"Αξιοποίηση" από ποιους;

Για "καλύτερη αξιοποίηση των ολυμπιακών εγκαταστάσεων προκειμένου να αποδοθούν στους κατοίκους των περιοχών που τις φιλοξενούν" μίλησε ο πρωθυπουργός κατά τη χθεσινή επίσκεψή του, συνοδεία του Ισπανού αρχιτέκτονα - "αναμορφωτή της Βαρκελώνης" μετά τους εκεί Ολυμπιακούς, Χοσέ Αθεμπίγιο. Μια ημέρα νωρίτερα, ο Γ. Παπανδρέου με τον Χ. Αθεμπίγιο και 5 υπουργούς ανακήρυξαν την κατακαημένη Ηλεία σε "πρότυπο πράσινης ανάπτυξης" για ολόκληρη τη χώρα.

Οι δύο επισκέψεις του πρωθυπουργού είναι συμβολικές και αξιοσημείωτες, καθώς σ' αυτές φαίνεται να συμπυκνώνεται το αναπτυξιακό πρότυπο της νέας κυβέρνησης, για το οποίο ελάχιστα στοιχεία μπορούν να ανιχνευτούν στην ομιλία του Γ. Παπανδρέου κατά την πρώτη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου: Πράσινος ολυμπισμός.

Το πράσινο σχετίζεται με τον "σεβασμό του περιβάλλοντος", ο ολυμπισμός με την τουριστική αξιοποίηση αθλητικο-πνευματικών δραστηριοτήτων. Προφανώς όσο οι δηλώσεις παραμένουν ασαφείς και σε επίπεδο διακηρυκτικών αρχών, φρόνιμο είναι να περιμένει κανείς τις συγκεκριμένες αποφάσεις. Ωστόσο η εμπειρία των Ολυμπιακών και οι ενδείξεις που υπάρχουν δεν πείθουν πως βρισκόμαστε μπροστά σε ένα διαφορετικό, εναλλακτικό μοντέλο. Το αντίθετο, μάλιστα.

Πολλοί πλέον έχουν συνειδητοποιήσει πως πίσω από τη "γιορτή" των αγώνων έλαβε χώρα το "μεγάλο φαγοπότι" πολυεθνικών, χορηγών, αεριτζήδων και μιζαδόρων για έργα ή υπηρεσίες μιας χρήσεως, που ήταν δύσκολο ή απίθανο να αξιοποιηθούν. Είναι επίσης γνωστό ότι, πλην της Βαρκελώνης, καμία πόλη δεν είχε καλύτερη μοίρα μετά τη διοργάνωση Ολυμπιακών Αγώνων.

Στην Ηλεία, εν προκειμένω, η μόνη συγκεκριμένη εξαγγελία του πρωθυπουργού και των υπουργών ήταν η ίδρυση σχολής αθλητισμού, ολυμπισμού και πρότυπης ανάπτυξης, καθώς επίσης η ανάπτυξη του Διεθνούς Ιδρύματος Ολυμπιακής Εκεχειρίας. Αν υποθέσουμε ότι λόγω της Ολυμπίας η σχολή θα έχει τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, δεν υπάρχει ίχνος εναλλακτικότητας. Στο Φάληρο και το Ελληνικό, η υπόσχεση της "αξιοποίησης", προς τέρψιν των πολιτών, ηχεί ωραία στα αυτιά, αλλά από τις δηλώσεις του πρωθυπουργου δεν μπορεί να διακρίνει κανείς αν αυτή η "αξιοποίηση" θα γίνει από τα οργανωμένα οικονομικά συμφέροντα που διεκδικούν το Ελληνικό ή έχουν προ πολλού αξιοποιήσει τις παραθαλάσσιες περιοχές.

Επομένως, το ερώτημα στο οποίο θα πρέπει άμεσα να απαντήσει η κυβέρνηση είναι: Αξιοποίηση από ποιους για ποιους; Οι πολίτες θα είναι κύριοι του χώρου ή πελάτες;

Η επιφυλακτικότητα απορρέει από τη διαπίστωση πως τις τελευταίες δεκαετίες ο όρος "αξιοποίηση" έχει συνδεθεί από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. με την εμπορική ανάπτυξη. Η σύνδεση του παραδοσιακού υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού με τον Τουρισμό, την τουριστική ανάπτυξη, προφανώς ενισχύει τις επιφυλάξεις, αν δεν τις μετατρέπει σε βεβαιότητες. Ίσως τα πράσινα πολυδύναμα τουριστικά κέντρα, που θα διαθέτουν και μεσογειακή διατροφή, να βρίσκονται προ των πυλών.