Tο μεγάλο πρόβλημα της Ευρώπης είναι το δημογραφικό

Ο σημερινός ρυθμός γεννήσεων είναι 1.5 γέννες ανά γυναίκα ενώ ο απαραίτητος ρυθμός ανανέωσης του πληθυσμού απαιτεί τουλάχιστον 2.1 γέννες ανά γυναίκα. Το πρόβλημα μάλιστα επιδεινώνεται περαιτέρω, καθώς οι χαμηλοί ρυθμοί των γεννήσεων συνδυάζονται παράλληλα τόσο με την μείωση των θανάτων όσο και την σημαντική αύξηση του προσδόκιμου ορίου ζωής…
Το δημογραφικό πρόβλημα θα δημιουργήσει αρκετές αρνητικές οικονομικές συνέπειες στο εγγύς μέλλον. Ο μεγαλύτερος σε ηλικία πληθυσμός θα δημιουργήσει αρνητική σχέση μεταξύ εργαζομένων και συνταξιούχων με αποτέλεσμα την επιβάρυνση του ήδη κλονισμένου «κοινωνικού κράτους». Άλλες παρενέργειες ενός υπέργηρου και μειωμένου σε αριθμούς πληθυσμού θα είναι η μειωμένη αγοραστική δυνατότητα, ο πληθωρισμός, καθώς και ή γενική έλλειψη εργατικού δυναμικού. Αν σκεφτούμε και το ότι ένας μεγάλος σε ηλικία πληθυσμός σημαίνει μείωση της δημιουργικότητας αλλά και της εν γένει παραγωγής, τότε βλέπουμε πως κοινωνίες που έως σήμερα βασίζονταν στην υψηλή τεχνολογία, την έρευνα κλπ. θα αντιμετωπίσουν μάλλον πολύ σοβαρό πρόβλημα. Το 2045 η Ε.Ε. θα αποτελείται από χώρες σαφώς λιγότερο παραγωγικές, λιγότερο καινοτόμες, γηρασμένες και πολύ πιθανόν, σημαντικά φτωχότερες από ότι είναι σήμερα.Η μεγαλύτερη όμως πρόκληση που θα αντιμετωπίσει η Ευρώπη είναι η διατήρηση ικανού αριθμού εργαζομένων έτσι ώστε να μπορεί να στηριχτεί και ο υπόλοιπος πληθυσμός (μη παραγωγικών πολιτών, συνταξιούχων κλπ.). Να διατηρηθούν δηλαδή τα ταμεία συντάξεων και οι όποιες κοινωνικές παροχές. Την δεκαετία του 1980 το εργατικό δυναμικό αυξήθηκε κατά 900.000 εργαζομένους καθ` έτος αλλά το 1995 ο αριθμός αυτός έπεσε στις μόλις 34.000. Υπολογίζεται ότι το 2020 θα αποσύρονται λόγω συνταξιοδότησης τουλάχιστον 500.000 άνθρωποι κάθε χρόνο. Σύμφωνα με έρευνες του ΟΗΕ και του ΟΑΣΑ, η Ε.Ε. θα χρειαστεί μια ετήσια εισροή περισσοτέρων των 1.5 εκατομμυρίων μεταναστών το 2050 μόνο και μόνο για να διατηρήσει τον σημερινό απαραίτητο αριθμό εργαζομένων. Τα αντίστοιχα νούμερα για την ανατολική Ευρώπη είναι ακόμη πιο μεγάλα, ειδικά αν λάβουμε υπόψη πως στις εν λόγω περιοχές σημειώθηκε σχεδόν μηδενική μετανάστευση στις δεκαετίες `60 και `70 ενώ αντίθετα, η δυτική Ευρώπη, το ίδιο διάστημα, είχε δεχτεί τεράστιους αριθμούς μεταναστών από την Τουρκία, την Πορτογαλία, την Γιουγκοσλαβία και την Βόρεια Αφρική και αλλού.

Η Ιταλία, για παράδειγμα, θα χρειαστεί μια ετήσια εισροή περισσοτέρων των 700.000 μεταναστών ώστε να κρατήσει την μαγική αναλογία 3-1 όσον αφορά εργαζομένους προς συνταξιούχους. Η Γερμανία πάλι, χρειάζεται περί τους 810.000. Αυτό σημαίνει πως η Ιταλία, κοιτώντας μπροστά στα επόμενα 50 χρόνια, θα πρέπει να απορροφήσει περισσότερους από 35 εκατομμύρια μετανάστες έως το 2050 και η Γερμανία 40 εκατομμύρια. Νούμερα που θεωρούνται τεράστια σε σχέση με τους πληθυσμούς των δυο χωρών.
Η διατήρηση όμως τέτοιων επιπέδων εισροής μεταναστών προϋποθέτει και την αλλαγή νοοτροπίας και πολιτικής απέναντι στους μετανάστες και στην μετανάστευση γενικότερα. Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ που αποδείχθηκαν ικανότατες στην υποδοχή και ενσωμάτωση μεγάλων αριθμών μεταναστών, οι Ευρωπαϊκές χώρες μοιάζουν λιγότερο ικανές να δεχτούν πολιτισμικές και εθνικές διαφοροποιήσεις. Αυτό που διαφαίνεται τόσο στην δυτική όσο και στην ανατολική Ευρώπη είναι η αύξηση της ξενοφοβίας και των διακρίσεων αλλά και η άνοδος της επιρροής ακροδεξιών πολιτικών σχημάτων.
Antinews