Βυθιζόμαστε στην ύφεση της ευρωζώνης

Πιστός στην παράδοση των τελευταίων μηνών που θέλει τις εκάστοτε εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κατάσταση των ευρωπαϊκών οικονομιών χειρότερες από τις προηγούμενες, ο επίτροποςΧοακίν Αλμούνιαπαρουσιάζοντας χθες τις εαρινές οικονομικές προβλέψεις των κοινοτικών υπηρεσιών αναγνώρισε ότι«η ευρωπαϊκή οικονομία βρίσκεται αντιμέτωπη με τη βαθύτερη και πιο γενικευμένη ύφεση της μεταπολεμικής περιόδου». Ο ισπανός επίτροπος άφησε στη συνέχεια να εννοηθεί ότι διακρίνει κάποιο φως στην άκρη του τούνελ, το μήκος του οποίου απέφυγε ωστόσο να προσδιορίσει, όπως άλλωστε και την ένταση του φωτός που διακρίνει.
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα ο κ. Αλμούνια, αφού επιβεβαίωσε- για πρώτη φορά επισήμως- ότι εισέρχεται σε φάση οικονομικής ύφεσης, έθεσε ευθέως τα ζητήματα της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας. Ειδικότερα, ανέφερε ότι το κόστος της εργασίας στην Ελλάδα είναι σε σχέση με τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη ιδιαίτερα υψηλό και εμμέσως πλην σαφώς συνέστησε μείωση μισθών και αμοιβών όχι μόνο στον δημόσιο, αλλά και στον ιδιωτικό τομέα. Αν δεν συμβεί αυτό, τότε κατά την Επιτροπή θα επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο η ούτως ή άλλως προβληματική ανταγωνιστική θέση της Ελλάδας, κυρίως στον τομέα των αγαθών, αλλά και των υπηρεσιών.

Για τη δημοσιονομική κατάσταση η εικόνα που έδωσε είναι επίσης ζοφερή, αφού προέβλεψε ότι χωρίς τη λήψη νέων μέτρων το μεν έλλειμμα θα κινηθεί το 2009 και το 2010 πάνω από το 5% του ΑΕΠ, ενώ το χρέος θα βρίσκεται σταθερά πάνω από το 100%.

Ο βασικός λόγος για τον οποίο η ελληνική οικονομία θα εισέλθει, για πρώτη φορά μετά το 1993, σε φάση ύφεσης είναι σύμφωνα με την Επιτροπή η αδυναμία του τραπεζικού τομέα να αποκαταστήσει τις ροές των πιστώσεων. Η αδυναμία αυτή οδήγησε στην αποκλιμάκωση των ιδιωτικών επενδύσεων, κυρίως στον τομέα της οικοδομής, ενώ οι δημόσιες επενδύσεις, δεδομένης της δημοσιονομικής στενότητας, δεν αναμένεται να αναστρέψουν την πορεία προς την ύφεση. Ασθενής θα είναι κατά την ΕΕ και η δραστηριότητα στους τομείς του τουρισμού και των μεταφορών που αποτελούν βασικές κινητήριες δυνάμεις της ελληνικής οικονομίας.

Οσον αφορά το ελληνικό εξωτερικό εμπόριο, αναμένεται, κατά την Επιτροπή, περαιτέρω μείωση των εισαγωγών, ανάλογη με την εξέλιξη της εσωτερικής ζήτησης. Η συρρίκνωση του όγκου του διεθνούς εμπορίου και η περαιτέρω επιδείνωση της ανταγωνιστικότητας αναμένεται να προκαλέσουν μείωση και στις εξαγωγές αγαθών. Οι εξαγωγές των υπηρεσιών αναμένεται να ακολουθήσουν αντίστοιχη πορεία, με τα έσοδα από τον τουρισμό και τις μεταφορές να επηρεάζονται σε σημαντικό βαθμό από την οικονομική κρίση. Με βάση τις εξελίξεις στον εξωτερικό τομέα, το εξωτερικό έλλειμμα αναμένεται να μειωθεί ελαφρώς, παραμένοντας ωστόσο υψηλό, περίπου 10% του ΑΕΠ το 2009 και το 2010. Δεδομένου ότι οι επενδύσεις παραμένουν η κύρια πηγή εθνικής χρηματοδότησης, η θέση της Ελλάδας στο διεθνές περιβάλλον καθίσταται πιο ευάλωτη.

Ζοφερές είναι οι εκτιμήσεις της Επιτροπής και για την πορεία της ανεργίας στην Ελλάδα. Η συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας θα οδηγήσει στην επιδείνωση της γενικής ει κόνας της απασχόλησης το 2009 και το 2010, αναφέρει η ΕΕ, τονίζοντας ότι η τάση μείωσης της ανεργίας που παρατηρήθηκε τα τελευταία χρόνια αναμένεται να τερματιστεί.

Τέλος, όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά στην Ελλάδα, η Επιτροπή, αφού υπενθυμίζει ότι ο επίσημος στόχος για το έλλειμμα το 2009 ήταν να κλείσει στο 3,7% του ΑΕΠ (συμπεριλαμβανομένων των έκτακτων μέτρων για τη μείωση του ελλείμματος που αντιστοιχούν σε 0,5% του ΑΕΠ), τονίζει ότι ο στόχος αυτός δεν έχει αλλάξει. Καταλήγοντας μάλιστα σημειώνει ότι, αν δεν υιοθετηθούν τα πρόσθετα αναγκαία μέτρα, το 2010 το έλλειμμα προβλέπεται να φθάσει το 5,75% του ΑΕΠ, ενώ το δημόσιο χρέος προβλέπεται να φθάσει το 108% του ΑΕΠ το 2010, έναντι 97,75% το 2008. Οσον αφορά τη γενικότερη εικόνα της ευρωπαϊκής οικονομίας ο επίτροπος κ. Αλμούνια εμφανίστηκε, συγκρατημένα αισιόδοξος.

