωπό σου".

Το πρόσωπό σου. Το πρόσωπο. Το πρώτο γεγονός που είναι το πρόσωπό σου. Κανένας όμως επαίτης δεν ξέρει τι θα πει πρόσωπο. Το τι και το ποιο υλικό αναφαίνεται στο πρόσωπο. Α, στελέχη όλων των τραπεζών, που δεν γνωρίζετε και δεν αναγνωρίζετε. Α, πωλητές του αδιανόητου. Α, μπουλουξήδες της διαφημιζόμενης δυστυχίας και την ίδια στιγμή τσαρλατάνοι της ξεπουλημένης ευτυχίας. Α, τέρατα. Πού θα κοιμηθούν απόψε οι μανάδες σας; Όλες οι μανάδες που σας μεγάλωσαν κάνοντας γάλα ακόμα και το χιόνι, κάνοντας χυμό ακόμα και τα κύματα. Πού θα κοιμηθείτε κι εσείς απόψε, που έχετε ξεχάσει τις μανάδες σας και που τις παίρνει ο ύπνος μέσα στη δικιά σας αμνησία; Οι μανάδες που σας μεγάλωσαν και τώρα εσείς τις θάβετε χωρίς δάκρυ. Βλέπεις, εκεί η ζητιανιά δεν πιάνει τόπο. Α, στελέχη, στελέχη. Είστε νεκροί με τις νεκρές μανάδες σας, με τις νεκρές γραβάτες σας να σαλεύουν πιο πέρα από τη βραδύτητα μέσα στον εφιάλτη. Κανείς πατέρας δεν κυματίζει εκεί, στελέχη μου. Κλοσάρ μέσα στην ισχύ των αφεντικών σας. Εκπρόσωποι του πιο άγριου πλουτισμού (όχι του πλούτου, γιατί ο πλούτος δεν είναι κατοχή, είναι σύλληψη) που είναι η αρπαγή του αποθησαυρίσματος του κάθε ανθρώπου. Α, στελέχη, στελέχη.

Όλων των οργανισμών του πλουτισμού. Α, χρηματιζόμενοι από τη σπατάλη της ζωής στις τράπεζες, στα μοναστήρια, στον στρατό, στα κόμματα (όλα τα κόμματα), στις εταιρείες, στα σπίτια, στην εκκλησία, στους κολυμβητικούς συλλόγους, στους ορειβατικούς, στον εγκληματία πρωταθλητισμό, στα αρχαία ελληνικά, στα υπόγεια της γενναιότητας, στα ναρκωμένα βράδια και στα εύθρυπτα πρωινά. Παντού: Στην οικογένεια που πάντα θέλει το κέρδος. Α, στελέχη της ίδιας οικογένειας από την Ιαπωνία μέχρι την απονία των spreads και των off shore. Α, στελέχη που κρύβεστε πίσω από ένα πουκάμισο. Κι από κάτω να τρέχει το δέρμα. Το παλίμψηστο της ψυχής. Α, στελέχη με το χαλύβδινο χέρι της επαιτείας και το βαμβακερό βήμα της επέλασης χωρίς σημαίες, χωρίς τιμή, χωρίς αξιοπρέπεια.

Πράγματι. Ο κάθε εφιάλτης έχει το στελεχικό δυναμικό που του αξίζει: Ανώνυμοι της πιο βαριάς ανωνυμίας, της δίχως πρόσωπο. Με τη μέση υγρή και το βλέμμα στεγνό και επομένως εύκολο να διαρραγεί σε όλο του το μήκος και το πλάτος: από τον αμφιβληστροειδή χιτώνα μέχρι τις συντεταγμένες εκείνης της ανήκουστης ζωής σε όλα τα γεωγραφικά μήκη και πλάτη, που είναι η δική σας ζωή.

Ωραία που είναι η ανήκουστη ζωή, μιας ανήκουστης ιεραρχίας, χτισμένης με λιθαράκια τού τίποτα, φτιάχνοντας με κόπο, με βάσανο, με ιδρώτα του μυαλού, με θέληση απώλειας αισθημάτων, την παραδείσια σκάλα της ιεραρχίας, προς την κορυφή μιας τιποτένιας επιτυχίας. Εκεί όπου ό,τι λάμπει είναι χρυσός και μόνο χρυσός. Ω, ναι, χρυσός από χρυσάφι της ανθρωποθυσίας. Θυτών και θυμάτων, ζεμένων στην ίδια θηριωδία της προσφοράς και της ζήτησης, στον υγιή ανταγωνισμό της επαιτείας για λίγο φόβο παραπάνω, για λίγη φτώχεια παραπάνω με κυμαινόμενο επιτόκιο θανάτου, με προσφορές για κατάθεση ζωής, αρκεί να είναι κλειστή η κατάθεση, αρκεί ολόκληρη η ζωή (της μεταθανάτιας ευσεβώς περιλαμβανομένης) να γίνει προϊόν που μετέχει -ισοτίμως, βέβαια, περί αυτού δεν χωράει αμφιβολία- στις περίφημες αγορές.

Και πάντοτε υπάρχουν συμφέρουσες προτάσεις και διαρκώς νέα προϊόντα για όσους καταθέτουν (ή δανείζονται, βεβαίως) το προϊόν που λέγεται ζωή στις τράπεζες της κάθε ιδέας και της κάθε ιδεοληψίας. Διότι περί αυτού πρόκειται: για ανταλλαγή προϊόντων με τα στελέχη ως μεσάζοντες να παίρνουν το διάφορο και την γκανιότα: από τη μια η ζωή του καθενός και από την άλλη το προϊόν της κατάθεσής του. Αν, τώρα, η ζωή αποσυρθεί, παύσει δηλαδή το ρευστό της στην ανταλλαγή, η συμφωνία χαλάει. Αυτό φυσικά επ' ουδενί σημαίνει στάση εμπορίου. Η κάθε τράπεζα έχει κι άλλα, όλο και πιο ευφάνταστα, λεόντεια προϊόντα. Αρκεί να μη φύγεις. Αρκεί να πείθεσαι πάντοτε ότι ο Θεός υπάρχει. Και ότι κατοικεί στο χαμόγελο των στελεχών.
Καναβούρης Κ.



Διαβάστε περισσότερα...

Δευτέρα 22 Μαρτίου 2010

Οικονομία των ομότιμων δικτύων (p2p)

“Στα ομότιμα δίκτυα (p2p) καθένας προσφέρει στην κοινότητα κατά τις δυνατότητές του και λαμβάνει κατά τις ανάγκες του” λέει ο Michael Bauwens, ανθρωπολόγος, θεωρητικός του p2p foundation, που έχει επηρεάσει με τα γραπτά του, τα πειρατικά κομματα που εμφανίζονται στις περισσότερες ευρωπαϊκες χώρες πλέον υπερασπιζόμενα την “ελεύθερη κουλτούρα”.

Η συνάντηση μαζί του έγινε την Τρίτη το βράδυ στα εξάρχεια, λίγο πριν φύγει απο τη χώρα μας μεταξύ λίγων φίλων απο ριζοσπαστικούς, κινηματικούς χώρους με σκοπό να διερευνήσουμε αν η θεωρία της ομότιμης οικονομίας συνδέεται με τις θεωρίες της αριστεράς. Η σύλληψη των διαχειριστών του δικτύου gamato.info έκαναν στα μάτια μας σχεδόν επιτακτική τη συζήτηση μαζί του. Έτσι, όταν εκδήλωσε την επιθυμία, μέσω του ελληνικού παραρτήματος του ιδρύματος, δεν το σκεφτήκαμε καθόλου.

Ο Bauwens βλέπει δίπλα στην κρατικά ελεγχόμενη ή την εταιρική οικονομία μια τρίτη μορφή, αυτήν της κοινωνικής οικονομίας, που στηρίζεται σε αυτό που ο Μπουρντιέ ονομάζει κοινωνικό κεφάλαιο, ήτοι “το σύνολο των πραγματικών ή συμβολικών πόρων οι οποίοι συνδέονται με πολλαπλά δίκτυα, που διατηρούνται στο χρόνο και συσχετίζονται με εν πολλοίς θεσμοθετημένες σχέσεις αμοιβαίας αποδοχής και αναγνώρισης”. Η θεωρία των ομότιμων δικτύων ειναι η μετατροπή αυτού του κεφαλαίου σε παραγωγικό - οικονομικό χάρη στις νέες τεχνολογίες και το διαδίκτυο.

Μερικά παραδέιγματα: Η Wikipedia, η εγκυκλοπαίδεια που έχει εκτοπίσει (τουλάχιστον από το διαδίκτυο) κάθε εμπορική εκδοχή εγκυκλοπαίδειας. Συγγράφεται από πολίτες ή μικρές ομάδες που αυτοελέγχονται χωρίς κανένα κριτήριο διάκρισης. Η αγορά λογισμικού, αναπτύσσεται όλο και περισσότερο με ελεύθερα από πατέντες προγράμματα (firefox, vlc player, ubuntu linux κ.ο.κ.). Ομότιμοι παραγωγοί (προγραμματιστές, κοινότητες, μικρές η μεγαλύτερες εταιρίες) καθιστούν “κοινόκτητο” το αποτέλεσμα της δουλειάς τους και στηρίζουν την οικονομική τους επιβίωση σε περιφερειακές δραστηριότητες. Το μοντέλο επεκτείνεται, ώστε να βλέπουμε πια, στη Δυτική τουλάχιστον Ευρώπη, προγράμματα κατασκευής “ανοικτών” αυτοκινήτων, περιφερειακών συστημάτων για υπολογιστές, ενώ “ξαναγεννάει” την ιδέα της ανοικτής εκπαίδευσης.

