Πόθεν έσχες ντροπής

Διαβάζοντας τις δηλώσεις των κοινοβουλευτικών μας εκπροσώπων για το απαράδεκτο πόθεν έσχες, θυμήθηκα δυστυχώς το περίφημο απόσπασμα του Σαίξπηρ από τον Τίμωνα τον Αθηναίο για τη γνωστή «πόρνη της ανθρωπότητας», δηλαδή το λατρευτό χρήμα, που κάνει το μαύρο άσπρο, το άσχημο ωραίο, το χυδαίο ευγενικό!

Γιατί τα λέω αυτά; Γιατί ενώ πολλοί Νεοέλληνες ζουν μέσα στη μιζέρια και τη δυσπραγία, λόγω της οικονομικής κρίσης, οι περισσότεροι πατέρες του έθνους- όπως φαίνεται από το πόθεν έσχες- λατρεύουν το χρήμα και ζουν σε έναν όμορφα και αγγελικά πλασμένο κόσμο, με τις παχυλές καταθέσεις στις τράπεζες, τα ακίνητα, τα ομόλογα, τα πολυτελή αυτοκίνητα κ.λπ.

Ή μήπως αυτές οι παραδοχές είναι επικίνδυνες, επειδή υπονομεύουν συλλήβδην τα οργανωμένα σχήματα της πολιτικής, όπως είναι τα κόμματα; Θα ήθελα λοιπόν να ασχοληθώ σύντομα με αυτά τα ζητήματα.

Και κατ΄ αρχήν υπάρχει το θεμελιώδες πρόβλημα της πολιτικής αντιπροσώπευσης. Όλοι, δηλαδή, συμφωνούμε ότι οι βουλευτές πρέπει να έχουν ένα αξιοπρεπές εισόδημα, ώστε να μην εξαρτώνται από τα αδηφάγα επιχειρηματικά συμφέροντα.

Από την άλλη πλευρά όμως, όταν οι συνολικές αποζημιώσεις των εκλεγμένων αντιπροσώπων βρίσκονται πολύ μακριά από αυτά που παίρνει μηνιαίως ένας μέσος εργαζόμενος, τότε είναι σίγουρο ότι η περίφημη αντιπροσωπευτική σχέση εκλογέα και εκλεγόμενου δεν λειτουργεί, πράγμα που είναι θεμελιώδες για ένα δυτικό κοινοβουλευτικό πολίτευμα.

Με άλλα λόγια, όταν ένας πολιτικός λαμβάνει λ.χ. εκατό πενήντα ή διακόσιες χιλιάδες ευρώ τον χρόνο, τότε είναι πολύ δύσκολο να αντιληφθεί στοιχειωδώς τις αγωνίες και το δράμα του εργαζόμενου στο σούπερ μάρκετ που παίρνει 700 ευρώ τον μήνα ή του τετραώρου που αποκομίζει 400 ή εκείνου που δεν μπορεί να πληρώσει για τη μόρφωση των παιδιών του (και δεν μιλάμε φυσικά για τα ακριβά ιδιωτικά σχολεία στα οποία χωρίς τύψεις στέλνουν τους γόνους τους όλοι σχεδόν οι βουλευτές)!

Επομένως, είναι αναγκαίο ο πολιτικός που εκπροσωπεί τα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα να κάνει συνεχώς ανατροπές στο μοντέλο της ζωής του, ώστε να συντηρεί στη ζωή αυτή την αντιπροσωπευτική σχέση.

Όμως αυτό συνήθως δεν γίνεται και έτσι η διαβόητη political class του τόπου μας έχει μετατραπεί, ιδίως τον τελευταίο καιρό, σε ένα αποϊδεολογικοποιημένο σύνολο, που ενδιαφέρεται αποκλειστικά για την επανεκλογή ή την «τσέπη του», όπως έδειξε και το βδελυρό σκάνδαλο της Siemens, όπου κάποιοι βουλευτές έπαιρναν αδιάντροπα από την εταιρεία, χωρίς πληρωμή, ηλεκτρικές συσκευές, εξοπλισμό για τα γραφεία τους κ.λπ.

Αυτή ακριβώς τη θλιβερή εικόνα αποτυπώνουν ανάγλυφα και οι φετινές δηλώσεις του πόθεν έσχες: εκατομμύρια ευρώ καταθέσεις σε τράπεζες από κυβερνητικούς υπουργούς, που κανείς δεν ξέρει αν τις είχαν όταν εισήλθαν στην πολιτική, 605.000 ευρώ (!) σε αμοιβαία κεφαλαία από στέλεχος του ΠΑΣΟΚ κ.λπ.

Επιπλέον, υπάρχει και το ζήτημα της παταγώδους αποτυχίας αυτού του θεσμού, αφού το «θέατρο σκιών» και η γελοιότητα θριαμβεύουν. Έτσι κανένας δεν ελέγχει αν ένας βουλευτής έγινε- ανήθικα- πλουσιότερος από την πολιτική ή εν πάση περιπτώσει πώς απέκτησε τα παχυλά εισοδήματα που δηλώνει!

Άρα ή θα πρέπει να καταργηθεί αυτή η απίθανη θεσμική κοροϊδία ή να διαμορφωθεί ένα άλλο εξωκοινοβουλευτικό σώμα, με τη συμμετοχή και εκπροσώπων των πολιτών, που θα ελέγχει αυτά τα μεγέθη (γιατί είναι ίδιον μιας διεφθαρμένης χώρας οι βουλευτές να ελέγχουν τους εαυτούς τους, όπως γίνεται σήμερα)!

Με όλα αυτά, τίθεται άμεσα η αναγκαιότητα να δοθεί περισσότερη πολιτική εξουσία στους πολίτες, όπως λέει και ένας Άγγλος διανοούμενος από την Οξφόρδη, ώστε να ελέγχουν τις ενέργειες των πολιτικών ή να συμμετέχουν σε δημοψηφίσματα για σοβαρά θέματα κ.λπ. (Βogdanor, Τhe Νew Βritish Constitution, 2009).

Και όλα αυτά πρέπει να συζητηθούν επειγόντως στις επόμενες εκλογές για να μη μετατραπεί η απάθεια ή η αποχή σε ένα συστηματικό φαινόμενο, όπως έγινε με τις ευρωεκλογές (γιατί όλοι έχουν καταλάβει ότι το πολιτικό προσωπικό συμπεριφέρεται σαν μια ανεξέλεγκτη και αριστοκρατική ελίτ)!

Ποιο είναι το συμπέρασμα; Οι δηλώσεις του πόθεν έσχες των πολιτικών συνιστούν μια απίστευτη κοροϊδία και απομακρύνουν ακόμη περισσότερο τους πολίτες από τα δημόσια πράγματα!

ΘΕΣΜΙΚΗ ΚΟΡΟΪΔΙΑ

Θα πρέπει να καταργηθεί αυτή η απίθανη θεσμική κοροϊδία ή να διαμορφωθεί ένα άλλο εξωκοινοβουλευτικό σώμα

Ο Γρηγόρης Καλφέλης είναι καθηγητής της Νομικής Σχολής στο ΑΠΘ.