Σημείωσε ότι το 2009 η οικονομική ύφεση στην ΕΕ και στην ευρωζώνη θα φθάσει το 4% του ΑΕΠ και σε συνδυασμό με την αύξηση της ανεργίας και τον εκτροχιασμό των δημοσιονομικών ελλειμμάτων στις περισσότερες χώρες της ΕΕ η κατάσταση κρίνεται«δυσχερής».

Ωστόσο ανέφερε ότι η Επιτροπή εκτιμά πως το 2010 θα αρχίσουν να φαίνονται τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης.

«Τα φιλόδοξα μέτρα που έχουν ληφθεί από τις κυβερνήσεις και τις κεντρικές τράπεζες σε αυτές τις εξαιρετικές περιστάσεις αναμένεται να συγκρατήσουν την πτώση της οικονομικής δραστηριότητας το τρέχον έτος και να καταστήσουν δυνατή την ανάκαμψη της οικονομίας κατά το επόμενο έτος»ανέφερε ο επίτροπος, τονίζοντας όμως ότι για να συμβεί αυτό «είναι αναγκαίο να προβούμε ταχέως στην απομάκρυνση των τοξικών περιουσιακών στοιχείων από τους ισολογισμούς των τραπεζών και στην ανακεφαλαιοποίησή τους,κατά περίπτωση».

Πάντως οι προβλέψεις της Επιτροπής για όλα τα οικονομικά μεγέθη παρουσιάζουν επιδείνωση σε σχέση με τις εκτιμήσεις της που είχε δημοσιοποιήσει στις 19 Ιανουαρίου.

Οσον αφορά την ύφεση, η Επιτροπή εκτιμά ότι το 2009 θα φθάσει το 4% του ΑΕΠ, τόσο στην ΕΕ των «27» όσο και στην ευρωζώνη (έναντι-1,8% στους «27» και-1,9% στην ευρωζώνη που εκτιμούσε τον Ιανουάριο). Για το 2010 η ύφεση αναμένεται να περιοριστεί στο-0,1% (έναντι 0,5% στους «27» και 0,4% στην ευρωζώνη που εκτιμούσε τον Ιανουάριο).

Οσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Επιτροπή σημειώνει ότι δέχθηκαν βαρύ πλήγμα λόγω της ύφεσης. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της, 13 κράτη-μέλη της ευρωζώνης (εκτός της Κύπρου, της Φινλανδίας και του Λουξεμβούργου) θα ξεπεράσουν το 2009 το όριο του 3%. Στην ΕΕ το δημόσιο έλλειμμα προβλέπεται να υπερδιπλασιαστεί το τρέχον έτος στην ΕΕ (από 2,3% του ΑΕΠ το 2008 στο 6%) και αναμένεται να διευρυνθεί περαιτέρω το 2010 (στο 7,25%).

Τέλος, όσον αφορά την ανεργία, η Επιτροπή προβλέπει απώλεια περίπου 8,5 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας το 2009 και το 2010. Ο δείκτης ανεργίας στην ΕΕ θα αγγίξει τα υψηλότερα επίπεδα από το 1945 και συγκεκριμένα το 9,9% το 2009 και 11,5% το 2010.
Υπερχρεωμένη η Ελλάδα
Τις εαρινές οικονομικές προβλέψεις των κοινοτικών υπηρεσιών παρουσίασε χθες ο επίτροπος κ. Χοακίν Αλμούνια
Το 2009 στην Ελλάδα η οικονομική ανάπτυξη θα είναι αρνητική στο-0,9% και στο 0,1% το 2010, ενώ για την ευρωζώνη η Επιτροπή προβλέπει ύφεση-4% το 2009 και-0,1% για το 2010, ενώ ανάλογα ποσοστά προβλέπει και για την ΕΕ. Οσον αφορά το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ελλάδας, σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής ήταν στο 5% το 2008, για να αυξηθεί στο 5,1% το 2009 και στο 5,7% το 2010. Τον Ιανουάριο η Επιτροπή προέβλεπε για την Ελλάδα έλλειμμα 3,7% το 2009 και 4,2% το 2010.

Σύμφωνα επίσης με τις προβλέψεις της Επιτροπής, το ελληνικό δημόσιο χρέος από 97,6% το 2008 θα αυξηθεί στο 103,4% του ΑΕΠ το 2009 και 108% το 2010. Τον Ιανουάριο η Επιτροπή προέβλεπε δημόσιο χρέος 96,2% το 2009 και 98,4% το 2010. Υψηλότερο δημόσιο χρέος από την Ελλάδα εμφανίζει η Ιταλία με 113% για το 2009 και 116,1% το 2010.

Οσον αφορά την ανεργία στην Ελλάδα, η Επιτροπή προβλέπει ότι ήταν στο 7,7% το 2008 για να αυξηθεί στο 9,1% το 2009 και στο 9,7% το 2010. Η Επιτροπή προβλέπει, τέλος, ότι ο πληθωρισμός στην Ελλάδα από 4,2% το 2008 θα μειωθεί στο 1,8% το 2009 (0,4% στην ευρωζώνη και 0,9% στην ΕΕ), για να αυξηθεί στο 2,3% το 2010.