Η Ελλάδα πρώτη στην κατανάλωση και τελευταία στην αποταμίευση

Με βάση τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Eurostat, εξετάζουμε στο άρθρο αυτό την ιδιωτική κατανάλωση ως ποσοστό του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) και την ιδιωτική αποταμίευση ως ποσοστό του διαθέσιμου εισοδήματος τα έτη 2000 και 2006 για εκείνα τα κράτη-παλαιά μέλη της Ε.Ε. για τα οποία υπάρχουν σχετικά στοιχεία και για τα δύο έτη (για το Λουξεμβούργο δεν υπάρχουν στοιχεία για την αποταμίευση και για τα δύο έτη και για την Ιρλανδία για το έτος 2000).

Στην 1η στήλη του Πίνακα που ακολουθεί δίνεται για τα 13 κράτη-παλαιά μέλη της Ε.Ε. η κατανάλωση ως ποσοστό του ΑΕΠ το έτος 2000, στη 2η το έτος 2006 και στην 3η η ποσοστιαία μεταβολή της. Στην 4η στήλη δίνεται η ιδιωτική αποταμίευση ως ποσοστό του διαθέσιμου εισοδήματος το έτος 2000, στην 5η το έτος 2006 και στην 6η η ποσοστιαία μεταβολή της.

ΠΙΝΑΚΑΣ

Ιδιωτική κατανάλωση ως ποσοστό του ΑΕΠ και ιδιωτική αποταμίευση ως ποσοστό του διαθέσιμου εισοδήματος σε 13 κράτη-παλαιά μέλη της Ε.Ε. τα έτη 2000 και 2006

`ΚΡΑΤΗ`ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΩΣ % ΑΕΠ`ΙΔ. ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΗ ΩΣ % ΔΙΑΘ. ΕΙΣΟΔ.

`ΜΕΛΗ`2000`2006`% ΜΕΤΑΒ.`2000`2006`% ΜΕΤΑΒ.

`Βέλγιο`53,9`52,4`-2,8`15,39`12,89`-16,2

`Δανία`47,7`48,7`2,1`4,87`6,37`30,8

`Γερμανία`58,9`58,4`-0,8`15,1`16,24`7,5

`Ελλάδα`72,4`71,7`-1,0`2,54`1,19`-53,1

`Ισπανία`59,7`57,4`-3,9`11,14`11,15`0,1

`Γαλλία`55,7`56,8`2,0`14,9`14,81`-0,6

`Ιταλία`59,9`59,1`-1,3`14,16`15,23`7,6

`Ολλανδία`50,4`47,2`-6,3`11,95`11,46`-4,1

`Αυστρία`54,8`54,2`-1,1`13,9`15,42`10,9

`Πορτογαλία`63,9`65,4`2,3`10,23`8,09`-20,9

`Φινλανδία`49,5`51,4`3,8`7,49`6,08`-18,8

`Σουηδία`49,4`47,3`-4,3`7,41`10,5`41,7

`Ην. Βασίλειο`65,5`64,1`-2,1`4,67`4,22`-9,6



Από τις τρεις πρώτες στήλες του πίνακα αυτού φαίνεται ότι η ιδιωτική κατανάλωση ως ποσοστό του ΑΕΠ αυξήθηκε σε 4 κράτη (κατά σειρά: Φινλανδία, Πορτογαλία, Δανία και Γαλλία) και μειώθηκε στα υπόλοιπα. Η μεγαλύτερη μείωση σημειώθηκε στην Ολλανδία και η μικρότερη στην Ελλάδα. Εξαιτίας των μεταβολών αυτών σημειώθηκαν ανακατατάξεις στη σειρά των κρατών ως προς το ύψος της ιδιωτικής κατανάλωσης ως ποσοστού του ΑΕΠ. Οι σημαντικότερες από αυτές ήταν της Ολλανδίας, η οποία από τη 10η θέση το 2000 κατέβηκε στη 13η το 2006 (το έτος αυτό είχε το μικρότερο ποσοστό) και της Δανίας, η οποία από τη 13η θέση το 2000 ανέβηκε στην 11η το 2006. Η Ελλάδα τόσο το 2000 όσο και το 2006 κατείχε την 1η θέση (είχε το υψηλότερο ποσοστό και μάλιστα σημαντικά μεγαλύτερο από τη 2η (το Ηνωμένο Βασίλειο το 2000 και την Πορτογαλία το 2006).

