ΗΠΑ: Η χειρότερη ύφεση μετά τη Μεγάλη Ύφεση

Η συρρίκνωση του αμερικανικού ΑΕΠ στον πρώτο χρόνο της ύφεσης είναι δυο φορές μεγαλύτερη από ό,τι πιστεύαμε, δείχνουν τα αναθεωρημένα στοιχεία του υπουργείου Εμπορίου.

Μια διαφορετική, χειρότερη εικόνα για τα μεγέθη συρρίκνωσης της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου ήρθε στο φως με την ανακοίνωση των αναθεωρημένων στοιχείων του αμερικανικού υπουργείου Εμπορίου το Σάββατο. Οι ανακοινώσεις αυτές αφενός έδειξαν ότι είναι πολύς ακόμη ο δρόμος ως την … άκρη του τούνελ, αφετέρου οδήγησαν τον πρόεδρο Ομπάμα να ανεβάσει το θέμα της οικονομίας τόσο στο τακτικό μήνυμά προς τον αμερικανικό λαό, όσο και στο πρόγραμμα των επόμενων εβδομάδων του.

Όπως ανακοίνωσε το Σάββατο το υπουργείο Εμπορίου στην Ουάσιγκτον, κατά το πρώτο δωδεκάμηνο συστολής της, η αμερικανική οικονομία κατέγραψε συρρίκνωση δύο φορές μεγαλύτερη από αυτήν που αποτύπωναν οι έως τώρα εκτιμήσεις, η οποία και αντανακλά ακόμα μεγαλύτερες κάμψεις στην ιδιωτική κατανάλωση και την αγορά αστικών ακινήτων.

Συγκεκριμένα η οικονομία των ΗΠΑ συρρικνώθηκε κατά 1,9% στο διάστημα από το τέταρτο τρίμηνο του 2007 έως το τέταρτο τρίμηνο του 2008, αντί του 0,8% που προβλέπονταν μέχρι σήμερα. Το δε αμερικανικό ΑΕΠ είχε συρρίκνωση κατά 3,9% τον περασμένο χρόνο, γεγονός που σημαίνει ότι η παρούσα ύφεση είναι όντως η χειρότερη μετά τη Μεγάλη Ύφεση.

Τα επικαιροποιημένα στατιστικά στοιχεία του υπουργείου Εμπορίου έδειξαν επίσης ότι οι Αμερικανοί είχαν υψηλότερα εισοδήματα τα τελευταία 10 χρόνια και αποταμίευαν περισσότερο από ό,τι αναφέρονταν. Το ποσοστό αποταμίευσης για το 2008 αναθεωρήθηκε στο 2,7% από το προγενέστερο 1,8%, ενώ για το δεύτερο εξάμηνο, εξαιτίας της μείωσης της ιδιωτικής κατανάλωσης, εκτοξεύθηκε στο 5,2%, το υψηλότερο από το 1988. Η έκθεση υποδεικνύει ακόμη ότι η διαδικασία αποκατάστασης των τραπεζικών ισολογισμών εξαιτίας της μεγαλύτερης πτώσης στην αξία των κατοικιών από αυτήν που είχε καταγραφεί έως τώρα μπορεί να απαιτήσει πολύ περισσότερο καιρό από ό,τι προβλέπονταν.

«Η παρούσα ύφεση που ξεκίνησε το 2008 έχει μεγαλύτερο βάθος» δήλωσε ο Στίβεν Λάντεφελντ, διευθυντής της Υπηρεσίας Οικονομικής Ανάλυσης του υπουργείου Εμπορίου θέση συνέντευξη τύπου. Η εικόνα που προέκυψε από την αναθεώρηση συμφωνεί με την προγενέστερη εμπειρία η οποία υποδεικνύει ότι στα πρώτα στάδια μιας ύφεσης οι αρχικοί αριθμοί τείνουν να υποτιμούν τη σοβαρότητα της κάμψης, πρόσθεσε.

Όπως ανέφερε, η ιδιωτική κατανάλωση, που αντιπροσωπεύει το 70% της αμερικανικής οικονομίας, είχε κάμψη 1,8% στο τέταρτο τρίμηνο του 2008 έναντι της ίδιας περιόδου του 2007, υπερβαίνοντας την αρχική εκτίμηση του 1,5%. Οι αγορές κατοικιών άρχισαν επίσης να συρρικνώνονται νωρίτερα απ' ό,τι θεωρούνταν έως τώρα, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη πτώση τους στις αρχές του 2008 αντί στο δεύτερο ήμισυ του έτους.



