Δεν υπάρχει δίλημμα για απελπισμένους

Τη Δευτέρα, έχοντας διαβάσει τα έκτακτα οικονομικά μέτρα και ειδικά εκείνα που αφορούν τον ιδιωτικό τομέα, έσπευσα να τηλεφωνήσω σε ένα “γκουρού” του βιομηχανικού ρεπορτάζ για να μάθω εκτιμήσεις και αντιδράσεις από πρώτο χέρι. Η πρώτη απάντηση ήταν πως με το που έμαθαν τα μέτρα βιομήχανοι και μεγαλοβιοτέχνες άνοιξαν σαμπάνιες! Ξαφνιάστηκα. Μα το πρόβλημά τους ήταν μόνο ή κυρίως τα φτηνότερα μεροκάματα, τόλμησα να ρωτήσω. Ποια μεροκάματα, με διόρθωσε, αντιλαμβανόμενος πως δεν είχα καταλάβει τι εννοούσε.

Πανηγυρίζουν για τα όρια των απολύσεων και την περικοπή των αποζημιώσεων, μου λέει. Τώρα θα κλείσουν τα εργοστάσιά τους με λιγότερα χρήματα και θα τα μεταφέρουν έξω. Και συνέχισε να με ενημερώνει. Ήδη η Χαλκόρ του Ομίλου Στασινόπουλου μετακόμισε στη Βουλγαρία, όπου ο φόρος για τις νέες βιομηχανικές επενδύσεις είναι 10% και καθ' οδόν βρίσκεται ακόμα η εταιρεία Πυρίμαχα Μαθιός καθώς και οι δύο μεγάλες εγχώριες βιομηχανίες χρωμάτων. Περί αυτού πρόκειται, συνόψισε, ρωτώντας με: Εσύ τι περιμένεις; Να γίνουν νέες παραγωγικές επενδύσεις σε μια χώρα όπου οι φορολογικοί κανόνες αλλάζουν κάθε τρίμηνο και ο ΦΠΑ έχει εκτιναχθεί στο 23%;

ΕΙΠΑΜΕ και άλλα, τα οποία με έκαναν περισσότερο απαισιόδοξο, αν και την προηγούμενη Κυριακή είχα σημειώσει πως ο εγχώριος ιδιωτικός βιομηχανικός τομέας δεν είναι σε θέση να ανταποκριθεί στο οικονομικό βάρος που απαιτούν οι περιστάσεις. Πως δεν είναι σε θέση να σηκώσει στις πλάτες του τον δημόσιο, ο οποίος χρειάζεται τεράστια έσοδα από φόρους που μπορεί να προσφέρει ο ιδιωτικός - εμπορικός και βιομηχανικός. Οι εξελίξεις μάς ξεπερνούν. Το θέμα πλέον δεν είναι αν ο ιδιωτικός τομέας είναι σε θέση να σηκώσει βάρη, αλλά ότι δεν θα επιχειρήσει καμιά προσπάθεια. Όσοι μπορούν να φύγουν δεν θα διστάσουν, ούτε πρόκειται να συγκινηθούν από τις ξανθοπουλικές εκκλήσεις του Γιώργου “Για την πατρίδα”.

ΚΑΤΑ ΣΥΝΕΠΕΙΑ δεν με εκπλήσσει πλέον η πρόσφατη εκτίμηση του νομπελίστα Πολ Κρούγκμαν, τον οποίο θαυμάζει ο πρωθυπουργός μας, ο οποίος στο μπλογκ που διαθέτει στην ιστοσελίδα των "New York Times", εκτιμά πως η χώρα μας θα υποχρεωθεί τελικά να αναδιαρθρώσει το εξωτερικό της χρέος και να βγει εκτός ευρώ. Όταν η κατάρρευση του όποιου παραγωγικού ιστού έχει απομείνει επιταχύνεται δραματικά δημιουργώντας ασφυκτικό περιβάλλον σε κάθε είδους οικονομική δραστηριότητα και τα νέα δάνεια προορίζονται μόνο για την αποπληρωμή των παλαιών, με το λόγο χρέους προς ΑΕΠ να επιδεινώνεται συνεχώς, η πορεία είναι μη αναστρέψιμη.

ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ λοιπόν; Αυτά που πρέπει να κάνουμε λίγο ως πολύ είναι γνωστά. Το θέμα δεν είναι αν χρειάζονται οικονομίες στις δημόσιες δαπάνες. Είναι κυρίως ποιοι θα καταβάλουν το τίμημα και πού θα βρεθούν κεφάλαια για να ξεδιπλωθούν αναπτυξιακές πρωτοβουλίες. Και πώς θα ξεδιπλωθούν αναπτυξιακές πρωτοβουλίες όταν κανέναν, ντόπιο ή ξένο, δεν θα συμφέρει να επενδύσει στην Ελλάδα τη στιγμή που έχει την επιλογή να επενδύσει αλλού.

ΤΟ ΠΑΣΟΚ έφτασε στην εξουσία διά περιπάτου και νόμισε πως, όπως και πριν, η διακυβέρνηση της χώρας είναι απλά μια διαιτησία. Χα! Ακόμα και κράτη με ιδιωτικό τομέα ικανό να σηκώσει δύο φορές το βάρος του Δημοσίου δεν κυβερνώνται πλέον από διαιτητές. Τεράστια ήταν τα κεφάλαια που χορήγησαν οι κυβερνήσεις μεγάλων ευρωπαϊκών οικονομιών στην έρευνα και σε δημόσιες επενδύσεις, όταν η διεθνής ύφεση απειλούσε να τις ρίξει στο καναβάτσο. Εμείς, δυστυχώς, δεν έχουμε καμία τέτοια πιθανότητα. Τελευταία ελπίδα είναι η αφύπνιση της Ε.Ε. και η διαμόρφωση μια συνολικής οικονομικής πολιτικής για την Ευρωζώνη. Πριν λίγο καιρό δεν θα περίμενα δυναμική αντίδραση από την Ε.Ε. Σήμερα όμως, με την κρίση χρεών να εξαπλώνεται στην Πορτογαλία και κυρίως στην Ισπανία, τα πράγματα απαιτούν πολιτική λύση. Και η πολιτική λύση είναι απλή. Η ΕΚΤ χρηματοδοτεί τις χώρες που κινδυνεύουν με τα επιτόκια που δανείζει τις τράπεζες. Όπως είναι αδιανόητο η αμερικανική κυβέρνηση να αφήσει την Καλιφόρνια, τη Μοντάνα και το Όρεγκον να χρεοκοπήσουν, το ίδιο ακριβώς οφείλει να κάνει και η Ε.Ε. Τούτη τη στιγμή τουλάχιστον, δεν υπάρχει άλλη λύση και η χρεοκοπία της Ελλάδας δεν είναι όσο μακριά νομίζουν, διότι η αρνητική δυναμική δεν είναι προβλέψιμη και κυρίως ελέγξιμη.

ΔΥΣΤΥΧΩΣ ο πρωθυπουργός απέτυχε παταγωδώς στη διαχείριση της κρίσης. Ελάχιστα έπραξε για τη δίκαιη κατανομή των βαρών, για την κοινωνική προετοιμασία και την επιθυμητή ενότητα. Σήμερα εισπράττει την οργή της κοινωνίας, η οποία δικαίως αισθάνεται πως την εξαπάτησαν. Το δίλημμα μεταξύ αργού και γρήγορου θανάτου ελάχιστους πλέον θα συγκινήσει, για τον απλούστατο λόγο πως οι απελπισμένοι δεν έχουν άλλα περιθώρια να αντέξουν για να επιλέξουν.
Χρήστου Δημήτρης