Παράδεισος για μαύρο χρήμα

Πλυντήριο μαύρου χρήματος άνω των 5 δισ. ευρώ τον χρόνο, που προέρχεται από παράνομες δραστηριότητες (εμπόριο ναρκωτικών και όπλων, πορνεία κ.ά.), είναι η Ελλάδα.
Κλιμάκιο της Ομάδας Χρηματοπιστωτικής Δράσης για την καταπολέμηση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος (FΑΤF), που λειτουργεί στο πλαίσιο του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), αξιολόγησε τη χώρα μας σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και, σύμφωνα με πληροφορίες, την άφησε μετεξεταστέα. Τη μεγάλη έκταση της διαφθοράς στην Ελλάδα επιβεβαιώνουν και τα τελευταία στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας. Αυτά δημοσιεύθηκαν χθες και δείχνουν ότι η χώρα μας υποχωρεί συνεχώς στους δείκτες καταπολέμησης της διαφθοράς.

Οι ελεγκτές της FΑΤF (Financial Αction Τask Force), σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, επισκέφθηκαν την Αθήνα πριν από περίπου δύο μήνες, στα πλαίσια της προγραμματισμένης ανά διετία αξιολόγησης της Ελλάδας. Κατά την ολιγοήμερη παραμονή τους δεν διαπίστωσαν πρόοδο της χώρας ούτε στην καταπολέμηση του ξεπλύματος ούτε στην αντιμετώπιση των αδυναμιών του ελληνικού ελεγκτικού συστήματος, όπως τις είχαν περιγράψει στην προηγούμενη έκθεσή τους τον Ιούλιο του 2007.

Τι λέει η έκθεση
Η νέα έκθεση της FΑΤF θα κινείται στα ίδια επίπεδα με την προηγούμενη, η οποία μεταξύ άλλων διατύπωνε:

● Έντονες αμφιβολίες για το αν η διάρθρωση και το δυναμικό της Ανεξάρτητης Αρχής για την Καταπολέμηση της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες, δηλαδή της ελληνικής αρχής για την καταπολέμηση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, της επιτρέπουν να φέρνει επιτυχώς εις πέρας τα καθήκοντα και τις λειτουργίες της. Ωστόσο, η FΑΤF αναγνώριζε ότι η Αρχή είχε λάβει από την Πολιτεία διευρυμένες εξουσίες και αρμοδιότητες.

Και διαπίστωνε:

● Ανεπάρκεια του συστήματος πρόληψης του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος. Ειδικότερα, αναφερόταν στην έκθεση ότι το σύστημα της ταυτοποίησης πελατών του χρηματοπιστωτικού συστήματος ήταν ανεπαρκές σε σχέση με τα διεθνή στάνταρντ.

● Περιορισμένο συνολικό αριθμό ύποπτων συναλλαγών που υποβάλλονται στην Αρχή προς διερεύνηση. Μάλιστα, στην έκθεση αναφερόταν ότι σχεδόν όλες οι αναφορές για ύποπτες συναλλαγές φθάνουν στην Αρχή από το τραπεζικό σύστημα, καθώς και ότι ελάχιστες είναι οι αναφορές από άλλους κλάδους του χρηματοπιστωτικού συστήματος, όπως οι χρηματιστηριακές εταιρείες, οι ασφαλιστικές εταιρείες και τα συμβολαιογραφικά γραφεία.

● Ότι τα έσοδα των κυκλωμάτων πορνείας, διακίνησης ναρκωτικών, λαθρεμπορίου τσιγάρων και οινοπνευματωδών ποτών στην Ελλάδα υπολογίζονται σε 1,6 δισ. ευρώ ετησίως. Έτσι, το συνολικό ποσό από όλες τις παράνομες δραστηριότητες είναι ένα «πολύ σημαντικό ποσό» αναφερόταν στην έκθεση. Να σημειωθεί ότι αρμόδιοι για την καταπολέμηση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος εκτιμούν ότι ξεπερνά τα 5 δισ. ευρώ ετησίως.

● Ότι στο ξέπλυμα βρώμικου χρήματος στην Ελλάδα γίνεται ευρεία χρήση τραπεζών, χρηματιστηριακών εταιρειών, εταιρειών αμοιβαίων κεφαλαίων, υπεράκτιων εταιρειών (offshore), ανταλλακτηρίων συναλλάγματος, νεοϊδρυόμενων εταιρειών και εταιρειών εμπορίας πολύτιμων μετάλλων.

Να σημειωθεί ότι τον περσινό Ιούλιο η κυβέρνηση, στα πλαίσια της εναρμόνισης της ελληνικής νομοθεσίας με την ευρωπαϊκή στα θέματα καταπολέμησης του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, είχε ψηφίσει στη Βουλή ειδικό νομοσχέδιο. Βασικό σημείο του νομοσχεδίου ήταν η κατάργησης της Ανεξάρτητης Αρχής για την καταπολέμηση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, στην οποία προΐστατο ο εισαγγελέας κ. Γ. Ζορμπάς, και η αντικατάστασή της με ειδική επιτροπή, στην οποία θα προΐστατο εν ενεργεία εισαγγελικός λειτουργός. Η κυβέρνηση είχε κατηγορηθεί τότε ότι προχώρησε σε αυτήν την αλλαγή μόνο και μόνο για να «εκπαραθυρώσει» τον κ. Ζορμπά, επειδή την είχε φέρει σε δύσκολη θέση με το πόρισμά του για το σκάνδαλο των ομολόγων.