Τα πράγματα δυσκολεύουν στην αγορά πολιτισμού (μουσική, ταινίες) και τα αποτελέσματα της επιστημονικής έρευνας. Ενω τα p2p δίκτυα μοιράζονται δίκαια τα προϊόντα αυτά μεταξύ των μελών της κοινότητας (κατά τις ανάγκες του ο καθένας), δεν παράγουν αντίστοιχα. Οι προσπάθειες που γίνονται μέσω των αδειών creative commons για παραγωγή δημόσιων έργων πολιτισμού δεν έχει επηρεάσει ακόμα την πλειοψηφία των καλλιτεχνών.

Μια εναλλακτική κοινωνική πολιτιστική οικονομία σκοντάφτει στους “φεουδαρχικούς” νόμους που διέπουν την αγορά, με τα διαρκώς επεκτεινόμενα χρονικά όρια κτήσης πνευματικών δικαιωμάτων (προτού τα έργα αυτά επιστρέψουν δηλαδή ελεύθερα στην κοινωνία) και τους όρους που απαγορεύουν στον αγοραστή να τα χρησιμοποιήσει όπως επιθυμεί (να τα μοιραστεί).

Ένα πρόβλημα που παρουσιάζει η θεωρία p2p είναι οτι αποδέχεται την ύπαρξη εταιρειών δίπλα σε μεμονωμένους παραγωγούς. Αυτό έχει αποτέλεσμα την ανάδυση της τάξης των “δικτυοκρατών” (π.χ. Google, αλλά και IBM, που στηρίζει με ανοικτό λογισμικό τη δεσπόζουσα θέση της σε κλάδους της αγοράς υπολογιστών), οι οποίοι κεφαλαιοποιούν την οικονομία των “κοινών”.

Η σύνδεσή της με τις αντιλήψεις της αριστεράς έγκειται στην αλλαγή αξιών που επιχειρεί (πρώτα η συνεργασία, η κοινότητα, η συλλογικότητα και μετά ο ανταγωνισμός) και η αντιστροφή του καπιταλιστικού παραδείγματος. Αντί του σχήματος: επένδυση κεφαλαίου, παραγωγή καινοτομίας, ιεραρχική οργάνωση παραγωγής, προτείνει το σχήμα: Παραγωγή καινοτομίας μέσω κοινωνικών δικτύων, ελεύθερη διάθεσή της στην κοινωνία και (υπό τις παρούσες συνθήκες), άντληση κεφαλαίου για την υποστήριξη οικονομικής δραστηριότητας.

Τα δίκτυα ομοτίμων δεν μπορεί παρά να είναι ισχυρότερα από τη μεγαλύτερη πολυεθνική, ακριβώς γιατί διαθέτουν δυνητικά ανεξάντλητους πόρους σε γνώση και ανθρώπινο δυναμικό, ενώ χτίζουν εμπιστοσύνη πάνω στην κοινή ωφέλεια.

Ο Bauwens θεωρεί οτι απαιτείται σήμερα μια συμμαχία ανάμεσα σε όσους υπερασπίζονται την επιβολή ορίων στην καπιταλιστική ανάπτυξη (οικολόγοι), για την ελεύθερη κουλτούρα (πειρατικά κόμματα, διαδικτυακές κοινότητες και κινήματα) και την κοινωνική δικαιοσύνη (αριστερά). Κατά τη γνώμη μου συμβαίνει σήμερα ό,τι συνέβη με την οικολογία. Όπως δεν μπορεί να υπάρξει βιώσιμη ανάπτυξη έξω από μια συνολική θεώρηση του κόσμου, δεν μπορεί και ελεύθερη κοινωνική κουλτούρα.
Τσιμιτάκης Μ.



Διαβάστε περισσότερα...

Κυριακή 21 Μαρτίου 2010

100 χρόνια Κιλελέρ (Μάρτιος 1910-Μάρτιος 2010)

Το πρώτο στάδιο του αγώνα των αγροτών της Θεσσαλίας ξεκίνησε από τον θεσσαλικό κάμπο και συγκεκριμένα από τα χωριά Ζάρκο, Φαρκαδόνα, Τρίκαλα, Καλαμπάκα, Καρδίτσα, Σοφάδες και Παλαμάς. Το Κιλελέρ είναι η αιματηρή κορύφωση αυτού του αγώνα και ο Μάριος Αντύπας ο πρωτομάρτυρας της αγροτικής ιδέας υπέρ της απαλλοτρίωσης των τσιφλικιών προς όφελος των αγροτών καλλιεργητών.

Τιμώντας τους νεκρούς εκείνου του αγώνα, αλλά και τους σημερινούς αγωνιστές του αγροτικού κινήματος, παραθέτουμε κάποιες δηλώσεις πολιτικών και άλλων παραγόντων εκείνης της περιόδου. Όπως θα διαπιστώσουμε, η προκατάληψη κατά των αγροτών της Θεσσαλίας αλλά και άλλων περιοχών της χώρας μας, καθώς και η περιφρόνηση και συκοφάντησή τους, δεν έχει αλλάξει πολύ από τότε.

-Αρκετά πριν τα γεγονότα, ο «εκσυγχρονιστής» πρωθυπουργός (από το 1880 έως το 1895) Χαρίλαος Τρικούπης είχε συνταχθεί με τους τσιφλικάδες εναντίον των κολίγων, λέγοντας ότι «δεν υπάρχει αγροτικό, αλλά δικαστικό ζήτημα» και ότι αν επιβαλλόταν η διανομή κτημάτων στους καλλιεργητές «θα εκδιώξωμεν εξ Ελλάδος το χρήμα των Ελλήνων του εξωτερικού».

-Λίγο πριν από το Κιλελέρ, και όταν είχε αρχίσει ήδη η εξέγερση, ο Στέφανος Δραγούμης, πρωθυπουργός της χώρας, μιλώντας στη Βουλή, στις 5 Φεβρουαρίου 1910, έκανε λόγο για υποκινητές, παράλληλα δε δήλωνε ότι είναι αδύνατη η λύση του αγροτικού ζητήματος της Θεσσαλίας λόγω έλλειψης χρημάτων...

-Ο εισαγγελέας Γεωργιάδης, αγορεύοντας στη δίκη της Χαλκίδας, που έγινε μετά τα γεγονότα, έλεγε, σύμφωνα με τον Κορδάτο:

«Η κολιγία δεν είναι δικαίωμα ενοχικόν, εταιρεία ή μίσθωσις και συνεπώς οι κατηγορούμενοι δεν εδικαιούντο να δημιουργήσωσι ταραχάς… Θορυβώδες δε συλλαλητήριον Θεσσαλών σημαίνει απόλυσιν πέντε χιλιάδων άρκτων. Αγροτικόν ζήτημα δεν υφίσταται...Ο Θεσσαλός δεν είναι γεωργός, αλλά κτηνοτρόφος…Παρασύρεται ευκόλως. Σπαταλά την περιουσίαν του στα μανάβικα και δι’ αυτόν τον λόγον κατά την εβδομιαδιαίαν αγορά δεν ευρίσκει κανείς φρούτα. Τρώγει αχλάδια σαν γουρούνι. Υπάρχουν, βεβαίως, και καλοί Θεσσαλοί. Αλλά οι πλείστοι εξ αυτών είναι τεμπέληδες και ζωοκλέπται».

-Στη Βουλή, τον Ιανουάριο 1911, ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος δήλωνε «Δεν υπάρχει συνταγματικό κώλυμα κατά της αναγκαστικής απαλλοτριώσεως των θεσσαλικών τσιφλικιών προς αποκατάστασιν ακτημόνων γεωργών και μικροιδιοκτητών». Σύμφωνα, όμως, με τον Δημήτρη Μπούσδρα, όταν ο πρεσβευτής της Τουρκίας προέβη σε διαμαρτυρία, πήρε την εξής απάντηση από τον Βενιζέλο: «Δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείτε για τας δηλώσεις μου εν τη Βουλή. Δια να γίνει απαλλοτρίωσις και διανομή κτημάτων χρειάζεται ειδικός νόμος. Τον νόμον τούτον θα αποφύγει η κυβέρνησις να ψηφίση. Αι δηλώσεις μου απέβλεπαν εις λόγους δημοσίας τάξεως. Διότι θα έδη να κατευνασθή η εξεγερθείσα γνώμη των γεωργών της Θεσσαλίας απαιτούντων την διανομήν των τσιφλικιών και διότι αι δηλώσεις μου εσκόπουν να καταστείλωσι και την παρατηρηθείσαν εξέγερσιν δια φόρον δεκάτης».

Ο θεσσαλικός κάμπος ήταν πολύ εύφορος όταν δεν κατακλυζόταν από τα νερά, αλλά ήταν και ένας τόπος άξενος, εχθρικός για τους κατοίκους και τους καλλιεργητές. Κυριαρχούσαν τα έλη με την ελονοσία να θερίζει τους αγρότες. Ο Διαμαντόπουλος γράφει: «Κι όπως εσύ ο ξένος βλέπεις αυτόν τον καραγκούνη όξω από τον οντά ξαπλωμένον να μην σηκώνει το κεφάλι ούτε για να σου πει καλημέρα, σκέφτεσαι από μέσα σου: -μωρέ τι τεμπέλης κόσμος είναι τούτος δω; Να 'ξερες πόσο άδικο έχεις…».
* Ο Νίκος Παπαδόπουλος είναι αγρότης, συνδικαλιστής, μέλος της ΚΠΕ του Συνασπισμού



Διαβάστε περισσότερα...

Δευτέρα 15 Μαρτίου 2010

Η αυτοκριτική των οικονομολόγων

Η παγκόσμια οικονομική κρίση υπαγορεύει την ανάγκη για μια κριτική και αυτοκριτική επανεξέταση των κυρίαρχων δογμάτων της οικονομικής επιστήμης. Στην Ιταλία, ο σύνδεσμος οικονομολόγων «Πάολο Σίλος Λαμπίνι» πρότεινε για συζήτηση το ακόλουθο κείμενο.
1. Η κυρίαρχη θεωρία είναι σε κρίση.