Το μήνυμα του Μπάρακ Ομπάμα



Ανοίγοντας το εβδομαδιαίο μήνυμα του στο ραδιόφωνο και το διαδίκτυο με το σχολιασμό των αποτελεσμάτων της έκθεσης, ο πρόεδρος Μπάρακ Ομπάμα δήλωσε χτες ότι «θα χρειαστούν πολλοί περισσότεροι μήνες» για την πλήρη ανάκαμψη της αμερικανικής οικονομίας, αφού οι εργοδότες συνεχίζουν να περικόπτουν θέσεις εργασίας. Ο Μπάρακ Ομπάμα είπε ότι τα αναθεωρημένα στοιχεία δείχνουν πως η ύφεση «έχει τελικά πολύ μεγαλύτερο βάθος από όσο πιστεύονταν» όταν ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας τον Ιανουάριο. Τα πακέτα τόνωσης της οικονομίας που εγκρίθηκαν από το Κογκρέσο το Φεβρουάριο και τα μέτρα για την ανάσχεση της κατασχέσεων των κατοικιών βοήθησαν, πρόσθεσε. «Σημαντικά μέτρα ελήφθησαν τους τελευταίους μήνες για να βάλουμε φρένο στην παρούσα κάμψη, αλλά η ιστορία μας δείχνει ότι χρειάζεσαι ανάπτυξη για τη δημιουργία θέσεων εργασίας». Με δεδομένο το ότι οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως η οικονομία παραμένει η κύρια έννοια των Αμερικανών, ο πρόεδρος θα επισκεφθεί την επόμενη εβδομάδα την Ιντιάνα για να συμμετάσχει σε συνέδριο για την οικονομική πολιτική.

Μετά την ανακοίνωση των αναθεωρημένων στοιχείων του υπουργείου Εμπορίου τα ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου ενισχύθηκαν, ενώ στις αγορές μετοχών δεν υπήρξαν σημαντικές αλλαγές στο κλείσιμο. Οι αποδόσεις των ομολόγων δεκαετούς διάρκειας έπεσαν στο 3,48% ως το κλείσιμο της Νέας Υόρκης από 3,61% την προηγούμενη. Ο δείκτης Standard and Poor’s 500 έκλεισε στις 987,48 μονάδες.



Οι πιο σημαντικές αλλαγές



Η κατασκευή αστικών ακινήτων είχε πτώση κατά 21% κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, σχεδόν 2 ποσοστιαίες μονάδες πιο κάτω από ό,τι αναφέρονταν ως τώρα, επιτείνοντας αυτό που ήδη αποτελεί τη χειρότερη ύφεση μετά τη Μεγάλη Ύφεση. Σύμφωνα με την έκθεση του αμερικανικού υπουργείου Εμπορίου, η οικονομία συρρικνώθηκε κατά 1% σε ετήσια βάση το δεύτερο τρίμηνο του 2009, μετά από συρρίκνωση κατά 6,4% στο πρώτο τρίμηνο, την υψηλότερη από το 1982. Η συρρίκνωση για το πρώτο τρίμηνο του έτους προηγουμένως εκτιμώνταν στο 5,5%.

Η Εθνική Υπηρεσία Οικονομικής Έρευνας, ιδιωτικός όμιλος με έδρα το Κέμπριτζ, που κάνει τις εκτιμήσεις των κύκλων της αμερικανικής οικονομίας, τοποθετούσε έως σήμερα την έναρξη της ύφεσης το Δεκέμβριο του 2007. Η αναθεώρηση των στοιχείων του υπουργείου Εμπορίου τελείται στο πλαίσιο πολύ εκτεταμένων αναθεωρήσεων που πραγματοποιούνται κάθε 5 χρόνια, έχουν πολύ μεγαλύτερη έκταση από ό,τι οι μεταβολές που ανακοινώνονται κάθε χρόνο τέτοια εποχή και καλύπτει στοιχεία που φτάνουν πίσω έως και το 1929.

Σε ό,τι αφορά την πρόσφατη περίοδο, η πιο σημαντική αλλαγή που έδειξε η παρούσα αναθεώρηση αφορά την εικόνα της αμερικανικής οικονομίας για το τρίτο τρίμηνο του 2008, που αντί της προγενέστερης κάμψης του ΑΕΠ κατά 0,5% δίνει κάμψη 2,7%.

Η νέα ανάγνωση αποτυπώνει πολύ καλύτερα και τις επιπτώσεις της κατάρρευσης των Lehman Brothers στην οικονομία και τις πιστωτικές αγορές το Σεπτέμβριο. Η βαθύτερη της έως τώρα εκτιμώμενης επιδείνωση της κατάστασης πραγμάτων εξηγεί γιατί ο πρόεδρος της FED Μπεν Μπερνάνκι και οι συνάδελφοί του στην κεντρική τράπεζα αποφάσισαν να περικόψουν το βασικό επιτόκιο της FED σε ιστορικό χαμηλό και για πρώτη φορά μετά τη δεκαετία του 1930 άρχισαν να αγοράζουν εταιρικά χρεόγραφα. Τα νέα δεδομένα για το αμερικανικό ΑΕΠ εξηγούν επίσης τη μεγάλη αύξηση του ποσοστού ανεργίας το 2008, κατά 2,3 ποσοστιαίες μονάδες, που υπήρξε η μεγαλύτερη σε ετήσια βάση από το 1982.
OIKONOMIA