Έκρηξη δανεισμού στα 50 δισ. ευρώ

Εκρηκτικές διαστάσεις έχει προσλάβει ο δανεισμός του Δημοσίου, όπως προκύπτει από τη χθεσινή ανακοίνωση του υπουργού Οικονομίας ότι θα φτάσει το ύψος- ρεκόρ των 50 δισ. ευρώ, ενώ σύμφωνα με τραπεζικές εκτιμήσεις, μπορεί να αυξηθεί και στα 55 δισ. ευρώ, αν όχι υψηλότερα.Η αύξηση αυτή χτυπά ηχηρό καμπανάκι για το ύψος του ελλείμματος, αφού προφανώς γίνεται για να καλύψει τις ταμειακές ανάγκες του Δημοσίου. Είναι ένα δείγμα του δημοσιονομικού εκτροχιασμού, σημειώνουν οι τραπεζικές πηγές.
Συγκεκριμένα χθες, μια μέρα μετά την άντληση 7,5 δισ. ευρώ μέσω τριετών ομολόγων, που οδήγησαν το συνολικό ύψος του φετινού δανεισμού στα 42 δισ. ευρώ, καλύπτοντας κατά 100% τον συνολικό ετήσιο στόχο, ο κ. Παπαθανασίου έσπευσε να ανακοινώσει ότι το πρόγραμμα δεν τελείωσε εδώ. Αντίθετα, είπε ότι η κυβέρνηση αποφάσισε να δανειστεί επιπλέον 8 δισ. ευρώ,
φτάνοντας το συνολικό δανεισμό του έτους στα 50 δισ. ευρώ.
Μάλιστα, πρόσθεσε ότι ο νέος αυτός δανεισμός γίνεται «αν και δεν τα έχουμε ανάγκη» για να θωρακιστεί η χώρα απέναντι σε μια νέα ενδεχόμενη επιδείνωση της κρίσης, προκαλώντας ειρωνικά σχόλια σε τραπεζικούς κύκλους.
Κανείς δεν δανείζεται αν δεν τα έχει ανάγκη, πόσω μάλλον με τόσο υψηλά επιτόκια όσο αυτά που δανείζεται τώρα το Ελληνικό Δημόσιο, παρατηρούσαν οι ίδιοι κύκλοι. Να σημειωθεί ότι το λεγόμενο spread, η διαφορά ελληνικών επιτοκίων με γερμανικά για τα δεκαετή ομόλογα ήταν χθες 2,17%. Η διαφορά αυτή ενώ είναι καλύτερη από το 3%, που είχε φτάσει πριν από περίπου ενάμιση μήνα, δεν αποτελεί ασφαλώς ευκαιρία. Ο λόγος που δανείζεται επομένως το Δημόσιο, φορτώνοντας τους Έλληνες φορολογουμένους με δυσβάστακτες υποχρεώσεις, είναι ότι χρειάζεται ρευστότητα για να καλύψει τις ανάγκες του. Όπως επισημαίνεται εξάλλου, με βάση τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, το ταμειακό έλλειμμα του 2008, δηλαδή η πραγματική αναλογία εσόδων και εξόδων, ήταν 7,8% του ΑΕΠ και όχι 5%, όπως εμφανίσθηκε το λογιστικό έλλειμμα. Η κατάσταση φέτος θα είναι εξίσου κακή αν όχι χειρότερη, καθώς θα έχουμε μηδενικό ρυθμό ανάπτυξης, έναντι 3% το 2008. Αυτό είναι το πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει τώρα η κυβέρνηση με τον πρόσθετο δανεισμό, τον οποίο ανακοίνωσε.
Αντίθετα, ο κ. Παπαθανασίου υποστήριξε ότι «δημιουργούμε ουσιαστικά ένα μαξιλάρι ασφαλείας, λειτουργώντας υπεύθυνα και με κινήσεις που εξυπηρετούν το συμφέρον της χώρας. Κάτι που σίγουρα δεν ισχύει για όσους συνεχίζουν ανεύθυνα να καταστροφολογούν, βάζοντας πάνω απ΄ όλα το κομματικό τους συμφέρον».
Επιβεβαιώνονται οι φόβοι
Σημειώνεται ότι την περασμένη Παρασκευή, η πολιτική εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ για θέματα οικονομίας κ. Λούκα Κατσέλη, μετά τη συνάντησή της με τον επικεφαλής του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους κ. Παπανικολάου, είχε πει ότι «δυστυχώς επιβεβαιώνονται οι ανησυχίες που από την πρώτη στιγμή είχαμε διατυπώσει, ότι οι δανειακές ανάγκες το 2009 θα ξεπεράσουν κατά πολύ τα 50 δισ. ευρώ».
Ο κ. Παπανικολάου είχε δηλώσει στις 12 Φεβρουαρίου ότι ο δανεισμός θα έφτανε φέτος τα 43,7 δισ., έναντι αρχικού στόχου για 42 δισ. ευρώ. Τελικώς, ο στόχος αναθεωρήθηκε και πάλι, και πιθανότατα θα αναθεωρηθεί και στο μέλλον, όπως εκτιμούν οι τραπεζικές πηγές.
Σε ό,τι αφορά το έλλειμμα, τα στοιχεία για το πρώτο τρίμηνο δεν έχουν ακόμη ανακοινωθεί. Όμως, η υστέρηση των εσόδων τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο ήταν πολύ μεγάλη και η μικρή ανάκαμψη που σύμφωνα με πληροφορίες σημειώθηκε τον Μάρτιο, δεν στάθηκε αρκετή για να ανατρέψει τη γενική εικόνα.
Οι διεθνείς αγορές περιμένουν από την κυβέρνηση να ανακοινώσει ένα ολοκληρωμένο πακέτο μέτρων, σύμφωνα και με τις απαιτήσεις των Βρυξελλών, για να μπορέσουν να αξιολογήσουν αν το έλλειμμα θα περιορισθεί φέτος και σε μόνιμη βάση. Όμως, αντί γι΄ αυτό βλέπουν αποσπασματικά μέτρα με χαρακτήρα παροχών περισσότερο παρά περιορισμού του ελλείμματος, κάτι που προκαλεί ανησυχίες. Τέτοια ήταν τα μέτρα για τα ακίνητα και τα Ι.Χ. Σ΄ αυτές τις ανησυχίες ήρθε να προστεθεί και η νέα αναθεώρηση, χθες, του προγράμματος δανεισμού.