Σήμερα, μετά από χρόνια μαρασμού, προβάλλει μια νέα αντίληψη στην οποία η οικονομική επιστήμη οφείλει να κατορθώσει να δώσει μιαν απάντηση. Η παρούσα παγκόμσια κρίση σηματοδοτεί μιαν ιστορική στροφή. Οπως πολλοί έχουν επισημάνει, σήμερα μπαίνουν σε κρίση οι κυρίαρχες οικονομικές θεωρίες και ο νεοφιλελεύθερος φονταμενταλισμός, που αντλούσε από αυτές νομιμοποίηση και κύρος. Αυτές οι θεωρίες δεν είχαν αντιληφθεί τον ευάλωτο χαρακτήρα του καθεστώτος νεοφιλελεύθερης συσσώρευσης. Αυτές συμμετείχαν μάλιστα στην οικοδόμηση αυτού του καθεστώτος, ευνοώντας τη διόγκωση του χρηματοπιστωτικού τομέα της οικονομίας, την απελευθέρωση των χρηματοπιστωτικών αγορών, την υποβάθμιση της κοινωνικής προστασίας και των συνθηκών εργασίας, μια δραστική επιδείνωση στην αναδιανομή των εισοδημάτων και τη χειροτέρευση των προβλημάτων ζήτησης.

Με αυτόν τον τρόπο, οι θεωρίες αυτές συνέβαλλαν στο να προκαλέσουν τις συνθήκες της κρίσης. Είναι αναγκαίο να επαναφέρουμε την οικονομία στα ηθικά θεμέλια που είχαν εμπνεύσει τη σκέψη των κλασικών.

2. Είναι επείγουσα ανάγκη να ξανανοίξουμε την οικονομική συζήτηση.

Είναι επείγουσα ανάγκη να ξανανοίξουμε τη συζήτηση για τα θεμέλια των διάφορων θεωρητικών τοποθετήσεων που υπάρχουν στο οικονομικό πεδίο. Χρειάζεται να απορρίψουμε την ιδέα -που αποτελεί μια βολική δικαιολογία για τόσους οικονομολόγους και οικονομικούς σχολιαστές του κυρίαρχου ρεύματος- ότι υπάρχει μία μόνο αλήθεια στην οικονομική επιστήμη. Χρειάζεται να δώσουμε χώρο στις εναλλακτικές θεωρίες -την κεϊνσιανή, την κλασική, τη θεσμική, την εξελικτική, την ιστορικο-κριτική, με όλο τον πλούτο των εκδοχών τους- τόσο στη διδασκαλία όσο και στην έρευνα. Είναι αναγκαίο να δώσουμε «δικαίωμα ομιλίας» σε κάθε νέα οικονομική ιδέα, ευνοώντας την ελευθερία και την ελεύθερη αντιπαράθεση. Η συγκέντρωση εξουσίας (στα πανεπιστήμια, στα εθνικά και διεθνή κέντρα έρευνας, στους εθνικούς και διεθνείς θεσμούς, στα μέσα μαζικής επικοινωνίας), όπως εκείνη που ευνόησε στην πιο πρόσφατη φάση την άκριτη αποδοχή του νεοφιλελεύθερου φονταμενταλισμού, πρέπει να καταπολεμάται.

3. Μια οικονομία στην υπηρεσία των προσώπων.

Η οικονομική επισήμη πρέπει να γίνεται αντιληπτή με τρόπο ευρύ, χωρίς μονόπλευρους ορισμούς και με πλήρες άνοιγμα στην επικοινωνία και τις ανταλλαγές με τις άλλες κοινωνικές επιστήμες. Ο στόχος της έρευνας θα έπρεπε να είναι η κατανόηση της κοινωνικής πραγματικότητας που μας περιβάλλει, ως προϋπόθεση για πολιτικές επιλογές που θα αποβλέπουν στη βελτίωση των συνθηκών ζωής των προσώπων και στο κοινό καλό.

4. Μια μέθοδος που δεν είναι πλέον αυτοσκοπός.

Προς αυτόν τον σκοπό πρέπει να κατευθύνεται η χρήση των διαθέσιμων τεχνικών, από την ιστοριογραφική ώς την οικονομετρική ανάλυση, από την ανάλυση των θεσμών ώς την κατασκευή μαθηματικών μοντέλων, χωρίς προαποκλεισμό καμιάς τεχνικής, αλλά ταυτόχρονα και χωρίς η τεχνική εκλέπτυνση της ανάλυσης να γίνεται αυτοσκοπός, πηγή κομφορμισμού και τυποποίησης στην εκπαίδευση των νέων γενεών οικονομολόγων. Γι' αυτό πρέπει να ευνοείται μια κριτική αντιπαράθεση μεταξύ διαφορετικών θέσεων και αναλύσεων.

5. Μια νέα ατζέντα.

Υποδεικνύουμε πέντε θέματα -για τα οποία πρέπει να πρωθηθούν μελέτες και πρωτοβουλίες- που θεωρούμε ότι έχουν ιδιαίτερη σημασία στην παρούσα φάση.

α) Αγορά, κράτος και κοινωνία.

Μετά από δεκαετίες στις οποίες η αγορά και το υποτιθέμενο «αόρατο χέρι» της εισέβαλλαν στους χώρους της δημόσιας δράσης και των κοινωνικών σχέσεων, είναι αναγκαίο να σκεφτούμε νέες μορφές διασύνδεσης αγοράς, κράτους και κοινωνίας, με προσοχή για τα θέματα της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης, της ηθικής, σε ένα πλαίσιο περιβαλλοντικής βιωσιμότητας της ανάπτυξης.

β) Παγκοσμιοποίηση με ανθρώπινο πρόσωπο.

Μετά από μια παγκοσμιοποίηση των αγορών ρυμουλκημένη από τη χρηματοπιστωτική οικονομία και στερούμενη κανόνων, είναι αναγκαίο να σκεφτούμε μια διεθνή συνένωση των λαών, που θα κυβερνιέται δημοκρατικά, που θα τροφοδοτεί τις ροές των γνώσεων και των προσώπων πλάι σε εκείνες των εμπορευμάτων και που θα προωθεί την κοινωνική συνεργασία και όχι τον άγριο παγκόσμιο ανταγωνισμό.

γ) Ενας νέος ουμανισμός της εργασίας.

Είναι αναγκαίο να ξανασκεφτούμε τον ρόλο της εργασίας στις σύγχρονες κοινωνίες ως πηγή αξιοπρεπούς εισοδήματος για όλους, γνώσεων και κοινωνικών σχέσεων και ως εργαλείο εκπαίδευσης και χειραφέτησης των πολιτών.

δ) Η μείωση των ανισοτήτων.

Οι διαφορές εισοδήματος και ισχύος μεταξύ χωρών και -στο εσωτερικό τους- μεταξύ κοινωνικών ομάδων και προσώπων έχουν αυξηθεί με τρόπο απαράδεκτο. Είναι επομένως αναγκαίο να σκεφτούμε ένα μοντέλο οργάνωσης των σχέσεων, που θα αποβλέπει πραγματικά στη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων. Αυτό είναι αναγκαίο και για να αναζητηθεί μια αξιόπιστη διέξοδος από την κρίση, η οποία απαιτεί μιαν αναζωογόνηση των ατομικών και συλλογικών καταναλώσεων και των δημόσιων επενδύσεων και την ανάδυση μιας νέας ζήτησης από μέρους χωρών και ομάδων, οι οποίες στο παρελθόν είχαν παραμείνει στο περιθώριο της ανάπτυξης και της κοινωνικής ευημερίας. Χωρίς αυτές τις αλλαγές, υπάρχει ο κίνδυνος να αποκατασταθεί το καθεστώς νεοφιλελεύθερης συσσώρευσης, που βασίζεται στη χρηματοπιστωτική κερδοσκοπία και να τροφοδοτηθούν έτσι και άλλες κρίσεις ακόμα χειρότερες από την τωρινή.

ε) Μια πιο ισορροπημένη ανάπτυξη.

Πρέπει να ευνοηθεί η μετάβαση από μια ποσοτική ανάπτυξη δίχως όρια προς μια πιο ισορροπημένη ανάπτυξη, βασιζόμενη στην ποιότητα. Χρειάζεται να ενεργοποιηθούμε για να επινοήσουμε δείκτες εναλλακτικούς προς το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν, το οποίο είναι ακατάλληλο και παραπλανητικό, στον βαθμό που δεν κατορθώνει να αποτυπώνει διάφορες οικονομικές δραστηριότητες, τα περιβαλλοντικά κόστη και την πραγματική ευημερία του πληθυσμού. *
Από τον ΘΑΝΑΣΗ ΓΙΑΛΚΕΤΣΗ



Διαβάστε περισσότερα...

Κυριακή 14 Μαρτίου 2010

Πιο πλούσιοι οι κροίσοι της... κρίσης

Ευκαιρίες για ακόμη μεγαλύτερο πλουτισμό προσφέρουν τα οικονομικά βάσανα αμέτρητων εκατομμυρίων εργαζομένων σε περίπου 1.000 εξωφρενικά πλούσιους ανθρώπους, η προσωπική περιουσία των οποίων εύκολα ξεπερνά το ακαθάριστο εθνικό προϊόν ολόκληρων πολυάνθρωπων κρατών. Και δεν υπάρχει καλύτερη απόδειξη από τη «λαμπερή», ολοκαίνουργια λίστα των κροίσων του αμερικανικού περιοδικού «Forbes»- βάσει της οποίας το 2010 οι δισεκατομμυριούχοι παγκοσμίως είναι 1.011 από 793 πέρυσι τέτοιον καιρό.

