«Παραδίδουν» δάση σε ιδιώτες

«ΠΑΡΑΘΥΡΟ» για να περιέλθουν στα χέρια ιδιωτών δημόσια κτήματα και δασικές εκτάσεις ενός εκατομμυρίου στρεμμάτων ανοίγει πρόσφατη ερμηνευτική εγκύκλιος
του υπουργείου Γεωργίας, η οποία ήδη εφαρμόζεται από τα κατά τόπους δασαρχεία,όπως καταγγέλλουν οικολογικές οργανώσεις, κινήσεις πολιτών και στελέχη δασικών υπηρεσιών. Ενα εκατομμύριο στρέμματα δημόσιας γης που εδώ και χρόνια οι διεκδικητές τους αναζητούν
τρόπους να τα καρπωθούν και να τα συμπεριλάβουν στην ιδιοκτησία τους, και ό,τι ως χθες δεν κατάφεραν να κάνουν οι γονείς, σήμερα ελπίζουν να το καταφέρουν τα παιδιά ή τα εγγόνια τους, «πατώντας» στην ασάφεια και στα κενά της ερμηνευτικής εγκυκλίου.

Εγκύκλιος του υπουργείου Γεωργίας η οποία εκδόθηκε τον περασμένο Απρίλιο ερμηνεύει διατάξεις του Ν. 3698/08 ο οποίος ψηφίστηκε επί υπουργίας Αλέξανδρου Κοντού και ορίζει υπό ποιες προϋποθέσεις τίτλοι μεταβίβασης θεωρούνται έγκυροι και ισχυροί έναντι του Δημοσίου και σε ποιες περιπτώσεις δεν υπάγονται στις διατάξεις του δασικού νόμου. Από την πρώτη στιγμή της έκδοσης της εγκυκλίου διατυπώθηκαν σοβαρές αντιρρήσεις δασολόγων, μελών οικολογικών οργανώσεων και οργανώσεων πολιτών. Οπως σημειώνουν, ενώ το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης θα έπρεπε να συνεργαστεί κατ΄ αρχάς με το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών προκειμένου να ισχυροποιήσει τα συμφέροντα του Δημοσίου και να ορίσει υπό ποιες προϋποθέσεις τίτλοι μεταβίβασης θεωρούνται έγκυροι και ισχυροί έναντι αυτού, προχώρησε στην ερμηνεία του νόμου «κατά τρόπο που ελλοχεύει κινδύνους για τις εθνικές γαίες».

▅ Ενισχύουν τους διεκδικητές
Και όλα αυτά ενώ η χώρα δεν έχει ξεπεράσει το σοκ από το σκάνδαλο της Μονής Βατοπαιδίου και τις παράνομες ανταλλαγές ακινήτων μεταξύ Μονής και Δημοσίου, διαδικασία που στηρίχθηκε σε διάτρητους τίτλους. Αντίστοιχους τίτλους επικαλούνται και δεκάδες άλλες μονές ανά την επικράτεια διεκδικώντας δημόσια περιουσία. Οι επικριτές της εγκυκλίου σημειώνουν ακόμη ότι οι διεκδικήσεις των ιδιωτών ισχυροποιούνται έναντι του Δημοσίου, καθώς οι υπηρεσίες του υποχρεώνονται να συναλλάσσονται με ιδιώτες και να δέχονται σαθρούς τίτλους ιδιοκτησίας. «Πρόκειται για μια εγκύκλιο που ενισχύει τους ιδιώτες έναντι του Δημοσίου» λένε όσοι γνωρίζουν καλά το θέμα.

Ο κ. Ελευθέριος Φραγκιουδάκης, πρώην γενικός γραμματέας Δασών, έχει ήδη ενεργήσει προκειμένου να ανασταλεί η εφαρμογή της εγκυκλίου. Εχει λάβει μάλιστα σαφή θέση ενάντια στην εφαρμογή της, την οποία θεωρεί επικίνδυνη για τη δημόσια περιουσία, δασική ή μη, και τη θέση του αυτή την έχει κάνει γνωστή στους αρμόδιους υπαλλήλους του υπουργείου, οι οποίοι και τη συνέταξαν, ενώ προτίθεται να αποστείλει έγγραφο σημείωμα στους αρμόδιους υπουργούς επισημαίνοντας τα σφάλματά της.

Η εγκύκλιος του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, σύμφωνα με τους εμπνευστές της, εκδόθηκε προκειμένου να υπάρχουν σαφείς οδηγίες και ενιαία εφαρμογή του Ν. 3698/08, και ειδικότερα των διαδικασιών που αφορούν:

* Τον χαρακτηρισμό εκτάσεων ως δασικών ή όχι, κατά την εφαρμογή του άρθρου 12 του Ν. 3208/03.

* Την άρση της αναδάσωσης σε περιοχές που έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες.

