Τα νανουρίσματα των εγκαταλελειμμένων

ΤΑ ΑΓΡΙΑ εκείνα 32 χρόνια που κυβερνούσε, δηλαδή καταδυνάστευε, το Κονγκό (που τότε λεγόταν Ζαΐρ), «ο κλεπτοκρατικός Μομπούτο Σέσε Σέκο», όπως τον αποκαλεί το έγκυριο αγγλικό περιοδικό Economist, οι πολίτες είχαν εφεύρει ένα δικό τους, άγραφο άρθρο του Συντάγματος, στο οποίο έδωσαν τον αριθμό 15 και περιέγραψαν με τα λόγια: «Debrouillez-vous pour vivre», όπερ μεθερμηνευόμενο: «αν θέλεις να επιζήσεις (κάνε τα κουμάντα σου, ή) φρόντισε μόνος τον εαυτό σου».

Το καθεστώς του Μομπούτο γκρεμίστηκε -όπως έλεγε και ο μέγας Γκάντι, κάποια στιγμή η αλήθεια και το δίκαιο θριαμβεύουν και δεν υπάρχει τότε ούτε ένας δικτάτορας, ούτε ένας ηγέτης στυγνός που να μην πέσει, που να μην καταντήσει ένα τίποτα.

ΣΤΗ θέση που δημιουργήθηκε η Δημοκρατία του Κονγκό, το καινούργιο Σύνταγμα της οποίας δεν θέλει να αφήσει τον καθένα στην τύχη του και λέει πως ως κράτος εγγυάται για κάθε πολίτη του δωρεάν παιδεία και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ισότητα και σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ολωνών. Είναι μια Δημοκρατία που, όπως σημειώνει το Economist, προσπαθεί να σταθεί ξανά στα δυο της πόδια. Η ιστορία που αναπαράγουμε εμείς σήμερα στο «Αναγνωστικό» μας έχει να κάνει, όμως, με μια κατηγορία ανθρώπων, «ένα τεράστιο υπόστρωμα της κοινωνίας», που δεν μπορεί να κάνει αυτό: δηλαδή να σταθεί στα δυο της πόδια. Είναι η «κοινωνία των παραπληγικών» που, λόγω της σοβαρής έλλειψης απλών φαρμάκων, συγκεκριμένα εμβολίων κατά της πολιομυελίτιδας, έχουν αφεθεί στην άθλια μοίρα τους.

ΣΤΗΝ πρωτεύουσα Κινσάσα ζουν μεταξύ 8 και 10 εκατομμύρια άνθρωποι. Οι παραπληγικοί είναι τόσοι πολλοί, που θα μπορούσαν να φτιάξουν από μόνοι τους συνοικίες ολάκερες. Το κράτος δεν έχει να τους δώσει τα εμβόλια που όλοι χρειάζονται. Τους δίνει όμως (και αυτό, σίγουρα, ενέχει ισχυρή δόση πικρής ειρωνείας) 50% έκπτωση στα εισιτήρια του φέρι-μποτ που τους περνά από τον ποταμό Κονγκό στο γειτονικό Μπραζαβίλ, και ελεύθερη είσοδο στον πενιχρό ζωολογικό κήπο της Κινσάσα. Εκεί, ο/η ρεπόρτερ του Economist (σ.σ.: ως γνωστόν όλα τα άρθρα και ρεπορτάζ στο περιοδικό είναι πάντοτε ανυπόγραφα, αλλά και πάντοτε υψηλού επιπέδου γραφής) ανακάλυψε μια μπάντα, που φέρει το όνομα Staff Benda Bilili, που αποτελείται από 4 παραπληγικούς, ένα υιοθετημένο παιδί του δρόμου και περίπου άλλους 5 περιστασιακούς μουσικούς.

ΤΑ όργανά τους είναι αυτοσχέδια. Χειροποίητες κιθάρες της... συμφοράς. Μια πλαστική καρέκλα για ντραμς. Αρπα που έχει μόνο μία χορδή. Τα τραγούδια τους, που πρόσφατα κυκλοφόρησαν και σε CD με τον τίτλο «Tres, Tres Fort», έχουν κοινωνικά μηνύματα. Οι στίχοι ενός τραγουδιού ενθαρρύνουν τους γονείς να εμβολιάσουν από μικρά τα παιδιά τους κατά της πολιομυελίτιδας. Ενός άλλου, μιλούν για τους 30.000 αστέγους της Κινσάσα και τον αγώνα τους για «μια ζωή με αξιοπρέπεια». Το όνομα του συγκροτήματος των παραπληγικών, σημαίνει «Ο,τι είναι κρυμμένο, δείξτε το». Δύο Γάλλοι κινηματογραφιστές προσφέρθηκαν ήδη να κάνουν την ιστορία τους ταινία. «Μόνο εάν όλα τα έσοδα πάνε υπέρ των χιλιάδων συνανθρώπων μας που δεν μπορούν να περπατήσουν», απάντησαν με ένα στόμα τα μέλη της μπάντας. «Εμείς -κατέληξαν- θα συνεχίσουμε να γράφουμε νανουρίσματα για τους εγκαταλελειμμένους».

* Από το τεύχος 3-9 Οκτωβρίου 2009 του περιοδικού Economist
Από τον ΧΡΗΣΤΟ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