Εξ αυτών 611 αύξησαν σημαντικά την περιουσία τους από πέρυσι, ενώ μόλις 62 περιουσίες μειώθηκαν- αλλά όχι αρκετά ώστε να εξορίσουν τους κατόχους της από τη λίστα. Παγκοσμίως, 97 μπαίνουν για πρώτη φορά στο κλαμπ των δισεκατομμυριούχων, ενώ οι «κομμένοι» σε σχέση με την περυσινή λίστα είναι μόλις 30. Αλλοι 13 βρέθηκαν εκτός λόγω θανάτου.

Μόλις 89 δισεκατομμυριούχοι είναι γυναίκες, από 72 πέρυσι: ουσιαστικά, δηλαδή, το ποσοστό του «ασθενούς» φύλου επί του συνόλου των υπερ-πλουσίων μειώθηκε, αντί να αυξηθεί. Πλουσιότερη γυναίκα είναι η Κινέζα Γου Γιατζούν, η οποία με περιουσία 3,9 δισ. δολάρια καταλαμβάνει την 232η θέση του γενικού καταλόγου.

Στην Αμερική του Μπαράκ Ομπάμα, όπου την τελευταία διετία χάθηκαν περισσότερες από 7 εκατομμύρια θέσεις εργασίας και κατασχέθηκαν 1,5 εκατομμύριο κατοικίες, εμφανίστηκαν εφέτος 44 νέοι δισεκατομμυριούχοι.

Από 359 πέρυσι έφτασαν εφέτος τους 403. Η συνολική περιουσία τους ξεπερνά πλέον τα 1,3 τρισ. δολάρια- 200 δισ. δολά ρια παραπάνω από πέρυσι. Σε ολόκληρη την Ευρώπη έχουμε 248 δισεκατομμυριούχους, με συνολική περιουσία 1 τρισ. δολαρίων.

Οι ευρωπαίοι κροίσοι πάντως εκμεταλλεύθηκαν στο έπακρο την κρίση: πέρυσι είχαμε «μόνον» 196, με συνολικό πλούτο 665 δισ. δολαρίων.

Δεν πλησιάσαμε ωστόσο ούτε παρασάγγας τους πραγματικούς πρωταθλητές πλουτισμού, τους Ασιάτες, οι οποίοι σχεδόν διπλασίασαν τους δισεκατομμυριούχους τους σε 234, από 130 πέρυσι, και είδαν τον συνολικό τους πλούτο να υπερδιπλασιάζεται στα 729 δισ. δολάρια από 357 δισ. το 2009.

Οσο για τον πλουσιότερο άνθρωπο στον κόσμο αυτή τη στιγμή, αυτός είναι ο μεξικανός μεγιστάνας των τηλεπικοινω- νιών Κάρλος Σλιμ, η περιουσία του οποίου άγγιζε τα 53,5 δισ. δολάρια- ξεπερνώντας έτσι κατάτι τον μόνιμο πρωταθλητή της τελευταίας δεκαετίας, τον Μπιλ Γκέιτς της Μicrosoft, αλλά και τον γκουρού των αγορών Γουόρεν Μπάφετ.

Στην πραγματικότητα όμως η πρωτιά του κ. Σλιμ είναι πλασματική: αν ο κ. Γκέιτς δεν είχε «περάσει» τα μισά σχεδόν χρήματά του στο ομώνυμο φιλανθρωπικό ίδρυμα- εξασφαλίζοντας έτσι και τη μη φορολόγησή τους-, η περιουσία του θα πλησίαζε εφέτος τα 80 δισ. δολάρια.

Στην 149η θέση της λίστας των 500 πλουσιότερων ανθρώπων του κόσμου βρίσκεται εφέτος ο Σπύρος Λάτσης με περιουσία 5,3 δισ. δολάρια. Ο δεύτερος Ελληνας της λίστας είναι ο Φίλιππος Νιάρχος, ο οποίος όμως βρίσκεται στην 488η θέση, καθώς έχει συγκεντρώσει «μόνο» 2 δισ. δολάρια.

Οι ελληνικής καταγωγής μεγιστάνες
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. Στην εφετινή λίστα συμπεριλαμβάνονται επίσης πέντε ελληνικής καταγωγής αυτοδημιούργητοι επιχειρηματίες. Ο πλουσιότερος Ελληνας της λίστας είναι ο Τζορτζ Φιντίας (Φειδίας...) Μίτσελ, ο οποίος με περιουσία ύψους 2,2 δισ. δολαρίων από την εταιρεία του βρίσκεται στην 437η θέση. Λίγο πιο κάτω, στην 536η θέση, βρίσκεται ο γνωστός φαρμακοβιομήχανος Μάικλ Ζαχαρής, ο οποίος στα 81 του χρόνια έχει δημιουργήσει περιουσία ύψους 1,9 δισ. δολαρίων. Ο Τζον Κατσιματίδης (πετρέλαια, αλυσίδες σουπερμάρκετ, ακίνητα κτλ.) κατέκτησε τη 616η θέση με 1,65 δισ. δολάρια, ενώ ο Τζορζ Αργυρός, ο οποίος δραστηριοποιείται στο real estate και στις χρηματοοικονομικές επενδύσεις, βρέθηκε στη 655η θέση της λίστας με περιουσία 1,5 δισ. δολαρίων. Στην 880η θέση βρίσκεται η οικογένεια του Αλέξανδρου Σπανού ή Αλεξ Σπάνος, ο οποίος ξεκίνησε από έναν ταπεινό φούρνο και έγινε μεγιστάνας των κατασκευών, με περιουσία 1,1 δισ. δολαρίων. Ο 49χρονος Ελληνοκαναδός Μάικ Λαζαρίδης , «δημιουργός» του διάσημου κινητού τηλεφώνου και υπολογιστή ΒlackΒerry, κατέλαβε εφέτος την 437η θέση, με περιουσία 2,2 δισ. δολαρίων.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΙΑΡΑΣ





Διαβάστε περισσότερα...

Παρασκευή 26 Φεβρουαρίου 2010

Ο καπιταλισμός της δημιουργικής καταστροφής

Πώς περάσαμε από την αγροτική στη βιομηχανική και από εκεί στην άυλη παραγωγή και στην παγκόσμια οικονομική κρίση. Μια ερεθιστική παρουσίαση από έναν διάσημο γάλλο οικονομολόγο
Από τα μέσα περίπου του 19ου αιώνα ο Μποντλέρ έλεγε σαρκαστικά:«Η πίστη στην πρόοδο είναι ένα δόγμα των αργόσχολων και των Βέλγων». Την ίδια εποχή ο Φλομπέρ εξίσου σαρκαστικά σχολίαζε ότι είναι ανοησία να ισχυρίζεται κανείς ότι η ανθρωπότητα προοδεύει επειδή μπορεί να κατασκευάσει λεπτότερες βελόνες. Η πρόοδος ήταν ένα ζήτημα το οποίο στην ακμή της βιομηχανικής επανάστασης δημιουργούσε πολλές αμφισβητήσεις, αφού σάρωνε τις ευρωπαϊκές κοινωνίες και διέλυε τον κοινωνικό ιστό. Το οικονομικό μέγεθος των δυτικών κοινωνιών μεγάλωνε με ασύλληπτες ταχύτητες, καταστρέφοντας ωστόσο ό,τι προϋπήρχε. Γι΄ αυτό και ο καπιταλισμός θεωρήθηκε διαδικασία«δημιουργικής καταστροφής». Τη διαδικασία αυτή ο γάλλος οικονομολόγος Ντανιέλ Κοέν την ονομάζειευημερία του κακού.

Εκβιάζοντας κυβερνήσεις
[Ινδή ακτιβίστρια μπροστά σε ένα τεράστιο πανό κατά της παγκοσμιοποίησης σε διαδήλωση του Παγκόσμιου Κοινωνικού Φόρουμ στη Βομβάη στις 18 Ιανουαρίου 2004 ]
Ινδή ακτιβίστρια μπροστά σε ένα τεράστιο πανό κατά της παγκοσμιοποίησης σε διαδήλωση του Παγκόσμιου Κοινωνικού Φόρουμ στη Βομβάη στις 18 Ιανουαρίου 2004
Ξεκινώντας από πολύ παλιά, από τις απαρχές της οικονομικής ζωής και διατρέχοντας τις κυριότερες φάσεις της επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον του στην Ευρώπη, ο Κοέν φθάνει ως τη σύγχρονη εποχή στην οποία αφιερώνει και τα πιο ενδιαφέροντα κεφάλαια του βιβλίου του. Η σημερινή οικονομία λ.χ., όπως ευφυώς διαπιστώνει, είναι διαχείριση της πληροφορίας, όμως αυτό οδηγεί σε πλανητικά μονοπώλια. Η παραγωγή άυλων αγαθών είναι το συγκριτικό πλεονέκτημα των πλούσιων χωρών. Κατά το παρελθόν ο ρόλος του κεφαλαίου ήταν διπλός: Αφενός αποτελούσε την προκαταβολή για την αγορά των μηχανημάτων (ή της τεχνολογίας) και της εργασίας που απαιτούνται για την παραγωγή των αγαθών και αφετέρου κάλυπτε το κόστος ρύθμισης και ελέγχου της παραγωγικής διαδικασίας. Σήμερα όμως το κεφάλαιο είναι ένα άυλο αγαθό που σε περιπτώσεις υψηλής συσσώρευσης (αυτό που ευφημιστικά αποκαλούμε χρηματιστηριακούς κύκλους) μπορεί να ελέγχει ή και να εκβιάζει μικρές- ενίοτε και μεγάλες- κυβερνήσεις και να υπαγορεύει πολιτικές αποφάσεις.