ΟΙ ΕΛΕΓΚΤΕΣ

της FΑΤF επισκέφθηκαν την Αθήνα πριν από περίπου δύο μήνες, στα πλαίσια της προγραμματισμένης ανά διετία αξιολόγησης της Ελλάδας


Οι μέθοδοι ξεπλύματος στην Ελλάδα

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΕΣ μέθοδοι ξεπλύματος βρώμικου χρήματος που, σύμφωνα με τις ελληνικές διωκτικές αρχές, ακολουθούνται στην Ελλάδα είναι:

● Η αγορά πολυτελών ακινήτων με δανεισμό στην αντικειμενική τιμή τους και η πώλησή τους στη συνέχεια στην αγοραία αξία τους. Η διαφορά μεταξύ της αντικειμενικής και της αγοραίας αξίας είναι ένα ποσό που ξεπλένεται.

● Η αγορά τυχερών λαχνών από τυχερούς και η εξαργύρωσή τους από τα παράνομα κυκλώματα. Για παράδειγμα, το κύκλωμα πλησιάζει έναν υπερτυχερό του λαχείου και έναντι αμοιβής τού αγοράζει τον τυχερό λαχνό (του καταβάλλει όλο το ποσό του κέρδους συν μια προμήθεια π.χ. 20%). Με αυτόν τον τρόπο το κύκλωμα ξεπλένει ποσό ίσο με το κέρδος του λαχείου.

● Η δημιουργία εικονικών επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών. Οι εταιρείες αυτές εμφανίζονται να πραγματοποιούν πολύ υψηλό τζίρο, ο οποίος όμως είναι εικονικός. Τα έσοδα της επιχείρησης είναι τα «πλυμένα» κέρδη από την παράνομη δραστηριότητα.

● Η τοποθέτηση χρημάτων στο Χρηματιστήριο μέσω αγορών μετοχών. Η αγορά μετοχών απαλλάσσεται από το πόθεν έσχες. Τα κυκλώματα προχωρούν σε αγοραπωλησίες μετοχών μεταξύ τους, σε προσυμφωνημένες υψηλότερες τιμές, ξεπλένοντας έσοδα από παράνομες δραστηριότητες και βαφτίζοντάς τα χρηματιστηριακά κέρδη.

● Το εμπόριο πολύτιμων μετάλλων. Τα παράνομα κυκλώματα αγοράζουν από τη μαύρη αγορά ράβδους χρυσού, τις οποίες στη συνέχεια διοχετεύουν σε χρυσοχοεία με τη συνεργασία εταιρειών εμπορίας πολύτιμων μετάλλων.


Άλμα στη διαφθορά, βουτιά στους δείκτες διακυβέρνησης στην Ελλάδα

ΟΛΟ ΚΑΙ πιο χαμηλά βουλιάζει στους δείκτες διαφθοράς η Ελλάδα. Όπως δείχνει η έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας με τίτλο «Παγκόσμιοι Δείκτες Διακυβέρνησης 1996-2008», που είδε χθες το φως της δημοσιότητας, η χώρα μας τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει επιδείνωση και στους έξι σχετικούς δείκτες.

Συγκεκριμένα, οι έξι δείκτες στους οποίους η Ελλάδα εμφανίζει επιδείνωση, είναι οι εξής:

● Έλεγχος διαφθοράς: Αφορά το κατά πόσο δημόσιοι λειτουργοί εκμεταλλεύονται τη θέση τους για προσωπικό όφελος. Το 2003 ο δείκτης αυτός στην Ελλάδα- σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα- βρισκόταν στο 71,4 (δηλαδή το 71,4% των υπόλοιπων χωρών που μετρούνται βρίσκονταν σε χειρότερη θέση), ενώ το 2008 υποχώρησε στο 60,9 (δηλαδή πλέον μόλις το 60,9% των χωρών βρίσκονται σε χειρότερη θέση, άρα η Ελλάδα έπεσε στη σχετική κατάταξη).

● Εφαρμογή του νόμου: Κατά πόσο υπάρχει εμπιστοσύνη στους νόμους, περιλαμβανομένων και όσων αφορούν το δικαίωμα ιδιοκτησίας, καθώς και τη λειτουργία της Αστυνομίας και της Δικαιοσύνης. Η κατάταξη της Ελλάδας υποχώρησε από το 75,7 το 2003, στο 73,2 το 2008.

● Ελευθερία έκφρασης: Μετράει το κατά πόσο οι πολίτες μια χώρας μπορούν να συμμετέχουν στην επιλογή της κυβέρνησής τους, καθώς και η ελευθερία έκφρασης που έχουν. Ο δείκτης αυτός στην Ελλάδα, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, υποχώρησε από το 76,4 το 2003 στο 73,6 το 2008.

● Πολιτική σταθερότητα: Δείχνει την πιθανότητα να αποσταθεροποιηθεί η κυβέρνηση από βίαια γεγονότα, περιλαμβανομένης και της τρομοκρατίας. Ο δείκτης αυτός επιδεινώθηκε στην Ελλάδα από το 64,4 το 2003 στο 56,9 το 2008.

● Αποτελεσματικότητα κυβέρνησης: Μετράει την ποιότητα των δημόσιων υπηρεσιών, την ικανότητα των δημοσίων υπαλλήλων και την ανεξαρτησία τους από πολιτικές πιέσεις. Ο δείκτης για την Ελλάδα υποχώρησε από το 77,3 το 2003 στο 70,6 το 2008.

● Ποιότητα εποπτείας: Πρόκειται για την ικανότητα της κυβέρνησης να παρέχει επαρκές εποπτικό πλαίσιο, ώστε να ευνοεί την ανάπτυξη πρωτοβουλιών στον ιδιωτικό τομέα. Ο δείκτης αυτός υποχώρησε για την Ελλάδα από το 80 το 2003 στο 74,9 το 2008.
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Σπύρος Δημητρέλης



-