Από τις τρεις τελευταίες στήλες του πίνακα φαίνεται ότι η ιδιωτική αποταμίευση ως ποσοστό του διαθέσιμου εισοδήματος αυξήθηκε σε 6 κράτη και μειώθηκε σε 7. Η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στη Σουηδία και η μικρότερη στην Ισπανία. Η μεγαλύτερη μείωση σημειώθηκε στην Ελλάδα και η μικρότερη στην Ολλανδία. Οι σημαντικότερες ανακατατάξεις που σημειώθηκαν εξαιτίας των μεταβολών αυτών στη σειρά των κρατών σε ό,τι αφορά το ύψος της ιδιωτικής κατανάλωσης ως ποσοστού του διαθέσιμου εισοδήματος ήταν: του Βελγίου, το οποίο από την 1η θέση το 2000 κατέβηκε στην 5η το 2006, και της Αυστρίας, η οποία από την 5η θέση το 2006 ανέβηκε στη 2η το 2006. Η Ελλάδα τόσο το 2000 όσο και το 2006 κατείχε τη 13η θέση (είχε, δηλαδή, το χαμηλότερο ποσοστό αποταμίευσης με πολύ μεγάλη διαφορά από εκείνο του Ηνωμένου Βασιλείου το οποίο κατείχε τη 2η θέση).

Από τη σύγκριση των ποσοστών αποταμίευσης και κατανάλωσης τα 13 κράτη-παλαιά μέλη της Ε.Ε. παρουσιάζουν πολύ μεγάλες διαφορές. Λόγω έλλειψης χώρου περιοριζόμαστε στο έτος 2006. Για το έτος αυτό τα 13 κράτη χωρίζονται σε δύο μεγάλες ομάδες, ανάλογα με τη σειρά τους στο ύψος του ποσοστού αποταμίευσης και κατανάλωσης:

(Α) Στην ομάδα αυτή ανήκουν τα κράτη τα οποία κατέχουν υψηλότερη θέση στη σειρά ποσοστού κατανάλωσης από τη θέση τους στη σειρά ποσοστού αποταμίευσης: Ελλάδα (1η στην κατανάλωση, 13η στην αποταμίευση), η Πορτογαλία (2η και 9η), το Ηνωμένο Βασίλειο (3ο και 12ο), αντίστοιχα η Ισπανία (6η και 7η) και η Φινλανδία (10η και 11η).

(Β) Στην ομάδα αυτή ανήκουν τα κράτη τα οποία κατέχουν υψηλότερη θέση στη σειρά του ποσοστού αποταμίευσης από τη θέση τους στη σειρά του ποσοστού αποταμίευσης: η Γερμανία (1η στην αποταμίευση και 5η στην κατανάλωση), η Αυστρία (2η και 8η), η Ιταλία (3η και 4η), η Γαλλία (4η και 7η), το Βέλγιο (5ο και 9ο), η Σουηδία (8η και 12η) και Δανία (10η και 11η).

Το ερώτημα που γεννιέται είναι γιατί υπάρχουν αυτές οι διαφορές. Ένας παράγοντας που παίζει σημαντικό ρόλο στην κατάταξή ορισμένων χωρών στη μία ή στην άλλη ομάδα είναι η σειρά που κατέχουν στο ύψος του κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης (ΜΑΔ). Έτσι, π.χ.: η Ελλάδα και η Πορτογαλία, οι οποίες ανήκουν στην Α' ομάδα, κατέχουν, αντίστοιχα, τη 12η και 13η θέση στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε ΜΑΔ, ενώ η η Ολλανδία και η Αυστρία, οι οποίες ανήκουν στη Β' ομάδα κατέχουν, την 1η και 2η θέση κατά σειρά στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε ΜΑΔ.

Ειδικότερα στην περίπτωση της Ελλάδας και της Πορτογαλίας, εκτός από το χαμηλό κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε ΜΑΔ, σημαντικό ρόλο για το υψηλό ποσοστό κατανάλωσης και το χαμηλό ποσοστό αποταμίευσης παίζει το γεγονός ότι και στις δύο χώρες υπάρχει: μεγάλη ανισότητα στην κατανομή του εισοδήματος (δηλαδή συγκέντρωση μεγάλου ποσοστού του εθνικού εισοδήματος σε μικρό ποσοστό του πληθυσμού), καθώς και υψηλό ποσοστό του πληθυσμού που ζει κάτω από το όριο της φτώχειας.

* Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι τέως αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