Μας θυμίζει λοιπόν πως από τις αρχές της δεκαετίας του ΄80 η κεϊνσιανή αρχή της μακροοικονομικής ρύθμισης θεωρήθηκε ξεπερασμένη. Επικράτησε η θεωρία ότι το κράτος - ιδιαίτερα το κοινωνικό κράτος- θα πρέπει να συρρικνωθεί. Ετσι θεοποιήθηκε η αγορά, η οποία θεωρείται αλάν θαστη. Γι΄ αυτό και όλες οι συνοδές κινήσεις ήταν μονεταριστικού τύπου. Π.χ. η μείωση της προσφοράς χρήματος τη δεκαετία αυτή στις ΗΠΑ και η έκρηξη στην άνοδο των επιτοκίων είχαν ως αποτέλεσμα την απότομη πτώση του πληθωρισμού. Το τίμημα όμως ήταν η ύφεση. Εν τούτοις η εμπιστοσύνη στο νόμισμα υπερίσχυσε και το «παιχνίδι» εφεξής θα ήταν εντελώς διαφορετικό. Δεν επιβραβευόταν πλέον η παραγωγικότητα, η συνεργασία με τα συνδικάτα και η αρμονική συνύπαρξη εργασίας και κεφαλαίου. Εφεξής σε όλον τον κόσμο οι αποδόσεις θα καταγράφονται στο χρηματιστήριο και τα χρηματοοικονομικά στελέχη, τα λεγόμενα «χρυσά παιδιά», όχι απλώς θα απολαμβάνουν υψηλών αμοιβών αλλά θα πλουτίζουν. Οι επιχειρήσεις θα περιοριστούν αποκλειστικά στον τομέα της δικής τους τεχνογνωσίας και η διάθεση φθηνών εργατικών χεριών στις υπανάπτυκτες χώρες θα οδηγήσει σε ασύλληπτης κλίμακας γεωγραφικές μετακινήσεις. Ο,τι πουν οι αγορές. Οταν όμως σε λιγότερο από τρεις δεκαετίες θα επερχόταν η κατάρρευση του συστήματος αγοραπωλησίας χρήματος, η κεϊνσιανή θεωρία θα αποδεικνυόταν όχι μόνο πιο ανθεκτική αλλά και πολύ πιο αποτελεσματική. Μόνο που τώρα από μόνη της δεν αρκεί. Στην πραγματικότητα δεν πρέπει απλώς να κρατήσουμε σε υψηλά επίπεδα την κατανάλωση προκειμένου να αποφύγουμε την ύφεση αλλά και να σώσουμε παράλληλακαι ταυτοχρόνως- και τις τράπεζες. Η λύση του προβλήματος μοιάζει με τετραγωνισμό του κύκλου- αλλά αυτή είναι η πραγματικότητα. Γι΄ αυτό και ο συγγραφέας εύλογα καταλήγει στη διαπίστωση ότι«ο καπιταλισμός επιβάλλεται όπως ο πολιτισμός που αντικαθιστά όλους τους άλλους,χωρίς να υπάρχει εξωτερικός κριτής που να αποφανθεί για την ορθότητά του». Πάμε λοιπόν σε μια νέα οικονομία όπου το μεγάλο κόστος ορίζεται από τον χρόνο που απαιτείται για τη σύλληψη και τον σχεδιασμό ενός προϊόντος ενώ η παραγωγική του αξία με τα σημερινά μέσα σχεδόν μηδενίζε ται. Γι΄ αυτό και οι εργάτες που το παράγουν είναι απλώς στοιχεία του κόστους παραγωγής και όχι δημιουργοί υπεραξίας. Ετσι η λεγόμενη μεταβιομηχανική κοινωνία ορίζεται από την ενότητα δύο αντιτιθέμενων πόλων: εκείνου που ορίζει τη σύλληψη των αγαθών και εκείνου που αφορά τη διάθεσή τους (ό,τι με μια λέξη ορίζουμε ως «εμπορευματοποίηση»). Μεταβήκαμε λοιπόν από την εποχή των φθινουσών αποδόσεων (την αγροτική παραγωγή) στην περίοδο των σταθερών αποδόσεων (βιομηχανική παραγωγή) και από εκεί στις αύξουσες αποδόσεις (την άυλη παραγωγή).

Η επικράτηση του άυλου κόσμου πουθενά αλλού δεν εκφράζεται με μεγαλύτερη ένταση από όσο στον κυβερνοχώρο. Το πραγματικό ερώτημα λοιπόν σήμερα είναι πώς θα διατηρήσουμε την επαφή ανάμεσα στο αόρατο σύμπαν του Διαδικτύου και στον πραγματικό κόσμο. Είναι μια νέα σύνθεση που αν αποβεί αποδοτική θα είναι η μόνη που μπορεί να σώσει το οικοσύστημα το οποίο καταστρέφεται καθημερινά.

Η Ελλάδα: Συμπτώματα της κρίσης
[Ο Ντανιέλ Κοέν ]
Ο Ντανιέλ Κοέν
Μπορεί να υπάρχουν φαινομενικά απλές εξηγήσεις για τους λόγους που φθάσαμε στη χώρα μας στην πλέον επώδυνη μεταπολιτευτικά οικονομική κρίση. Ή να διεξάγονται ατέρμονες συζητήσεις για τα πώς θα βγούμε από αυτήν και τι συνέπειες θα έχει στο εγγύς και στο απώτερο μέλλον. Πέραν όμως των ολέθριων σφαλμάτων που διαπράξαμε, η χώρα μας είναι ένα από τα θύματα της λεγόμενης παγκοσμιοποίησης που αποκάλυψε της ενδημικές αδυναμίες της Ενωμένης Ευρώπης. Το βιβλίο του Κοέν, ενός διανοούμενου με κατ΄ εξοχήν ευρωπαϊκή συνείδηση, μας προσφέρει τη δυνατότητα να κατανοήσουμε υπό ποιες συνθήκες, πώς και πότε συνέβησαν όλα όσα μας οδήγησαν στην παρούσα κρίση. Η Ελλάδα επομένως είναι μέρος της κρίσης και όχι ένα κατά περίπτωση πρόβλημα- όσο οξύ κι αν εμφανίζεται. Το ουσιαστικό πρόβλημα είναι οι μορφές που έχει πάρει σήμερα το καπιταλιστικό σύστημα. Γι΄ αυτό και ο Κοέν το εξετάζει διαβάζοντας τον παγκόσμιο χάρτη- και σε μεγάλο ιστορικό βάθος.

Το ερώτημα δεν είναι η κρίση ή η αλυσίδα των κρίσεων του συστήματος αλλά κάτι πολύ πιο ανησυχητικό: γνωρίζει άραγε ο καπιταλισμός πού οδηγείται σήμερα; Η απάντησή του Κοέν είναι πως δεν γνωρίζει. Οι αλλαγές που συνέβησαν με την επικράτηση παγκοσμίως των μονεταριστών του Μίλτον Φρίντμαν και των μαθητών του που αποκαλούνται «παιδιά του Σικάγου» υπήρξαν καταστρεπτικές. Τόσο για την οικονομία, τον κόσμο της παραγωγής και της εργασίας όσο και για τον πολιτισμό και για το οικοσύστημα. Οικονομία, ιστορία, κοινωνία, ειρήνη και πολιτισμός συνδέονται τόσο στενά μεταξύ τους ώστε είναι αδύνατον να ορίσει κανείς τι προηγείται και τι έπεται ή πιο σωστά: τι θα έπρεπε να προηγείται και τι να έπεται. Επομένως, ενώ η βάση του βιβλίου του είναι η οικονομία, ο Κοέν μάς προσφέρει ένα εξαίρετο αφήγημα του νεότερου πολιτισμού και των πολιτικών και ηθικών του διλημμάτων.

Ο Ντανιέλ Κοέν,γεννημένος το 1953,ανήκει στους σημαντικότερους γάλλους οικονομολόγους και στοχαστές.Σπούδασε μαθηματικά στην cole Νormale Sup rierieure,είναι διδάκτωρ των Οικονομικών και σήμερα καθηγητής των Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Ρaris (Ρanth on-Sorbonne) και στην cole Νormale Sup rieure.

Είναι συνιδρυτής και αντιπρόεδρος της cole d΄Εconomie de Ρaris,επιστημονικός συνεργάτης του ΟΟΣΑ και τακτικός συνεργάτης της εφημερίδας «Le Μonde».Ο Κοέν είναι υποστηρικτής του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος και πρόεδρος του επιστημονικού συμβουλίου του Ιδρύματος Ζαν Ζορές.
ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΒΙΣΤΩΝΙΤΗΣ


Διαβάστε περισσότερα...

Τετάρτη 17 Φεβρουαρίου 2010

ΟΟΣΑ: Κόβουν τη βοήθεια στους φτωχούς τα πλούσια κράτη

Πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, δεν θα καταφέρουν να πετύχουν τους στόχους που έθεσαν πριν πέντε χρόνια για την παροχή οικονομικής βοήθειας προς τις αναπτυσσόμενες χώρες, σύμφωνα με έρευνα.
Συνολικά, η ενίσχυση των κρατών αυτών θα ανέλθει στα 107 δισ. δολάρια το 2010 έναντι 128 δισ. που είχαν δεσμευθεί τα κράτη να διαθέσουν, στη σύνοδο κορυφής του Gleneagles το 2005, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) που εκτιμά ότι πολλές χώρες δεν θα επιτύχουν τους στόχους τους, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα και η Ιταλία.

Η ανθρωπιστική οργάνωση Oxfam, περιέγραψε αυτές τις "ανεκπλήρωτες υποσχέσεις" ως "σκάνδαλο ".

"Οι πλούσιες χώρες δεν έχουν δικαιολογία για την αποτυχία τους να πετύχουν τη βοήθεια που υποσχέθηκαν πριν πέντε χρόνια στο Gleneagles", δήλωσε ο Max Lawson του Oxfam. "Τα χαμένα 21 δισ. δολάρια θα μπορούσαν να πληρώσουν τα δίδακτρα κάθε παιδιού στον κόσμο και να σώσουν τις ζωές δύο εκατομμυρίων φτωχών μητέρων και παιδιών".

