Τα χαμένα 15 δις. και… οι επίτροποι-γλάστρες

Την ώρα που η πιστωτική ασφυξία οδηγεί την οικονομία ολοταχώς στην ύφεση, συνεδριάζει σήμερα στο υπουργείο Οικονομίας το Συμβούλιο Εποπτείας του τραπεζικού συστήματος. Ο υπουργός Οικονομίας κ. Γ. Παπαθανασίου, ο υφυπουργός Ν. Λέγκας, ο διοικητής της ΤτΕ κ. Γ. Προβόπουλος και οι εκπρόσωποι του Δημοσίου στα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών θα αναζητήσουν τα… χαμένα 15 δις. ευρώ από το «πακέτο» των 28 δις. ευρώ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, τα στοιχεία που έχουν συγκεντρώσει η Τράπεζα της Ελλάδος για το σύνολο του πιστωτικού συστήματος και οι επίτροποι για κάθε τράπεζα που έλαβε ενισχύσεις ξεχωριστά, συνθέτουν μια άκρως απογοητευτική εικόνα.

Η ρευστότητα των 15 δις. ευρώ, που είχε εγκριθεί για τις τράπεζες και καταβλήθηκε σχεδόν στο σύνολό της με τη μορφή ειδικού τύπου κρατικών ομολόγων, δεν φαίνεται να έχει αξιοποιηθεί παρά ελάχιστα για το σκοπό που προέβλεπε ο σχετικός νόμος, δηλαδή για τη χορήγηση δανείων σε μικρομεσαίους και στεγαστικών σε νοικοκυριά.

Είναι χαρακτηριστικό, ότι η Ελλάδα, σύμφωνα...
με στοιχεία που περιλαμβάνονται στην πρόσφατη τριμηνιαία έκθεση της Κομισιόν για την οικονομία της Ευρωζώνης, είχε τη δεύτερη χειρότερη επίδοση στην Ευρωζώνη, σε ό,τι αφορά την πιστωτική επέκταση κατά τους μήνες της κρίσης (Οκτώβριος 2008-Απρίλιος 2009).

Το υπόλοιπο των πιστώσεων στον ιδιωτικό τομέα, σύμφωνα με την έκθεση, μειώθηκε κατά 4% την περίοδο αυτή και μόνο οι τράπεζες του Βελγίου, που είναι γνωστό ότι είχαν τα σοβαρότερα προβλήματα στην Ευρωζώνη με τοξικά προϊόντα, «κατάφεραν» να μειώσουν σε μεγαλύτερο ποσοστό τις πιστώσεις (-7%).

Στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος για τους πρώτους πέντε μήνες του έτους δείχνουν ότι οι τράπεζες χορήγησαν νέα δάνεια ύψους μόλις 2 δις. ευρώ, ποσό χορηγήσεων που στις καλές εποχές καλυπτόταν μέσα σε έναν με δύο μήνες. Μάλιστα, τα στοιχεία που παρουσιάζει σήμερα ο κ. Προβόπουλος στη συνάντηση του Συμβουλίου Εποπτείας και αφορούν το πρώτο εξάμηνο είναι σχεδόν εξίσου αποθαρρυντικά, γι’ αυτό άλλωστε και η ΤτΕ προχώρησε πρόσφατα στην αναθεώρηση των προβλέψεών της για την ανάπτυξη, κάνοντας πλέον λόγο για συρρίκνωση του ΑΕΠ το 2009.

Οι εκπρόσωποι του Δημοσίου στις τράπεζες είναι απογοητευμένοι από τη θητεία τους ως τώρα, αρκετοί μάλιστα λένε σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις ότι ουσιαστικά περιορίζονται σε ρόλους… γλάστρας, αφού οι τράπεζες αποφεύγουν ακόμη και να τους ενημερώνουν με λεπτομέρειες για την εξέλιξη των χορηγήσεων και τους αντιμετωπίζουν στην καλύτερη περίπτωση σαν ξένα σώματα και στη χειρότερη με αρκετή καχυποψία, με το φόβο ότι θα διαρρεύσουν σε ανταγωνιστές απόρρητα στοιχεία.

Μετά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εποπτείας, ο υπουργός Οικονομίας αναμένεται ότι θα απευθύνει και πάλι συστάσεις στους τραπεζίτες, να εφαρμόσουν το νόμο και να προχωρήσουν στην παροχή της απαιτούμενης ρευστότητας στην οικονομία. Όμως, στην πραγματικότητα η δυνατότητα του υπουργού να ασκήσει πραγματική πίεση στους τραπεζίτες είναι πολύ μικρή: το Δημόσιο στηρίζεται στις ελληνικές τράπεζες τους τελευταίους μήνες για να αντλεί χρηματοδότηση και η κυβέρνηση αποφεύγει με κάθε τρόπο την πρόκληση εντάσεων στις σχέσεις με τους τραπεζίτες.

Είναι τέτοια, μάλιστα, η διάθεση του υπουργείου να ικανοποιήσει τις τράπεζες, που ουσιαστικά «νέρωσε» το νόμο για το «πακέτο» των 28 δις. ευρώ: για την παροχή ρευστότητας με τα ειδικά ομόλογα, αρχικά προβλεπόταν η καταβολή προμηθειών από τις τράπεζες στο Δημόσιο. Τελικά, όμως, οι τραπεζίτες πέτυχαν να πάρουν τα ομόλογα σε τόσο χαμηλές τιμές, που να καλύπτουν πλήρως (και προκαταβολικά) τις προμήθειες…
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