Ωστόσο οι επικριτές της εγκυκλίου, μεταξύ των οποίων η Κίνηση Ενεργών Πολιτών και η Ομάδα Κοινωνικής Εγρήγορσης, αναρωτιούνται πώς είναι δυνατόν η έκδοσή της να αποσκοπεί στην ενιαία εφαρμογή του νόμου όταν η ίδια είναι ασαφής, αντιφατική και επιπλέον παραλείπει να αναφερθεί σε σημαντικότατες παραμέτρους-προϋποθέσεις, όπως είναι η ύπαρξη ισχυρών τίτλων και ο έλεγχός τους από το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, το οποίο είναι και το μόνο αρμόδιο για να απαντήσει στο ερώτημα τι είναι δημόσιο και τι ιδιωτικό.

Η έλλειψη σαφήνειας και η ύπαρξη αντιφάσεων στην εγκύκλιο, η οποία ενώ εκδόθηκε για να ερμηνεύσει στην ουσία περιπλέκει, είναι στοιχεία που δεν ευνοούν την ενιαία εφαρμογή του νόμου αλλά «ανοίγουν παράθυρα» πρόσφορα στην παράκαμψή του, εκτιμούν οι υπάλληλοι των δασαρχείων που καλούνται να εφαρμόσουν την εγκύκλιο.

Η εγκύκλιος διευκρινίζει τη διαδικασία όσον αφορά τις πράξεις χαρακτηρισμού ως δασικών ή μη εκτάσεων, εξηγεί δηλαδή ότι ο χαρακτηρισμός θα γίνει από τον δασάρχη και στη συνέχεια η πράξη χαρακτηρισμού θα εισαχθεί στην Πρωτοβάθμια Επιτροπή, η οποία και θα έχει τον τελικό λόγο. Η εγκύκλιος δηλαδή φροντίζει να κάνει τη διάκριση δασικού και μη δασικού, δίχως όμως νωρίτερα να έχει εισαγάγει τη διάκριση μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού, και κυρίως τα κριτήρια για αυτή τη διάκριση.

▅ Προβλήματα με τις αναδασώσεις
Ιδιαίτερα προβληματική είναι η εγκύκλιος και όσον αφορά το ζήτημα της άρσης των αναδασώσεων, ανοίγοντας δεκάδες παράθυρα για να μετατραπούν δάση σε οικόπεδα. Οι δασικοί σημειώνουν ότι δίνονται μεγάλες αρμοδιότητες στον περιφερειάρχη- διορισμένο κρατικό όργανο που φέρει και τον τελικό λόγο- και στην Πρωτοβάθμια Επιτροπή, στην οποία δεν είναι καθοριστικός ο λόγος των αρμοδίων δασικών υπαλλήλων. Επιπλέον, με την εγκύκλιο δημιουργείται μια σοβαρή αντίφαση όσον αφορά τον ρόλο του δασάρχη.

Ετσι, ενώ στο πρώτο εδάφιο η εγκύκλιος ορίζει ότι στην περίπτωση που ο δασάρχης είναι αρνητικός στην άρση αναδάσωσης η υπόθεση δεν εισάγεται στην Πρωτοβάθμια Επιτροπή, λίγο παρακάτω λέει άλλα και εξαιρεί τον ρόλο του δασάρχη από τη διαδικασία.

Καταγγελίες για φωτογραφική ρύθμιση
ΠΟΛΛΟΙ μιλάνε για φωτογραφική εγκύκλιο που για όσο χρονικό διάστημα παραμείνει σε ισχύ θα εξυπηρετήσει διεκδικήσεις συγκεκριμένων προσώπων. Ο κ. Βασίλης Αναστασόπουλος, μέλος της Ομάδας Κοινωνικής Εγρήγορσης, η οποία αναπτύσσει δράση γύρω από περιβαλλοντικά ζητήματα, αναφέρει: «Από το 2003 και μετά γίνεται πλημμελής έλεγχος των δικαιωμάτων του Δημοσίου σε όλη την επικράτεια και κυρίως στις περιοχές που δέχονται μεγάλες οικιστικές πιέσεις (Αττική, Χαλκιδική, νησιά). Οι ιδιώτες που διεκδικούν δημόσιες,δασικές και μη, εκτάσεις εφοδιάζονται με πράξεις από τις κρατικές αρχές που δεν δικαιούνται βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας. Αυτό αποτελεί έμμεση αναγνώριση ανύπαρκτων τίτλων που οδηγούν σε παράνομες μεταβιβάσεις και οικοδομικές άδειες». «Με αυτή τη διαδικασία έχουν χτιστεί όλες οι άγριες εκτάσεις στις Κυκλάδες » αναφέρουν μέλη της Κίνησης Ενεργών Πολιτών και εξηγούν: «Δεν υπήρχε σαφώς καθορισμένη η αναγνώριση των τίτλων, με αποτέλεσμα οι κατά τόπους δασάρχες να αποφαίνονται δίχως στην πραγματικότητα να εξετάζουν τίτλους και να ζητούν απαραίτητα έγγραφα, μεταξύ των οποίων και στοιχεία από το υπουργείο Οικονομικών σχετικά με τη δημόσια περιουσία» .

ΤΟ ΒΗΜΑ