Η Αφρική θα υποστεί τη μεγαλύτερη απώλεια βοήθειας, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ καθώς θα λάβει μόλις 12 δισ. δολάρια έναντι 25 δις. δολαρίων.

Το 2005, 15 χώρες δεσμεύθηκαν να διαθέσουν το 2010 τουλάχιστον το 0,51% του εθνικού τους εισοδήματος στα αναπτυσσόμενα κράτη. Κάποιες από αυτές έχουν τηρήσει τις δεσμεύσεις αυτές, με τη Σουηδία και το Λουξεμβούργο να δωρίζουν το 1% του εισοδήματός τους το 2010.

Ο ΟΟΣΑ ανακοίνωσε ότι ανάμεσα στις επιμελείς χώρες βρίσκονται επίσης οι Δανία (0,83%), Ολλανδία (0,8%), Βέλγιο (0,7%), Βρετανία (0,56%), Φινλανδία (0,55%), Ιρλανδία (0,52%) και Ισπανία (0,51%).

Αντίθετα οι χώρες που δεν αναμένεται να τηρήσουν τις υποσχέσεις τους είναι οι Γαλλία (0,46%), Γερμανία (0,4%), Αυστρία (0,37%), Πορτογαλία (0,34%), Ελλάδα (0,21%) και Ιταλία (0,2%).

Ο πρόεδρος της Επιτροπής Αναπτυξιακής Βοήθειας των χωρών που θα βοηθήσουν, Eckhard Deutscher, δήλωσε ότι "οι χαμηλές επιδόσεις [ορισμένων μελών] και ιδίως της Αυστρίας, Γαλλίας, Γερμανίας, Ελλάδας, Ιταλίας, Ιαπωνίας και η Πορτογαλίας υποδεικνύουν ότι η συνολική βοήθεια θα απέχει πολύ από αυτό που είχε υποσχεθεί”.

Παρά την απόκλιση 21 δισ. δολαρίων από τον αρχικό στόχο, η βοήθεια στις αναπτυσσόμενες χώρες θα είναι η μεγαλύτερη που διατίθεται σε δολάρια, μετά άνοδο κατά 35% σε σχέση με το 2004.
enet.gr,



Διαβάστε περισσότερα...

Κυριακή 7 Φεβρουαρίου 2010

Παγκόσμια δικτατορία των αγορών

Ισως να είναι σύμπτωση το γεγονός ότι η κερδοσκοπική επίθεση εναντίον της Ελλάδας «φούντωσε» όταν η ΕΚΤ «απέρριψε» το νομοσχέδιο για τη ρευστότητα των τραπεζών, το οποίο περιείχε ρυθμίσεις για «πάγωμα» και των εξυπηρετούμενων δανείων υπό προϋποθέσεις.
Το γεγονός είναι ότι από τη στιγμή εκείνη η Ελλάδα έγινε το κέντρο της προσοχής. Το εγχώριο τραπεζικό σύστημα διατύπωσε τη διαφωνία του με τέτοιου είδους ρυθμίσεις. Επισημάνθηκε, μάλιστα, ότι το κύριο πρόβλημα δεν είναι το κόστος της ρύθμισης όσο ο «ηθικός κίνδυνος» (moral hazard) να περάσει στο κοινό η αντίληψη ότι υπάρχει ανοχή σε όσους δεν πληρώνουν τα χρέη τους.

Σχεδόν ταυτόχρονα, αρκετοί αναλυτές, παρατηρητές και πολιτικά πρόσωπα εκδήλωσαν την αντίθεσή τους στην «ατολμία» και «απραξία» της κυβέρνησης, με το σκεπτικό ότι πρέπει να προχωρήσει σε σκληρά, αλλά επιβεβλημένα μέτρα τα οποία, ακόμα και αν είναι αμφίβολης οικονομικής αποτελεσματικότητας (θα εντείνουν την ύφεση), είναι απαραίτητα για να... πείσουν τις αγορές και την Ευρώπη ότι είμαστε αξιόπιστοι, αξιόχρεοι άρα μπορούν να μας δανείζουν. Μάθαμε επίσης ότι η ευρωζώνη περιλαμβάνει ρήτρες «μη αλληλεγγύης» για τις χώρες που δυσκολεύονται να δανειστούν, ώστε να μην υπάρχει ο άλλος... ηθικός κίνδυνος: να «επαναπαυτεί» μια χώρα ότι κάποια άλλη θα πληρώσει τα χρέη της.

Είναι αξιοσημείωτο ότι ο «ηθικός κίνδυνος» είναι ένας όρος που μπορεί να αφορά τους πολίτες ή τα κράτη, αλλά όχι τις αγορές και τις χρηματοοικονομικές εταιρείες. Και τούτο παρ' όλο που αποδείχθηκε ότι οι τράπεζες σε όλο τον κόσμο απέτυχαν συστηματικά στη βασική δουλειά τους, που υποτίθεται ότι είναι ο αποτελεσματικός και παραγωγικός καταμερισμός των διαθέσιμων κεφαλαίων και η ελαχιστοποίηση του ρίσκου. Παγκοσμίως διαπιστώθηκε ότι οι τράπεζες χρηματοδότησαν κάθε είδους φούσκες ή αναξιόχρεους πελάτες και χρειάστηκε συντονισμένη παγκόσμια παρέμβαση, για να μην καταρρεύσουν. Τώρα οι φορολογούμενοι σε όλο τον κόσμο πληρώνουν το κόστος αυτής της παρέμβασης.

Την προηγούμενη εβδομάδα ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου ανακοίνωσε περιοριστικά μέτρα. Ολόκληρο το σύμπλεγμα «Κομισιόν - Αγορές - Αναλυτές» έσπευσαν να καλωσορίσουν την επιστροφή του έλληνα πρωθυπουργού στην κατά Μάαστριχτ ορθοδοξία. Το γεγονός είναι ότι ο Γιώργος Παπανδρέου αναγκάστηκε να υποκύψει στη δικτατορία των αγορών. Για την ακρίβεια στη δικτατορία των διεθνών τραπεζών και των χρηματοοικονομικών εταιρειών, οι οποίες οδηγούν τις αγορές πέρα από κάθε πολιτικό ή κοινωνικό έλεγχο. Οι παγκόσμιες συναλλαγές είναι ελεύθερες και οι όγκοι των διακινούμενων κεφαλαίων τεράστιοι. Παγκόσμιοι ρυθμιστικοί οργανισμοί δεν υπάρχουν, ενώ οι κυβερνήσεις έχουν εξουσία σε εθνικό επίπεδο, άρα είναι αδύναμες να αντισταθούν.

Ακόμα και η ευρωζώνη, όπως λειτουργεί σήμερα, δεν είναι σε θέση να τα «βάλει» με τις αγορές, γιατί δεν διαθέτει μηχανισμούς οικονομικής αλληλεγγύης και άσκησης ενιαίας οικονομικής πολιτικής. Δεν υπάρχει ούτε δανειστής τελευταίας ανάγκης (lender of last resort) -ρόλο που θα έπρεπε να παίζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αποτελώντας δικλίδα ασφαλείας για χώρες σε αδυναμία, όπως είναι σήμερα τα κράτη του ευρωπαϊκού Νότου. Στο πλαίσιο αυτό πολιτικές ή κοινωνικές παρεμβάσεις αντίθετα στο ρεύμα είναι δύσκολες έως αδύνατες. Εάν κάτι δεν συμφέρει τις τράπεζες και τις αγορές, αποδεικνύεται ανέφικτο: Εάν η ελληνική κυβέρνηση δεν λάβει τα σκληρά μέτρα, η χώρα δεν μπορεί να δανειστεί. Εάν παγώσουν τα δάνεια, οι τράπεζες δεν μπορούν να χρηματοδοτηθούν και να λειτουργήσει η αγορά. Οπερ, αδιέξοδο. Πράγματι, οι τράπεζες πρέπει να λειτουργούν αποτελεσματικά και κερδοφόρα, αλλά με τις σημερινές συνθήκες η δράση τους πρέπει να λάβει υπόψη την τεράστια πίεση που υφίσταται η κοινωνία και την ανάγκη να πάρει ξανά μπροστά η οικονομία.

Ολα αυτά τα θέματα δεν μπορούν πλέον να αντιμετωπιστούν σε εθνικό επίπεδο. Χρειάζεται συλλογική δράση κατ' αρχήν στο πλαίσιο της Ε.Ε. και στη συνέχεια στη διεθνή σκηνή, για να μπουν φρένα στη λειτουργία των αγορών και, έπειτα από δεκαετίες νεοφιλελεύθερης ασυδοσίας, η πολιτική και η κοινωνία να επανέλθουν στο προσκήνιο.
Του Γ. Χ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ



Διαβάστε περισσότερα...

Οι άνθρωποι κάνουν τους αριθμούς

Οι άνθρωποι κάνουν τους αριθμούς

Καταχρεωμένοι στις πιστωτικές τους κάρτες είναι κυρίως οι δημόσιοι υπάλληλοι (το 63 τοις εκατό αυτών) και λιγότερο, αλλά όχι λίγο, οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα, με ποσοστό 51 τοις εκατό.

5 τοις εκατό μειώθηκε η χρήση των πιστωτικών καρτών το 2009. Αυτή είναι από τις λίγες καλές ειδήσεις.

17 τοις εκατό του ενήλικου πληθυσμού της χώρας, περίπου 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι, ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας. (Ολα τα πιο πάνω στοιχεία είναι από την ετήσια έκθεση της VPRC).

