ΝΤΙΜΠΕΪΤ; Δεν θυμάμαι τίποτα!

ΔΥΟ ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ επιστήμονες από το Τμήμα Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου του Μάινζ στη Γερμανία, ο Μάρκους Μάουρερ και ο Κάρστεν Ράινεμαν, έχουν κάνει πολλή δουλειά επάνω στον πολιτικό λόγο, και ιδιαιτέρως πώς αυτός, περνώντας μέσα από τα φίλτρα και τις ιδιαιτερότητες των ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης, φτάνει τελικά στον δέκτη-τηλεθεατή, δηλαδή στον πολίτη-ψηφοφόρο.
Ενδιαφέρον ιδιαίτερο έχει μια πρόσφατη μελέτη τους για τα περίφημα τηλεοπτικά ντιμπέιτ, που τόσο πολύ τα συζητάμε τις τελευταίες μέρες στη χώρα μας. Η μελέτη (που υπάρχει και στο Διαδίκτυο, στη διεύθυνση: (http://www.allacademic.com//meta/pmla apa research citati on/1/1/2/8/7/pages112876/p112876-2.php) έχει τίτλο «Τηλεοπτικά Ντιμπέιτ και Δημόσιο Συμφέρον: Δυσλειτουργικές επιπτώσεις στη γνώση των ψηφοφόρων για την κατάσταση στη χώρα τους».

ΕΚΕΙΝΟ που πολύ απλά λένε, έχοντας ολοκληρώσει τις έρευνές τους οι Μάουρερ και Ράινεμαν, είναι ότι τα τηλεοπτικά ντιμπέιτ, όχι μόνο δεν εμπλουτίζουν τις γνώσεις των τηλεθεατών-ψηφοφόρων για την πραγματική κατάσταση της χώρας τους, αλλά πολύ συχνά «μπορεί να συμβάλουν ακόμα και στη μείωση των γνώσεών τους». Είναι καθήκον των πολιτικών, αλλά και των μέσων ενημέρωσης, να βοηθήσουν τους απλούς πολίτες να μάθουν και να καταλάβουν αυτό που οι ερευνητές ονομάζουν «τρέχουσα πραγματικότητα». Μόνον έτσι, σημειώνουν οι Μάουρερ και Ράινεμαν, θα αποκτήσει ο πολίτης «μια καλύτερη βάση γνώσεων», ώστε να μπορέσει να καταλήξει μέσα του «σε μια λογική απόφαση» ως προς το πού θα ρίξει την ψήφο του.

ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΝ: «Οι απόψεις των πολιτών για τους υποψηφίους που κατέρχονται στις εκλογές, και για τα βασικά θέματα που προτάσσονται σε μια προεκλογική εκστρατεία, καθορίζονται εν πολλοίς και από τον τρόπο που τα μέσα ενημέρωσης θα παρουσιάσουν και τους υποψηφίους και τα λεγόμενα φλέγοντα θέματα. Οι ψηφοφόροι δεν γνωρίζουν τους πολιτικούς προσωπικά, και πολλά πολιτικά ζητήματα τους φαντάζουν πολύπλοκα χωρίς τη διαμεσολάβηση και την ερμηνεία που θα δώσουν οι καλοί και διαβασμένοι δημοσιογράφοι, όπως και οι ειδικοί που θα κληθούν από τα μίντια για να συνεισφέρουν τις απόψεις τους». Ομως η έρευνα των δύο επιστημόνων τούς οδήγησε στο συμπέρασμα ότι αυτή η «ιδανική επικοινωνία», όπως την ονομάζουν, δεν επιτυγχάνεται ούτε καν σε κανονικές περιόδους, πόσω μάλλον μέσω των ντιμπέιτ σε προεκλογικές περιόδους. Ο κόσμος νιώθει απλώς ότι παρακολουθεί μια παράσταση...

Η ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ δεν είναι το μέσον που μπορεί κάποιος να εμπιστευθεί για να παρακολουθήσει μια εμπεριστατωμένη και πολιτισμένη πολιτική συζήτηση. Ο χρόνος της είναι ασφυκτικός, και η ανάγκη της να πειθαρχήσει στον νόμο του εύκολου και του εντυπωσιακού, προκειμένου να κερδίσει ποσοστά τηλεθέασης, άρα και έσοδα διαφημιστικά, πολύ μεγαλύτερη από την όποια καλή της πρόθεση να ενημερώσει πραγματικά τον πολίτη. «Η τηλεόραση δεν θέλει τον λόγο», επισημαίνουν οι Μάουρερ και Ράινεμαν. Θέλει μόνο τις ατάκες». Σε όλες τις έρευνές τους, όποτε ζήτησαν από τηλεθεατές να τους πουν μία, έστω, σημαντική πολιτική άποψη που άκουσαν σε ένα δελτίο ειδήσεων ή σε ένα τηλεοπτικό ντιμπέιτ, το 89% αυτών δεν θυμόταν τίποτα. Αυτό, σημειώστε, συνέβη λίγα λεπτά μετά την ολοκλήρωση των εκπομπών! Συγκράτησαν μόνο ατάκες, γκριμάτσες, λάθη και ενδυματολογικά στοιχεία. Επειτα, πήγαν και ψήφισαν!
Από τον ΧΡΗΣΤΟ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