Πρώτα ο πολίτης, αλλά ποιος πολίτης;

Την προεκλογική περίοδο, αλλά με μεγαλύτερη έμφαση στις προγραμματικές δηλώσεις, ο Παπανδρέου ρίχνει το σύνθημα και δεσμεύεται: «Πρώτα ο Πολίτης».

Άραγε τι σημαίνει αυτή η δέσμευση; Τι σημαίνει συνολικά για την κοινωνία;

Οι πολίτες της χώρας μας είναι, σύμφωνα με την ΕΣΥΕ, περίπου 11 εκατομμύρια και όπως γνωρίζουμε δεν συνιστούν ένα ομοιογενές σύνολο. Στη χώρα μας υπάρχουν νέοι, αγρότες, εργαζόμενοι, βιομήχανοι, σπουδαστές, μαθητές κ.λπ. Μάλιστα τα συμφέροντα αυτών των ομάδων είναι διαφορετικά και συχνά αντιπαραθετικά και τα εκφράζουν διάφοροι φορείς όπως ο ΣΕΒ, ΓΣΕΕ, ΓΣΕΒΕΕ, διάφορα κινήματα κ.λπ., που με συγκεκριμένες αφορμές (π.χ. ΔΕΘ, αύξηση των διοδίων), έχουν διατυπώσει τις προτάσεις τους. Αποτελεί αναγκαιότητα για όλους τους πολιτικούς φορείς, κυρίως για την κυβέρνηση, να εξετάσουν και να δώσουν απάντηση στα αιτήματα αυτά.

Η παρέμβαση των βιομηχάνων

Με αφορμή τη ΔΕΘ ο ΣΕΒ κατέθεσε συγκεκριμένες προτάσεις που εμπλουτίστηκαν με τις προτάσεις του ΙΟΒΕ (Ερευνητικό Ινστιτούτο των Βιομηχάνων) παραμονή των Προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης.

Τα αιτήματα του ΣΕΒ αυτά θα μπορούσαν να κωδικοποιηθούν ως εξής:

- Συνέχιση «διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων» με συνέχιση αποκρατικοποιήσεων και απόσυρση του κράτους από προϊόντα και υπηρεσίες που ήδη παράγονται ανταγωνιστικά από τον ιδιωτικό τομέα.

- Υποβάθμιση εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων στις δημόσιες επιχειρήσεις με εξομοίωση προς τη νομοθεσία του ιδιωτικού τομέα.

- Κατάργηση των φορολογικών αντικινήτρων στις επιχειρήσεις.

- Μειώσεις ασφαλιστικών εισφορών των επιχειρήσεων.

- Εγγυημένος δανεισμός των επιχειρήσεων.

- Αύξηση έμμεσης φορολογίας (π.χ. καυσίμων και τσιγάρων).

- Για το χρηματοπιστωτικό σύστημα κανένας δημόσιος έλεγχος, αλλά αντίθετα συνέχιση κινήτρων για golden boys.

Οι προτάσεις του ΙΟΒΕ, φυσικά, αποτυπώνουν στενά ταξικά συμφέροντα και δεν συνιστούν καμία μεταρρυθμιστική πολιτική. Αν και περιλαμβάνουν ορισμένες προτάσεις εκσυγχρονιστικού ή οργανωτικού χαρακτήρα που είναι αυτονόητο ότι συμφωνούμε (π.χ. παραπέρα ενεργοποίηση ΚΕΠ, διαφάνεια, μείωση σπατάλης κ.λπ.) η χρυσή κλωστή που συνδέει τα αιτήματα αυτά και γι’ αυτό είμαστε αντίθετοι, είναι τα συμφέροντα των βιομηχάνων.

Η εφαρμοσμένη (νεοφιλελεύθερη) πολιτική του ΠΑΣΟΚ έως το 2004 και οι σκόπιμες ασάφειες του προεκλογικού προγράμματος του, έστειλαν μήνυμα προς τον ΣΕΒ ότι δεν επίκειται ουσιαστική αλλαγή πολιτικής και επομένως του έδωσαν το θάρρος να παρέμβει και να πιέσει για παραπέρα βήματα στον νεοφιλελεύθερο μονόδρομο.