266 ψήφους (των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ, της Νέας Δημοκρατίας και του ΛΑΟΣ) έλαβε στη Βουλή ο κ. Κάρολος Παπούλιας και εξελέγη έτσι πανηγυρικά για ακόμη μία 5ετή θητεία Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας.

54 τοις εκατό πιο ακριβά πληρώνει ο Ελληνας καταναλωτής τα βιολογικά προϊόντα από τα συμβατικά. Αυτό, όπως έγραψε την εβδομάδα αυτήν η «Ε», συμβαίνει επειδή τα σουπερμάρκετ χρεώνουν πλατύ «καπέλο» για να τα βάλουν στα ράφια τους.

25 τοις εκατό των φοιτητών που είναι εγγεγραμμένοι στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλίας έχει ξεπεράσει τον κανονικό χρόνο σπουδών, με αποτέλεσμα 1 στους 4 φοιτητές να χαρακτηρίζεται «αιώνιος».

19 άτομα, με «μαϊμού» έγγραφα, από κρατικούς φορείς και γιατρούς, που πιστοποιούσαν ότι στερούνται την όρασή τους, έπαιρναν «επίδομα τυφλότητας» από 300 έως 400 ευρώ μηνιαίως. Επεσαν στην τσιμπίδα των ελεγκτών της Νομαρχίας Πειραιά και θα λογοδοτήσουν στη Δικαιοσύνη. Οταν γίνει η δίκη.

601 τόνους μέλι εξήγαγε το 2008 η Ελλάδα, κυρίως στη Βρετανία, την Κύπρο, τη Γερμανία και τις ΗΠΑ, εισπράττοντας περί τα 3 εκατομμύρια ευρώ.

2.736 τόνους μέλι κάναμε εισαγωγή (κυρίως από Γερμανία, Ισπανία, Ουγγαρία και Βέλγιο) και πληρώσαμε γι' αυτό 7,2 εκατομμύρια ευρώ. Πάλι χαμένοι.

5.700 είναι οι Ελληνες Εβραίοι που ζουν σήμερα στη χώρα μας. Οι περισσότεροι, 3.500, στην Αθήνα, ενώ 1.500 ζουν στη Θεσσαλονίκη. Οι υπόλοιποι, σε πολύ μικρότερους αριθμούς, είναι σκορπισμένοι σε άλλες πόλεις της Ελλάδας. Στην Καρδίτσα και στη Βέροια ζουν από μία οικογένεια.

19 Αμερικανοί πολίτες που συνελήφθησαν την περασμένη εβδομάδα στην Αϊτή προσπαθώντας να φύγουν από τη χώρα έχοντας μαζί τους 33 μικρά παιδιά, που έμειναν ορφανά μετά τον φοβερό σεισμό, παραπέμπονται σε δίκη με την κατηγορία της απαγωγής.

10 εκατομμύρια δολάρια, μόνο, κόστισε (ανεξάρτητη παραγωγή) η ταινία «The Hurt Locker» της Κάθριν Μπίγκελοου, που παρακολουθεί μία ομάδα πυροτεχνουργών του αμερικανικού στρατού, κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Ιράκ, και είναι υποψήφια για 9 Οσκαρ, όσα δηλαδή και το πανάκριβο «Avatar» του πρώην συζύγου της, Τζέιμς Κάμερον -ταινία που ήδη κατέγραψε τις μεγαλύτερες εισπράξεις στην ιστορία του κινηματογράφου. Τη μουσική της ταινίας τής Μπίγκελοου, που διεκδικεί ένα από τα Οσκαρ, έγραψε ο Αμερικανός συνθέτης Μάρκο Μπελτράμι, που έχει Ιταλό πατέρα και Ελληνίδα μητέρα. Ελληνίδα, επίσης, είναι και η μητέρα του Γάλλου συνθέτη Αλεξάντρ Ντεσπλά, που και αυτός είναι υποψήφιος για το Οσκαρ καλύτερης μουσικής, για την ταινία «Ο φανταστικός κύριος Φοξ».
Ελευθεροτυπία,



Διαβάστε περισσότερα...

Παρασκευή 5 Φεβρουαρίου 2010

Οδηγός επιβίωσης για τους μερικώς απασχολούμενους

To σύνολο των κανόνων που θα διέπουν το καθεστώς των εργαζόμενων με μερική απασχόληση, περιλαμβάνει το νομοσχέδιο με τίτλο «εγγυήσεις κατά της εργασιακής ανασφάλειας και άλλες διατάξεις» που κατέθεσε ο υπουργός Εργασίας Ανδρέας Λοβέρδος. Όλες οι λεπτομέρειες, για τα δικαιώματα των εργαζομένων, τις υποχρεώσεις τους και τις αμοιβές τους παρουσιάζονται με τη μορφή «ερωτήσεων-απαντήσεων» στο αφιέρωμα που ακολουθεί.
Τι είναι η μερική απασχόληση;

Μερικώς απασχολούμενος θεωρείται κάθε εργαζόμενος που απασχολείται λιγότερες ώρες από αυτές του κανονικού ωραρίου, όπως αυτό ορίζεται στην πλήρη απασχόληση. Πρόκειται για το ωράριο ενός αντίστοιχου εργαζομένου στην ίδια επιχείρηση με τις ίδιες αρμοδιότητες ή αν δεν υπάρχει τέτοιος, η σύγκριση γίνεται με αναφορά στη συλλογική ρύθμιση.

Η ατομική σύμβαση μερικής απασχόλησης που μπορεί να συμφωνήσει εργοδότης και εργαζόμενος θα πρέπει να γνωστοποιηθεί μέσα σε 8 ημέρες στην Επιθεώρηση Εργασίας. Σε περίπτωση που δεν γίνει κάτι τέτοιο θεωρείται πλήρης απασχόληση.



Τι πρέπει να περιλαμβάνεται στις ατομικές συμβάσεις;

Τα ελάχιστα που πρέπει να περιλαμβάνονται στις ατομικές συμβάσεις μερικής απασχόλησης είναι:

α) τα στοιχεία ταυτότητας των συμβαλλομένων,

β) τον τόπο παροχής της εργασίας, την έδρα της επιχείρησης ή τη διεύθυνση του εργοδότη,

γ) το χρόνο της απασχόλησης, τον τρόπο κατανομής και τις περιόδους εργασίας,

δ) τον τρόπο αμοιβής και

ε) τους τυχόν όρους τροποποίησης της σύμβασης.

Μπορεί κάποιος μερικώς απασχολούμενος να εργάζεται με σπαστό ωράριο;

Σε περίπτωση μερικής απασχόλησης τονίζεται πως αυτή πρέπει να προσφέρεται συνεχόμενα και μια φορά την ημέρα, άρα δεν επιτρέπεται το σπαστό ωράριο. Αυτό ισχύει βέβαια στις περιπτώσεις μερικής απασχόλησης που οι ώρες εργασίας την ημέρα, δεν υπερβαίνουν τις ώρες που προβλέπει η πλήρης απασχόληση.

Μπορώ να "υποχρεωθώ" να αλλάξω από πλήρη σε μερική απασχόληση;

Σε περίπτωση που σε κάποιον εργαζόμενο με σύμβαση πλήρους απασχόλησης του γίνει πρόταση να μετατραπεί σε μερικής απασχόλησης, αυτός έχει τις εναλλακτικές να δεχτεί είτε να αρνηθεί την πρόταση. Σε καμία περίπτωση πάντως, όπως αναφέρεται, ο εργαζόμενος δεν έχει τη δυνατότητα να καταγγείλει τη σύμβαση εργασίας.

Πώς πληρώνεται η μερική απασχόληση;

Οι αποδοχές των εργαζομένων με σύμβαση μερικής απασχόλησης υπολογίζονται όπως και οι αποδοχές που αντιστοιχούν στις ώρες της πλήρους απασχόλησης. Εξαίρεση αποτελούν οι εργαζόμενοι με ωράριο μικρότερο των τεσσάρων ωρών ημερησίως, οι αποδοχές των οποίων προσαυξάνονται κατά επτάμισι τοις εκατό (7.5%).

Δικαιούνται άδεια οι μερικώς απασχολούμενοι;

Οι μερικώς απασχολούμενοι μισθωτοί έχουν δικαίωμα ετήσιας άδειας με αποδοχές και επίδομα αδείας.

Πληρώνονται οι υπερωρίες και πόσο;

Όπως ορίζει το νομοσχέδιο, σε περίπτωση που σε μερικώς απασχολούμενο, ζητηθεί πρόσθετη εργασία έχει υποχρέωση να την παράσχει, αν είναι σε θέση να το κάνει βέβαια ενώ δικαιούται και αμοιβή προσαυξημένη κατά 10%.

Πότε μπορώ να ζητήσω τη μετατροπή της σύμβασης μου σε μερικής απασχόλησης;

Ο πλήρως απασχολούμενος σε επιχειρήσεις με πάνω από 20 άτομα, έχει δικαίωμα μετά τη συμπλήρωση ενός ημερολογιακού έτους εργασίας να ζητήσει τη μετατροπή της σύμβασης εργασίας του από πλήρης σε μερικής απασχόληση, με δικαίωμα επανόδου σε πλήρη απασχόληση, εκτός αν η άρνηση του εργοδότη δικαιολογείται από τις επιχειρησιακές ανάγκες. Εάν μέσα σε μήνα δεν του απαντήσει η εταιρεία θεωρείται ότι έγινε δεκτό το αίτημα του.

Τι ισχύει για την αντίστροφη διαδικασία;

Ο μερικώς απασχολούμενος, έχει προτεραιότητα να προσληφθεί σε θέση εργασίας πλήρους απασχόλησης στην ίδια επιχείρηση. Ο χρόνος της μερικής απασχόλησης υπολογίζεται ως χρόνος προϋπηρεσίας.

