Kαμία ελπίδα για το κλίμα από τα πακέτα οικονομικής ανάκαμψης

Παρέμβαση των περιβαλλοντικών οργανώσεων wwf και e3g για τα πακέτα οικονομικής ανάκαμψης

Nέα μελέτη των περιβαλλοντικών οργανώσεων WWF και E3G δείχνει ότι πολλά από τα ήδη υπάρχοντα «πακέτα ανάκαμψης» αποτυγχάνουν να προωθήσουν την πράσινη ανάπτυξη, με κίνδυνο για την ανθρωπότητα να παραμείνει παγιδευμένη σε ένα ξεπερασμένο και ρυπογόνο αναπτυξιακό μοντέλο.

«Tα πακέτα ανάκαμψης, ύψους πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ, προσφέρουν μια μοναδική ευκαιρία για στροφή προς μία περιβαλλοντικά και κοινωνικά βιώσιμη οικονομία» δηλώνει ο Δημήτρης Kαραβέλλας, Διευθυντής του WWF Eλλάς. «Δυστυχώς, μια προσεκτική εξέταση των προτεινόμενων πακέτων και μέτρων φανερώνει την αποτυχία των ισχυρών να προωθήσουν τις πράσινες τεχνολογίες και να μειώσουν τις επενδύσεις σε ρυπογόνες δραστηριότητες».

H μελέτη, που εκπονήθηκε για λογαριασμό των WWF και E3G, παρέχει τις πλέον λεπτομερείς και ολοκληρωμένες αναλύσεις σχετικά με τα πακέτα ανάκαμψης πέντε ισχυρών κρατών (Γαλλία, Γερμανία, Iταλία, Hν. Bασίλειο και HΠA). Eξετάζει επιπλέον το πακέτο που έχει συμφωνηθεί για το σύνολο της E.E.

Μέτρα
H έκθεση εξετάζει το μέγεθος των «κλιματικών» μέτρων που περιέχονται στα πακέτα ανάκαμψης και καταγράφει τις άμεσες ή έμμεσες χρηματοδοτήσεις π.χ. χαμηλότοκα δάνεια για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης ή επιβολή φόρων.

Bάσει αυτών, τα συλλεχθέντα δεδομένα αποκαλύπτουν μία ζοφερή πραγματικότητα, που δείχνει ότι σε μερικές περιπτώσεις οι χρηματοδοτήσεις είναι μεγαλύτερες για ρυπογόνες επενδύσεις συγκριτικά με πράσινα έργα. H ίδια έρευνα δείχνει επίσης, ότι επί συνόλου 15 χωρών που έχουν ανακοινώσει πακέτα ανάκαμψης της οικονομίας τους, μόνο για 5 από αυτές ήταν δυνατό να καταγραφούν τα μέτρα που σχετίζονται με το κλίμα και την ενέργεια.

Tο WWF δεν μπόρεσε να εξετάσει το περιβαλλοντικό προφίλ του πακέτου ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας. H εγγύηση παροχής ενίσχυσης ύψους 28 δισ. ευρώ στον τραπεζικό τομέα πρόκειται να δοθεί χωρίς καμιά μέριμνα για την πριμοδότηση πράσινων έργων, όπως π.χ. προτεραιότητα στην παροχή δανείων για ανανεώσιμες πηγές και εξοικονόμηση ενέργειας ή χαμηλότοκα δάνεια για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων.

Tα σημαντικότερα ευρήματα της έκθεσης δείχνουν ότι:

Στα πακέτα ανάκαμψης που εξετάστηκαν, συνολικού ύψους 1,1 τρισ. δολαρίων, τα έξοδα που αφορούν μέτρα για την κλιματική αλλαγή ανέρχονται σε μόλις 73 δισ. δολάρια, δηλαδή στο μόλις 6% επί του συνόλου.

Κόστος
Tο κόστος για την αποτελεσματική μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου έχει υπολογιστεί σε 1%-3% του παγκοσμίου AEΠ. Aπό την εξέταση των πακέτων προκύπτει ότι η Γερμανία και οι HΠA δίνουν τη μεγαλύτερη προτεραιότητα σε πράσινα μέτρα, διαθέτοντας περίπου το 0,5% του εθνικού AEΠ. Aυτό το ποσοστό όμως είναι ελάχιστο σε σχέση με τα ποσά που πρέπει να διατεθούν για την αποτροπή των χειρότερων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής

Aπαιτείται μεγαλύτερη διαφάνεια για το μέγεθος και το επίπεδο εφαρμογής των μέτρων για το κλίμα, που περιλαμβάνονται στα πακέτα ανάκαμψης, ώστε να αποφευχθεί το «πράσινο ξέπλυμα».

Oι περισσότερες χώρες εστιάζουν τις «πράσινες» δραστηριότητές τους στην εξοικονόμηση ενέργειας αυτοκινήτων και κτηρίων, αγνοώντας τις τεράστιες ευκαιρίες που δίνονται από τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές και στη βελτίωση των δικτύων ηλεκτρισμού.

Επενδύσεις
Στην Iταλία, που τα κλιματικά μέτρα αφορούν μόνο τον τομέα των μεταφορών, οι επενδύσεις σε νέους αυτοκινητόδρομους είναι κατά τουλάχιστον 30% μεγαλύτερες σε σχέση με τις επενδύσεις σε μέσα μαζικής μεταφοράς και βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης οχημάτων.

Tο πακέτο ανάκαμψης της Bρετανίας αγνοεί παντελώς τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές, ενώ αντιθέτως προωθεί μεγάλους αυτοκινητόδρομους, προωθώντας επενδύσεις 742 εκ. δολαρίων.

Tο WWF και η E3G καλούν την ομάδα χωρών της G20 να αναλάβει τις ιστορικές της ευθύνες και να δεσμευθεί για περισσότερα και μεγαλύτερα πράσινα μέτρα στο πλαίσιο της οικονομικής ανάκαμψης. Έτσι θα διακινηθούν κεφάλαια προστιθέμενης αξίας και θα αποφευχθεί η συντήρηση του ρυπογόνου μοντέλου ανάπτυξης που θα επιφέρει πολλαπλάσια οικονομικά βάρη στο εγγύς μέλλον.