Οι εργαζόμενοι

Από την άλλη είναι οι εργαζόμενοι. Η Αυτόνομη Παρέμβαση, που εκφράζει μια αριστερή προσέγγιση στα προβλήματα των εργαζομένων, προτείνει μέτρα προστασίας και ενίσχυσης της απασχόλησης και του εισοδήματος, φραγμό στις απολύσεις, στην επισφαλή εργασία και γενικά στην αποδιοργάνωση της εργασίας, προτείνει σταθερή εργασία και ίσα δικαιώματα για όλους τους νέους εργαζόμενους.

Η Αυτόνομη Παρέμβαση καλεί σε αγώνα ώστε να μην πληρώσουν οι εργαζόμενοι την κρίση και συνδέει την αντιμετώπισή της με αγώνα ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό.

Για τα αιτήματα των εργαζομένων, ακόμη και η ηγεσία της ΓΣΕΕ που ελέγχεται κυρίως από τις δυνάμεις του δικομματισμού, θεωρεί σκόπιμο ή αναγκάζεται να αντιπαρατεθεί με τον νεοφιλελευθερισμό και να προτείνει νέο μείγμα οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής, μέτρα αναδιανομής εισοδήματος και ενίσχυσης της ζήτησης, φροντίδας των δανειοληπτών (νοικοκυριά) αναδιανομής εισοδήματος, στήριξης επενδυτικής δραστηριότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων κ.λπ. Επίσης, προτείνει αύξηση δημοσίων και κοινωνικών δαπανών, καταπολέμηση φοροδιαφυγής εισφοροδιαφυγής, προτείνει το πέρασμα από το μοντέλο των αποκρατικοποιήσεων και ιδιωτικοποιήσεων Δ.Ε. στο μοντέλο Επιχειρήσεων Δημοσίου Συμφέροντος.

Δύο δρόμοι

Με βάση λοιπόν τα παραπάνω, στο πολιτικό στερέωμα αιωρούνται διαφορετικά συμφέροντα και διαφορετικά αιτήματα για την αντιμετώπισή τους. Η κυβέρνηση πρέπει να τα εξετάσει και ανάλογα με την ιεράρχηση και τις λύσεις θα κριθεί. Δεν υπάρχει μονόδρομος, όπως συχνά ακούμε, αλλά δύο δρόμοι. Ο δρόμος που εκφράζει τα συμφέροντα των ισχυρών οικονομικών κύκλων και ο δρόμος που εκφράζει τα συμφέροντα της ξεχασμένης κοινωνίας όπως προβάλλει ο ΣΥΡΙΖΑ και οι φορείς των αγωνιζόμενων εργαζομένων. Όλων που στέκονται αλληλέγγυοι στους ανέργους, τους φτωχούς αγρότες, εργάτες, μικρομεσαίους, εργαζομένους με stage κ.λπ.

Η δική μας εκτίμηση είναι δεδομένη και δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που μπορεί να την αλλάξει. Άσχετα με την όποια φιλολογία της κυβέρνησης, ρήξη με τον Νεοφιλελευθερισμό δεν πρόκειται να κάνει. Η σημερινή κυβέρνηση με τα συνθήματα «πρώτα ο πολίτης» και το «ΜΑΖΙ» θέλει να σπείρει σύγχυση αλλά δεν αλλάζει πολιτική.

Άραγε, μπορούν να μπαίνουν στην ίδια πλευρά οι «πολίτες» τραπεζίτες που κατέγραψαν κέρδη 9 δισ. ευρώ το πρώτο εννεάμηνο του χρόνου, με τους «πολίτες» εργάτες των ναυπηγείων; Μπορεί να πηγαίνουν αντάμα ο κ. Μίχαλος με τον εργάτη της ΛΑΡΚΟ;

Ο αγώνας των εργαζομένων και της αριστεράς είναι δύσκολος γιατί όπως βλέπουμε και σήμερα την ίδια πολιτική που φαίνεται να συνεχίζει το ΠΑΣΟΚ απέναντι στα ισχυρά συμφέροντα, σιγοντάρουν τα ισχυρά ΜΜΕ. Τα μέσα αυτά σε μόνιμη βάση αλλά και σήμερα στηρίζουν τα επιχειρηματικά συμφέροντα π.χ. των Κινέζων απέναντι στην απεργία στο λιμάνι του Πειραιά.

Συνοψίζοντας, νέα πολιτικά δεδομένα έχουμε σήμερα -διακυβέρνηση ΠΑΣΟΚ- όμως μια άλλη πολιτική σε αριστερή κατεύθυνση, εξακολουθεί να είναι ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ.
Του Νίκου Γεωργακάκη*