Τι δικαιώματα έχουν οι μερικώς απασχολούμενοι;

Στους εργαζόμενους που καλύπτονται από σύμβαση ή σχέση εργασίας με μερική απασχόληση παρέχονται:

α) Δυνατότητες συμμετοχής στις δραστηριότητες της επαγγελματικής κατάρτισης που εφαρμόζει η επιχείρηση σε συνθήκες ανάλογες με εκείνες που αφορούν τους εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης και αορίστου χρόνου.

β) Οι ίδιες κοινωνικές υπηρεσίες που υπάρχουν στη διάθεση των άλλων εργαζόμενων στην επιχείρηση.
enet.gr



Διαβάστε περισσότερα...

Τετάρτη 3 Φεβρουαρίου 2010

Συναίνεση και Αρμαγεδδών

Όχι Plan B, αλλά... Plan C περιείχε το χθεσινοβραδινό διάγγελμα του πρωθυπουργού, επιβεβαιώνοντας το πιο σκληρό σενάριο του Αρμαγεδδώνος, το οποίο υπαινίχθηκε προχθές ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Θ. Πάγκαλος. Παγώνουν όλοι οι μισθοί στο Δημόσιο και το πιθανότερο είναι να παγώσουν και στον ιδιωτικό τομέα, αφού η εισοδηματική πολιτική στο Δημόσιο αποτελεί τον πιλότο για το σύνολο της οικονομίας. Αυξάνονται τώρα οι φόροι στα καύσιμα, ενώ γενικεύονται οι περικοπές στις δαπάνες όλων των υπουργείων, αλλά και το πάγωμα των προσλήψεων, ακόμη και στους τομείς της Υγείας και της Παιδείας, τους οποίους μέχρι προχθές η κυβέρνηση εξαιρούσε από τον... Αρμαγεδδώνα.


Πιο ανησυχητικό από το διάγγελμα του πρωθυπουργού ήταν το τελεσίγραφο του υπουργού Οικονομικών, Γ. Παπακωνσταντίνου, προς τα ασφαλιστικά ταμεία να εκποιήσουν την περιουσία τους για να πληρώσουν τις συντάξεις φέτος. Το κράτος αθετεί βασική κοινωνική υποχρέωσή του. Πόσο μακριά είναι το σενάριο της χρεωκοπίας;

Σε όλα αυτά τα μέτρα ο πρωθυπουργός προσπάθησε να προσδώσει περιτύλιγμα συναίνεσης. Τον βοήθησαν οι δύο δεξιοί πολιτικοί ηγέτες, Σαμαράς και Καρατζαφέρης, οι οποίοι δημόσια ζήτησαν ως αντάλλαγμα την αναστολή μέτρων εκδημοκρατισμού της κοινωνίας, όπως το νομοσχέδιο για τους μετανάστες. Περίεργη επίπτωση της συναίνεσης σε ένα ευαίσθητο θέμα δημοκρατίας...

Η εικόνα της συναίνεσης αναμένεται να εμπεδωθεί σήμερα με την υπερψήφιση του Κάρολου Παπούλια και πάλι για την Προεδρία της Δημοκρατίας από τα τρία κόμματα του Αρμαγεδδώνα. Δεν ευθύνεται για τίποτα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αλλά οι συμβολισμοί στην περίπτωση αυτή έχουν την ουσιαστική πολιτική τους βαρύτητα.

Επισπεύδοντας την εφαρμογή του Plan Β πριν εγκριθεί σήμερα από την Κομισιόν το Plan A του Προγράμματος Σταθερότητας, ο πρωθυπουργός επιχειρεί να στείλει μήνυμα συμμόρφωσης προς τις αγορές και τις Βρυξέλλες. Με την προσωπική του παρέμβαση τερματίζει τις ενδοκυβερνητικές διαφωνίες. Οι τραπεζίτες έλαβαν το μήνυμα και άλλαξαν... υπουργό. Συναντήθηκαν με τον κ. Παπακωνσταντίνου αντί της κ. Κατσέλη. Η πολιτική συναίνεση είναι επιστέγασμα της "κοινωνικής συναίνεσης", εντός και εκτός της χώρας.

Η πολιτική των κομμάτων του Αρμαγεδδώνα δεν είναι μονόδρομος. Υπάρχουν εναλλακτικοί στόχοι που μπορούν να αποτελέσουν έμπνευση κινητοποιήσεων. Χαρακτηριστική είναι η ομιλία του νομπελίστα οικονομολόγου Στίγκλιτς χθες στο συνέδριο του "Εκόνομιστ" στην Αθήνα, που υποδείκνυε την ανάγκη απευθείας δανεισμού της χώρας από την ΕΚΤ, κάτι που δεν έχει τολμήσει μέχρι στιγμής να ψιθυρίσει η κυβέρνηση. Ο λόγος τώρα στους πολίτες.
avgi.gr



Διαβάστε περισσότερα...

Δευτέρα 1 Φεβρουαρίου 2010

Το κοινωνικό αναμορφωτήριο της εργασίας

Oι Ναζί έξω από το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς έχουν τοποθετήσει την επιγραφή: "Arbeit Macht Frei" η εργασία απελευθερώνει. Δεν είναι μικρός ο συμβολισμός: Όταν οι Γερμανοί-Ναζί εκείνης της εποχής λένε ότι η εργασία απελευθερώνει τι άλλο περιμένει να ακούσει κάποιος για να καταλάβει τη σκοτεινή πλευρά της εργασίας;

Βέβαια εκτός από τους Γερμανούς ναζιστές το ίδιο πράγμα μας λένε και σήμερα: "Η εργασία απελευθερώνει, δούλευε σκλάβε!!"....

Ιδίως σήμερα που η χώρα μας περνάει δια πυρός και σιδήρου και αρχίζει να απειλείται η εθνική μας κυριαρχία λόγω των ελλειμμάτων του προϋπολογισμού, είναι πλέον επιβεβλημένο να εργαζόμαστε ακόμη περισσότερο. Για το καλό της πατρίδας αυτή τη φορά....

Πιστεύω ότι όχι μόνο με άλλη οργάνωση οικονομίας και κοινωνίας αλλά ακόμη και με την τρέχουσα οργάνωση, η ανάπτυξη της τεχνολογίας και των επικοινωνιών κάνουν περιττή την σπατάλη τόσων δισεκατομμυρίων ανθρωποωρών εργασίας.

Αλλού όμως είναι η ουσία της εργασίας και όχι στην παραγωγικότητα. Ο εξαναγκασμός στην δουλειά δεν συνιστά πλέον οικονομικό ζήτημα αλλά κοινωνικό και εξουσιαστικό. Το σύστημα σήμερα χρησιμοποιεί την εργασία ως μέσω εξαναγκασμού και εκμετάλλευσης. Εξαναγκασμού γιατί στις δουλειές δεν επικρατεί δημοκρατία, άρα όσο περισσότερο εργάζονται οι άνθρωποι τόσο περισσότερο είναι ενταγμένοι στον μη δημοκρατικό τομέα της κοινωνίας.

Η δημοκρατία έτσι ισχύει μόνο από την ώρα που σχολάει κάποιος στις 19.00 το βράδυ μέχρι να πάρει το μετρό και να πάει σπίτι του για ύπνο. Ναι υπάρχει ελευθερία στον ύπνο καθώς και κανένα Σαββατοκύριακο δημοκρατίας, αν δεν υπάρχει εταιρικό μίτινγκ ή άλλη εταιρική εκδήλωση...

Με τη διάλυση των κοινωνικών κρατών η εργασία έγινε ένα ακόμη πιο τρομακτικό μέσο επιβολής: "Θα είσαι καλό παιδί αλλιώς θα χάσεις τη δουλειά σου. Αν χάσεις τη δουλειά σου θα είσαι ένα μηδενικό". Η εργασία έτσι αποτελεί το ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΑΝΑΜΟΡΦΩΤΗΡΙΟ όπου ο άνθρωπος μαθαίνει τους αυτονόητους εξουσιαστικούς και γλωσσικούς κοινωνικούς προσδιορισμούς. Το σχολείο και η εκπαίδευση δεν παίζουν πλέον κανέναν ρόλο παρά μόνο ως ινστιτούτα επαγγελματικής προετοιμασίας για τον χώρο της εργασίας. Την εκπαίδευση την έχουν αναλάβει οι επιχειρήσεις. Γι' αυτό άλλωστε η συμβατική εκπαίδευση είναι σε τέτοια παρακμή. "Εξελίχτηκε" και εμείς ακόμη κοιτάμε το λείψανό της στα σχολεία και τα πανεπιστήμια...

Το αναμορφωμένο - μέσα από την εργασία- άτομο είναι το άτομο που δέχεται τα πάντα από τους εργοδότες και τους ιδιοκτήτες, είτε κοινωνικά, είτε οικονομικά, είτε ψυχολογικά. Το αναμορφωμένο άτομο ποτέ δεν τα βάζει με το σύστημα, τα βάζει πάντοτε με τον εαυτό του, γι' αυτό σε πολλές χώρες οι αυτοκτονίες έχουν εξελιχθεί σε επιδημία.

Άπαξ και ο άνθρωπος ενταχθεί αναμορφωμένος σε αυτούς τους μηχανισμούς είναι ασφαλώς τελειωμένος. Θα αποτελεί από εκεί και πέρα το κύριο καύσιμο του οικονομικού και κοινωνικού συστήματος, όπως και στο Άουσβιτς άλλωστε πρωταγωνιστής δεν ήταν ο κάθε ναζί λοχαγός αλλά ο κάθε Εβραίος που έμελλε να γίνει σαπούνι.

Σημείωση: Από τα παραπάνω εξαιρούνται μόνο όσοι εργάζονται ακριβώς στο αντικείμενο το οποίο θέλουν και η δουλειά είναι ταυτόχρονα και το χόμπι τους.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ.




Διαβάστε περισσότερα...